گفتوگو با مولوی شرفالدین جامی امامجمعه اهل سنت تربتجام
تعداد بازدید : 0
وحدت و احیای تمدن اسلامی
نویسنده : مهدی پناهی
وضعیت جهان اسلام به تعبیر مقام معظم رهبری در پیچ تاریخی قرار گرفتهاست، در چنین شرایطی وحدت جهان اسلام بیشتر از همیشه ضروری به نظر میرسد، امروز هر قوه عاقلی میداند که گروههای تکفیری مزدوری دشمنان اسلام را میکنند و برایشان شیعه یا سنی تفاوت ندارد، سراغ مولوی شرفالدین جامی احمدی، امامجمعه اهل سنت تربتجام معتقد است که این گروهها تنها به دنبال سوء استفاده از اختلافات هستند، وی ضرورت وحدت را از منظر احیاگری تمدن اسلامی نیز میداند و توصیههای کاربردی در زمینه وحدت نیز دارد، در ادامه این گفتوگو را بخوانید.
حوادث جهان بهویژه جهان اسلام نشان میدهد که تعبیر مقام معظم رهبری مبنی برقرار گرفتن در پیچ تاریخی بهدرستی شرایط امروز را توصیف میکند، وحدت جهان اسلام در این پیچ تاریخی چه ضرورتی دارد؟
امروز گروههای تکفیری یا تروریستی مثل داعش یا بوکوحرام در نیجریه با عناوین مختلف در کشورهای مسلمان قد علم کردهاند تا تیشه برریشه اسلام زده و شیعه و سنی را نابود کنند.
اعمال وحشیانه گروهک تروریستی داعش مخالف شرع اسلام است و این گروه به بهانه حمایت از اهل سنت، به اعمال وحشیانه دست میزند، درحالیکه اهل تسنن چنین اعمالی را هرگز قبول ندارند و مرتکبان چنین اعمالی را از جنس شیاطین میدانند.
استکبار جهانی و رژیم صهیونیستی باتربیت چنین جنایتکارانی تلاش میکنند، اتحاد مسلمانان را بر هم بزنند، هراندازه کشورهای اسلامی اتحاد و همدلی خود را بیشتر کنند و در صفوف بههمپیوسته قرار گیرند، آن روز دیگر دشمن نخواهد توانست در صفهای مستحکم نفوذ کند و نباید با تبعیض و تفرقهافکنی زمینه ظهور گروههای تروریستی را فراهم کرد چراکه این گروهها منتظر فرصت هستند تا از کوچکترین اختلاف سوءاستفاده کرده و برنامههای خود را پیاده کنند. درحالیکه شیعه و سنی اشتراکات فراوانی دارند، آنقدر که بهراحتی و بدون نیاز به استدلال خاصی میتوانند متحد باشند، کما اینکه در جمهوری اسلامی هر دو باهم زندگی مسالمتآمیزی دارند.
برخی در مسئله وحدت شبهه وارد میکنند که وحدتی که مطرح میشود، سیاسی، ظاهری و در کوتاهمدت است، آیا حقیقت وحدت همین نگاه است؟
نه اینگونه نیست، حتماً وحدت مسلمانان امری بلندمدت میباشد، همانطور که گفتم مشترکات شیعه و سنی زیاد است و اینگونه نیست، وقتی مقام معظم رهبری فتوا میدهند که توهین به مقدسات اهل سنت حرام است، مربوط به الان تا آینده است و این نشان میدهد که وحدت نه سیاسی است و نه کوتاهمدت.
به فتوای مقام معظم رهبری اشاره کردید، آیا بهاندازه کافی این فتوا در جامعه اهل سنت مطرحشده است؟ به نظر میرسد عدهای در تلاش هستند که این فتوا و بهطور کل نگاه واقعی شیعه به اهل سنت نرسد و در محاق باشد.
بههرحال در هر جامعهای عدهای مغرض هستند، هم در جامعه اهل سنت و هم در جامعه شیعه، بااینحال اکثریت جامعه اهل سنت، از این فتوای مقام معظم رهبری مطلع هستند، ائمه جماعت اهل سنت هم همواره و همیشه از تریبونهای مختلف مثل نماز جمعه این فتوا را گفتهاند.
