بررسی مدارس از نظر هزینههای مالی
تعداد بازدید : 15
چقدر پول، برای کدام مدرسه؟
نویسنده : حانیه زحتمکش کارشناس امور تربیتی
همان طور که می دانید والد بودن یا پذیرفتن نقش پدر و مادری، یکی از سنگین ترین مسئولیت هایی است که یک انسان میتواند در طول دوران زندگی اش به عهده بگیرد! در واقع شما با پذیرفتن نقش پدر و مادری، خودتان را برای ایفای نقش در سریال دردسرهای والدین آماده کرده اید. کمتر خانواده ای را می بینید که به موازات رشد و پرورش فکری و جسمی فرزندش، درگیر انواع دغدغه ها، استرس ها و انتخاب های سخت نشده باشد. هر مرحله از زندگی فرزند،حاملِ انتخابی مهم است که می تواند بر سرنوشت او تاثیر به سزایی بگذارد. یکی از انتخاب های مهم و اثر گذار بر آینده فرزندان، انتخاب یک مدرسه مناسب است. بر کسی پوشیده نیست که مدرسه و انتخاب آن به صورت جدی بر سرنوشت فرزندان تاثیر گذار است، چون مدرسه، همان مکانی است که فرزند شما باید بهترین ساعات عمرش را در آنجا بگذراند و قسمت مهمی از شخصیت او که برای شما پنهان است در مدرسه آشکار می شود. وجود تعداد زیادی از هم سالان باعث بروز انواع رفتارها در فرزند می شود. حتی خیلی از استعدادهایی که والدین از وجود آن بی خبرند در مدرسه شکوفا می شود. علاوه بر اهمیت بالای تربیت خانوادگی بر رفتار دانش آموزان در مدرسه، بسیاری از مهارت های زندگی، نوع رفتار و زندگی در اجتماع، نوع گفتار، پوشش و...در مدرسه آموخته می شود. بنابراین انتخاب یک مدرسه خوب و متناسب با شرایط خانوادگی شما می تواند فرزند تان را از بسیاری از آسیب ها مصون بدارد.
اما سوال مهم این است که چگونه می توان یک مدرسه خوب را انتخاب کرد؟
مدرسه خوب مدرسه ای است که کادر و معلمین آن مدرسه با دانش آموزان مانند فرزندان خود رفتار کنند، همانقدر که سرنوشت فرزندان خود برایشان مهم است، سرنوشت دانش آموزان مدرسه نیز مهم باشد.
بسیاری از مدارس به صورت افراطی تاکید زیادی بر آموزش و ارائه انواع مطالب نظری دارند، آنقدر که سهم تربیتی دانش آموزان در مدرسه را در نظر نمی گیرند.مهارت های اجتماعی ودر واقع توجه به هوش اجتماعی اتفاق مهمی است که در مدارس باید به صورت ویژه بدان توجه شود. مدرسه محل اتصال خانواده به اجتماع است، این موضوع باید در اولویت اول مدارس قرار بگیرد تا شاهد ورود شهروندان مطلوب به بستر جامعه باشیم.
*معیارهای انتخاب یک مدرسه مطلوب چیست؟
مدیر مدرسه: مدیریت در هر ارگانی مهم است و باعث هموار یا ناهموار شدن مسیرِ موفقیت می شود.حضور یک مدیر توانا و فعال، نقش مهمی در موفقیت مدارس دارد. یک مدیر ایده آل همواره باید در دسترس و با اولیا، معلمان و دانشآموزان،ارتباط خوبی داشته باشد. همواره مدیرانی که روش های تربیتی را به کار گرفته و ارتباط صمیمی تری با دانش آموزان دارند، مورد استقبال بیشتری از سوی اولیا و دانش آموزان قرار میگیرند.
معلم: معلم فردی است که بعد از پدر و مادر می تواند به شدت تاثیر گذار باشد.
دانش آموزان، معلمی را دوست دارند که شرایط سنی، روحی و خانوادگی ان ها را درک کند. اطلاعات جدید و به روز معلم می تواند زمینه را برای گفت وگوهای فراتر از درس ایجاد کند، چه بسا نکات تربیتی که در قالب همین گفت و گوها باعث رشد دانش آموزان می شود.معلم باانگیزه و توانا، در ایجاد علاقه در دانش آموزان و موفقیت آنها نقش به سزایی دارد. برخورد و رفتار نامناسب معلم میتواند یک دانشآموز را از مدرسه یا درس خاصی بیزار کند یا برعکس، طرز برخورد او، دانش آموز را به درس علاقهمند و راغب کند. نکته مهم در رفتار معلم با دانش آموز این است که معلم توانایی و استعدادهای دانش آموز را در نظر بگیرد و بیش از توان دانش آموز از او توقع نداشته باشد.
