مهاجرت در امارات متحده عربی
تعداد بازدید : 0
روایت یک استثمار
کسی فکرش را هم نمیکرد که ساحل دزدان، روزی به یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیا تبدیل شود. تا پیش از تسلط انگلیسیها بر سواحل جنوبی خلیج فارس، این مناطق بخشی از خاک ایران به حساب میآمد که گاه و بیگاه بر اثر ضعف حکومت مرکزی، علم خودمختاری بلند میکرد. اواخر قرن 18 میلادی بود که پای انگلیسیها به این مناطق باز شد. استعمار پیر برای مهار قبایل عربی، که دزدی را پیشه خود کرده بودند و حملاتشان به کشتیهای تجاری انگلیس همیشه دردسرساز بود، به سواحل دزدان حمله و امرای محلی را تابع خود نمود.
کمی بعد، با کشف نفت در این منطقه همه چیز تغییر کرد. انگلیس که سودای ماندگاری همیشگی داشت، تصمیم گرفت از ترکیب قطر با امارات هفتگانه، یک کشور ابداع کند، اما قطریها زیر بار نرفتند و امارات متحده عربی با مرکزیت ابوظبی و حکومت آلنهیان شکل گرفت. از آن به بعد امارات سعی کرد خود را با جهان اطرافش همگون کند. انقلاب اسلامی ایران و سپس جنگ تحمیلی هشتساله و تشکیل شورای همکاری خلیج فارس، فرصتی برای اظهار وجود آنها بود. اماراتیها مدعی بودند با فعالیت عمرانی گسترده و تدارک امکانات، یکی از پرجاذبهترین مناطق گردشگری دنیا را ایجاد کردهاند. البته کسی منکر این پیشرفت نیست، اما ظاهرا این تکاپوی گسترده تأثیری در اخلاق بدوی شیوخ اماراتی نگذاشته است.
بیاعتنا به تمام قوانین بینالمللی
برای کشوری که تقریباً هیچیک از قراردادهای بینالمللی را در حوزه حمایت از مهاجران و اتباع خارجی را امضا نکرده، احترام به حقوق اتباع سایر کشورها فرضی خوشبینانه است. برای سالیان متمادی، اماراتیها سعی میکردند رفتار نامناسب خود با اتباع خارجی را زیر پوشش مناطق گردشگری و آزادیهای فردی موجود در این مناطق پنهان کنند. با این حال قرار گرفتن آنها در رده 147 از 167 کشور، در حوزه دموکراسی، خیلی از رازها را آشکار میکرد. امارات همچنان با مسئله نقض جدی حقوق شهروندانش روبهروست.
شیوخ هفت امارت هنوز عادت نکردهاند به حقوق سایر انسانها احترام بگذارند. در چنین شرایطی موضوع قاچاق انسان به امارات به یک مسئله روزمره برای رفع نیازهای ثروتمندان این کشور تبدیل شده است. سوم اردیبهشت ماه سال 1388 ه.ش، شبکه تلویزیونی ABC آمریکا از رفتارهای حیوانی شاهزادگان اماراتی با اتباع خارجی پرده برداشت. این شبکه تلویزیونی فیلمی را نمایش داد که در آن شیخ عیسی بن زاید آلنهیان، در حال شلاق زدن، دادن شوک برقی و چندین عمل غیرانسانی دیگر علیه خدمتکار خارجیاش بود.
این تصویر بعدها مورد تایید مقامات اماراتی قرار گرفت، اما به دلیل ارتباط گسترده سران این کشور با غرب، تغییر چندانی در عملکرد اماراتیها به وجود نیاورد. این شرایط در مورد اتباع خارجی زندانی شده در زندانهای امارات نیز به شکلی گسترده وجود دارد. در حالی که سانسور وقایع با شدت هر چه تمامتر در این کشور اجرا میشود، شرایط زندگی برای پناهندگان هر روز وخیمتر میگردد.
حمایت از پناهندگان در امارات بیمعناست
امارات حتی خود را موظف به بررسی درخواست پناهندگی نمیداند. سران این کشور از امضای کنوانسیون سال 1951و پروتکل الحاقی 1967 در مورد پناهندگان خودداری کردهاند. به همین دلیل سیستم مشخصی برای حمایت از پناهندگان وجود ندارد. دولت امارات تنها در چارچوب مطامع سیاسی و اقتصادی خود، برای پناهندگان اجازه اقامت صادر میکند. با وجود آنکه دولت امارات مدعی است برای اخراج اتباع خارجی برنامه خاصی ندارد، اما مهاجران خارجی در این کشور هر از چندگاهی از سوی پلیس تحت فشار قرار میگیرند تا امارات را ترک کنند. این مسئله به ویژه در مورد شهروندان مصری و فلسطینی بیشتر اجرا میشود.