در صحبتهایتان به این موضوع اشاره کردید که وحدت یک امر کوتاهمدت نیست بلکه ضرورتی همیشگی دارد، نقش وحدت را در ایجاد یا به نحو صحیحتر احیای تمدن اسلامی چه میدانید؟
اسلام روزی سرآمد علم، فرهنگ و اقتصاد بود اما با دخالت و تهاجم فرهنگ بیگانگان بهویژه انگلیس خبیث و بعد از دولت عثمانی، امت اسلامی را تکه و پاره کرد و با مرزبندیها این تمدن را در زوال برد.
بنابراین برای احیای این تمدن، وحدت امری ضروری است و جمهوری اسلامی نشان داد که میتوان این تمدن را احیا کرد، امروزه جمهوری اسلامی در علم و فناوری پیشرفت قابلتوجهی داشته، فناوری هستهای یک مصداق و نمونه ملموس برای معرفی است، ایران به مرحلهای از دانش رسیده است که حتی بمب اتم هم میتواند بسازد اما مطابق به فتوای مقام معظم رهبری، این کار حرام هست.
اینها همه نشان میدهد که احیای تمدن اسلامی ممکن و شدنی است ولی ضرورت و شرطش وحدت همه مسلمانان است.
با پیروزی انقلاب اسلامی وحدت مسلمانان بیشتر از هرزمانی مطرح شد، بااینحال بعد از 35 سال به نظر میرسد باید این سؤال اساسی را پرسید که وحدت امری حکومتی باشد و آنها پیگیری کنند یا اینکه مردم و خواص و نخبگان و علما؟
همانطور که دین برای ترویج شدن در میان مردم نیاز به حمایت حکومت دارد، وحدت نیز به این حمایت نیاز دارد، حکومت میتواند با حمایت کردن از علما بهویژه در مناطق مرزی، وحدت را بیشتر از همیشه مردمی کند، در حال حاضر مشکل در بخشهای مرزی و روستایی است.
آنها هستند که دسترسی به علما ندارند و ضرورت کار فرهنگی در آنجا بیشتر است، در شهرها نیز سطح آگاهی مردم بالاتر است و رسانهها نیز به این امر کمک میکند، لذا بایستی به مناطق مرزی توجه کرد.
به نظر شما چه مقولهای درباره وحدت کمتر گفتهشده یا لازم است بیشتر توجه شود؟
چند نکته را بایستی متذکر بشوم که به نظرم اهمیت کاربردی دارد و میتوان به روش آن وحدت را در عمل پیاده کرد، یکی آنکه امروز دیگر رسانهها اعم از مطبوعات و صداوسیما دیگر به مسائل تفرقهانگیز دامن نزنند، دیگر زمان مطرح کردن اختلافات در رسانهها گذشته است.
نکته دیگر اینکه امروز جامعه اهل سنت، به سطح و توانایی رسیده است که میتوانند بهعنوان نیروی اجرایی کشور ایران وارد بدنی اجرایی شوند و مسئولیت بپذیرند، توانایی جوانان اهل سنت در چارچوب جمهوری اسلامی است و این خودش یک ابزار و فرصت برای وحدت میباشد، همانطور که ما نماینده و فرماندار اهل سنت داریم، میتوانیم در استخدامهای دولتی و کاری نیز اینگونه رفتار کنیم، این ترویج عملی وحدت است.
نکته دیگر به صداوسیما برمیگردد، امروز نیاز است که تریبون و زمانی در این رسانه به اهل سنت اختصاص یابد تا علما و نخبگان اهل سنت، آگاهی جامعه اهل سنت را بالا ببرند و وحدت را برای آنها تبیین کنند؛ اگر این کار نکنیم، شاهد خواهیم بود که جریانهایی مثل داعش از ناآگاهی مردم استفاده میکنند، درحالیکه ظرفیت عمومی صداوسیما بسیار مفید و تأثیرگذار است.