بیتابعیتهایی که بیتابعیت میمانند
حضور مداوم اتباع خارجی در امارات باعث تولد کودکان مهاجران در این کشور شدهاست. فرزندان بدون تابعیت، که حاصل ازدواج زن اماراتی با مرد خارجی هستند، بیتابعیت محسوب میشوند. تعداد این افراد را حدود 20 تا 100 هزار نفر تخمین میزنند. دولت امارات مدعی است که در راستای بهبود وضعیت آنها گامهایی برداشته است. چند سال پیش برنامهای برای اعطای تابعیت به این افراد اجرا شد که سر و صدای تبلیغاتی فراوانی ایجاد کرد. با این حال حاصل این به اصطلاح فعالیت، تنها اعطای تابعیت به 51 نفر بود! قوانین امارات برای اعطای تابعیت شرایط پیچیدهای در نظر گرفتهاند. زن خارجی که با شهروند اماراتی ازدواج کردهاست، تنها با گذشت دستکم ده سال از زندگی مشترک میتواند تقاضای تابعیت اماراتی کند. افراد بیتابعیت در امارات از دسترسی به خدمات پزشکی و آموزشی محروم هستند.
قاچاق انسان و استثمار مهاجران
با وجود اینکه فحشا در امارات غیرقانونیاست، اما دولت به دلیل منافع مالی نسبت به وجود آن بیاعتناست. صدها زن از سایر نقاط دنیا به این کشور قاچاق میشوند تا توریسم جنسی را رونق دهند، با این حال دولت امارات همچنان منکر وقوع چنین جنایاتی است. قاچاق انسان در امارات یک پدیده معمولی است. بسیاری از اتباع خارجی به همین روش وارد امارات میشوند. سالانه هزاران مرد، زن و حتی کودک از جنوب و شرق آسیا، شرق اروپا، آفریقا و خاورمیانه برای بندگی، بردگی و سوءاستفاده جنسی، به امارات قاچاق میشوند. شرایط این اتباع خارجی تفاوتی با بردگان ندارد.
بیش از 50 درصد این افراد از جنوب شرقی آسیا وارد امارات میشوند. اتباع بنگلادش، هند، سریلانکا و فیلیپین اکثریت این افراد را تشکیل میدهند. بسیاری از آنها موفق به دیدار دوباره وطنشان نمیشوند. به دلیل عدم ثبت ورود آنها به کشور، این افراد وجود خارجی ندارند و گاه به دلیل اعمال خشونت و سوءاستفاده بیش از حد جان خود را از دست میدهند.
زنان بسیاری با امید یافتن کار از هند، بنگلادش، اندونزی و اتیوپی وارد امارات میشوند. تصور آنها در بدو ورود به امارات، کار به عنوان پیشخدمت در یک رستوران تمیز است، اما به محض ورود متوجه اشتباه دردناک خود میشوند. گزارش مدافعان حقوق بشر از شرایط اجباری و بردگی این زنان پرده برداشتهاست. ساعات کار بیش از حد، بدون پرداخت مزد، سوءاستفادههای مکرر جنسی، توهینهای متعدد و مداوم لفظی و عملی، خیلی زود امید این زنان را به ناامیدی تبدیل میکند.
حتی کارگرانی که به صورت قانونی وارد این کشور میشوند، ناچارند در قبال کار با مزدی ناچیز، گذرنامه خود را به کارفرما بدهند. ناظران عفو بینالملل از نقش اسپانسرهای اشتغال در امارات برای فریب زنان و دختران نگونبخت سخن گفتهاند.
بسیاری از این زنان با ویزای توریستی و کاری وارد امارات میشوند اما نهایتاً به زور قربانی استثمار تجاری – جنسی خواهند شد. با وجود ممنوعیت قاچاق انسان به امارات و در نظر گرفتن مجازات برای آن و تشکیل کمیته ملی مبارزه با قاچاق انسان؛ به نظر میرسد موضوع مبارزه با این پدیده شوم و تقابل با استثمار اتباع و مهاجران خارجی در امارات، تنها یک ژست سیاسی است. چراکه تا کنون هیچ اقدامی برای مهار و مقابله جدی با این پدیده شوم صورت نگرفته است. گزارشهای عفو بینالملل از همکاری تعداد زیادی از نیروهای پلیس با کارفرمایان خاطی خبر میدهند. به نظر میرسد ماجرای حضور اتباع خارجی در امارات، بسیار غمانگیزتر از سایر نقاط جهان باشد.