گفتوگو با مولوی «عبدالغنی دهانی» مدرس حوزه علمیه زاهدان
تعداد بازدید : 0
توهین به مقدسات مذاهب،مانع وحدت
نویسنده : مهدیه دهشیبی
مولوی «عبدالغنی دهانی» سرپرست دبیرخانه ائمه جمعه و جماعات نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور اهل سنت سیستان و بلوچستان و مدرس حوزه علمیه اهل سنت زاهدان است، او عدم آگاهی افراد از سایر مذاهب و توهین به مقدساتشان را یکی از عوامل عدم شکل گیری وحدت در جامعه اسلامی میداند.
با توجه به تحولات جهان اسلام بهویژه در منطقه خاورمیانه وضعیت وحدت موجود در جهان اسلام را چگونه میبینید؟
متأسفانه وحدت در میان مسلمانان جهان به مطلوبیت نرسیده و هنوز دشمن در بحث تفرقه چند قدمی جلوتر است، دشمن برای آنکه بتواند در میان مسلمانان نفوذ کند و تفرقه بیاندازد، با سرمایه خویش، گروهی را از میان هر مذهب انتخاب و تربیتکرده تا شبهاتی را در میان مسلمانان مطرح کنند و آنها را به جان هم بی اندازد تا از این طریق به اهداف خود برسد. آری با عرض تأسف باید بگویم که امروز در میان مسلمانان جهان اتحاد و وحدت کمرنگ شده است اما به لطف خدا و برکت این نظام تاکنون نقشههای شوم و دستان پلید دشمنان این کشور نتوانسته است وحدت میان شیعه و سنی این خطه را لکهدار کند و البته در این میان کشور جمهوری اسلامی ایران نیز توانسته است برای ایجاد وحدت میان مسلمانان قدمهای خوب و مؤثری را بردارد. قطعاً وجود رهبری بادرایت و منصف در ایران، سبب پایدار ماندن این وحدت میان شیعه و سنی شده است، آنگاهکه مقام معظم رهبری میفرمایند: نظام جمهوری اسلامی ایران برای آنکه میان مسلمانان وحدت به وجود بیاورد، بحث مذهب را ملاک قرار نمیدهد و به تمام مردم از شیعه و سنی به یکمیزان خدمترسانی میکند، ناخودآگاه دست برادران شیعه و سنی را در دست یکدیگر قرار میدهد و پیمان برادری رامیانشان جاری میکند. اقداماتی مانند برگزاری همایشها و کنفرانسهای ایجاد وحدت و جلوگیری از افراطوتفریط که از سوی نظام جمهوری اسلامی در سراسر کشور برگزار میشود. در کشور ما به برکت این نظام و الطاف رهبر انقلاب در بخش ایجاد اتحاد بین شیعه و سنی بسیار گامهای مؤثری هم برداشتهشده اما هنوز از نقطه مطلوب فاصلهداریم که اطمینان دارم با تدابیری که رهبر فرزانه انقلاب در این خصوص میاندیشند بهزودی به نقطه مطلوب و رضایتبخش برسیم.
سیستان و بلوچستان همواره محل سوءاستفاده بیگانگان و محلی برای اختلاف انگیزی بین مسلمانان یا اقوام مختلف است، با توجه به آشکار شدن نیت و اعمال اختلاف انگیزان، وحدت در این منطقه را چگونه میبینید؟
سیستان و بلوچستان به دلیل هممرز بودن با دو کشور ناامن پاکستان و افغانستان بیشتر در معرض تفرقهافکنی است چراکه دشمنان ما برای ایجاد اختلاف در میان شیعه و سنی، برنامهریزیهای کلانی را انجام داده است که خوشبختانه تاکنون نتوانسته وحدت میان ما را خدشهدار کند و حال اگر گاهی در استان اتفاقاتی میافتد، بر اثر جهل و نادانی از اطلاعات مذاهب متقابل است؛ اما چون بزرگان اهل شیعه و اهل تسنن موضعگیریهای خوبی در مقابل یکدیگر دارند و احترام وصفناپذیری میان آنها وجود دارد، وحدت در استان ما تاکنون خدشهدار نشده و این وحدت میتواند الگویی برای کل جوامع اسلامی باشد کما اینکه هنوز وحدت میان شیعه و سنی در ایران مثالزدنی است. امروز به لطف انقلاب اسلامی، اهل تشیع و تسنن این استان یکدیگر را برادر خویش میدانند و برای رسیدن به قلههای پیشرفت و برجسته کردن نقاط استانشان میکوشند.
موانع وحدت بر سر راه وحدت اهل شیعه و سنی چیست؟
توهین به مقدسات یکدیگر یکی از بزرگترین موانع در این راه میباشد، گروهی از افراد از روی غفلت و غربزدگی اقدام به توهین به مقدسات یکدیگر میکنند و یقیناً اگر علمای دو فقه در مقابل آنها نایستند وحدت میان دو گروه بهراحتی خدشهدار خواهد شد. عدم آگاهی از مذاهب یکدیگر از دیگر عواملی است که میتواند به وحدت مسلمانان صدمه بزند و تفرقه را میان مسلمانان رواج دهد، احترام نگذاشتن به یکدیگر از دیگر موارد مهمی هستند که به تفرقه میان و گروه دامن میزند. دولت باید در توزیع مناصب عدالت را پیشه گیرد و برای برادران اهل تسنن هم زمینه شکوفا شدن را فراهم کند که البته دولت تدبیر و امید تاکنون آنگونه که باید این اعتدال را رعایت نکرده است، به عقیده من علما و روحانیون در هدایت دولت نقش بسزایی دارند.
وجوه مشترک اهل سنت و شیعیان فراوان است، آیا تجربه عینی از این مشترکات در حوزه رفتار دیدهاید؟
شیعه و سنی در 89 درصد مسائل دینی باهم مشترک هستند و تنها در چند درصد فقه تفاوت دارند که آنها هم طبیعی است و قطعاً این اختلافات سبب رشد جامعه و پویایی علمی فقه میشود و به عقیده من این اختلافنظرها باید در یک جامعه اسلامی باشد تا فقهها راکد نماند.
بنده وحدت میان شیعه و سنی را در سفری که به تهران برای کنفرانس وحدت داشتم بهعین مشاهده کردم، شکوه و عظمت خاصی داشت زمانی که تمام برادران اهل شیعه و سنی در کنار هم به نماز ایستادند و همه باهم نماز ظهر را به یکی از برادران اهل تشیع و نماز عصر برادر اهل تسننمان اقتدا کردند.
به نظر من اگر این برنامهها بیشتر شود قطعاً تأثیرات مثبتی در محکم کردن پایههای وحدت میان اهل تشیع و تسنن دارد. امروز بدون هیچگونه تعصب و بدون تعارف میتوان گفت کشور عربستان نمیتواند الگوی مناسبی برای ایجاد وحدت در جهان اسلام و کشورهای مسلمان باشد، کشور جمهوری اسلامی اسوه و الگوی مناسبی برای نمایش وحدت در جهان اسلام است زیرا توانسته در مقابل استکبار جهانی با حفظ اصول و مبانی بایستد و از مظلومین جهان دفاع کند، کشور اسلامی ایران تنها امید تمام آزادیخواهان و تمام مستضعفین دنیا است.
نقش گروههای افراطی و تروریستی که مسلمانان را به اسم سنی یا شیعه به خاک و خون میکشند، در عملی نشدن وحدت مسلمانان چیست؟
بعضی از مسلمان نماها در سوریه، عراق و پاکستان اعمال تروریستی انجام میدهند که سبب شده چهره اسلام خشونتآمیز به جهانیان معرفی شود، جهان اسلام باید تلاش کند، اسلام واقعی را به دنیا معرفی و از خشونت و خشونت گران اعلام بیزاری کند، چون اسلام پر از محبت و عطوفت میباشد. اگر وحدتی بین مسلمانان است نباید ظاهری و شعاری باشد بلکه باید باطنی و واقعی باشد چراکه وحدت تاکتیکی ماندگار نیست.
وحدت و همبستگی باوجود نعمتی به نام ولایتفقیه بر کشور جمهوری اسلامی ایران سالها، حاکم است و تاکنون هم توطئه تکفیریها هیچ موقع در ایران عملی نشده است. دشمنان همیشه در کمین هستند که بتوانند در ایران بالخصوص در برخی نقاط رخنه کرده و اختلاف ایجاد کنند لذا میطلبد مردم هوشیار بوده و با بصیرت کامل و واقعی دشمن را بشناسند و پشتیبان و حامی و ولایتفقیه باشند.