نزدیک بودن به محل سکونت: دور بودن مدرسه باعث می شود دانش آموز وقت بیشتری را در رفت و آمد بگذراند، خسته شود و زمان مفید مطالعه اش به استراحت بگذرد. بنابراین سعی کنید از میان مدارس نزدیک به محل سکونت خود، بهترین مدرسه را انتخاب کنید.
فضا و امکانات آموزشی: امکانات آموزشیِ بسیار متنوع و مجلل، ملاکی بر خوب بودن مدارس نیست. فضای فیزیکی مدرسه باید تمیز و ایمن باشد. مدرسه باید طبیعت سرسبزی داشته باشد و در تزیینات آن از انواع گیاهان و گل ها استفاده شود، چرا که دانش آموزان بعد از صرف مدت زمان درسی، نیازمند حضور درفضایی آزاد و بانشاط هستند. همچنین وجود فضایی مناسب برای تحرک و فعالیت های مختلف ورزشی از اهمیت بالایی برخوردار است. وجود امکانات آموزشی (نظیر آزمایشگاه، کتابخانه و...) در حد معقول و متناسب با استانداردها الزامی است تا سایر نیازهای دانش آموز نیز مرتفع شود.
فعالیت های فوق برنامه: مدارسی که برنامه های سنگین و فشرده ای برای دانش آموزان خود در نظر می گیرند، در طولانی مدت باعث کاهش کارایی آن ها می شوند، چراکه خستگی روحی و جسمی آن ها را به دنبال دارد. ناگفته نماند برگزاری کلاس های فوق برنامه در حد متعادل مقبول است و موجب پیشبرد برنامه های درسی دانش آموزان می شود. همچنین توجه ویژه به مهارت های زندگی، مطالب و موضوعات مهم روز، ادغام برنامه های مفید درسی با برنامه های مفرح و شادی آفرین، همکاری و مشارکت در امور مدرسه، توجه به پیشرفت دانش آموزان و...از جمله نکات مهمی ست که در فعالیت های فوق برنامه باید در نظر گرفته شود.
سیستم ارزشیابی:سیستم ارزشیابی مدرسه با توجه به توانایی ها و عملکرد دانش آموزان، موضوع بسیار مهمی است.سیستم ارزشیابی بایدبر اساس عدالت و عملکرد هر دانش آموز ارائه نمره داشته باشد.
وجود یک مشاور خوب:هر مدرسه ای نیازمند وجود یک مشاور خبره، آگاه و فعال است. مشاوری که امین دانش آموزان باشد و درصورت بروز هرگونه مشکل رفتاری یا عملکرد اشتباه به کمک دانش آموز بشتابد. مشاورِ خوب باید با آگاهی و اطلاعات کامل، دانش آموز را به مسیر درست تحصیلی، یا راه حل درست هدایت کند.معمولا مدارسی که مشاورین قوی دارند، کمتر شاهد بروز انواع ناهنجاری ها و بزهکاری ها می باشند.اما معیار آخر که برای انتخاب یک مدرسه باید در نظر گرفته شود شهریه است، معیاری که خیلی از والدین در مواجهه با آن دچار مشکل و تردید می شوند، چرا که هر مدرسه با توجه به نوع عملکرد،سیستم و فعالیت های خود شهریه ای را درخواست می کند. در ادامه مطلب ذیل به معرفی انواع مدارس در ایران و حدود شهریه آن ها می پردازیم.
کشور ما با تنوع زیاد مدارس رو به رو است و همین تنوع انتخاب مدرسه مناسب را برای اولیا سخت می کند. اما نکته مهم اینجاست که تمام مدارس در ایران ، از یک برنامه درسی مدون پیروی می کنند.
* در کشورِ ایران چه نوع مدارسی وجود دارند؟
مدارس دولتی: تحصیل دانشآموزان در مدارس دولتی رایگان است و دانشآموزان در صورت داشتن شرط سنی و محدوده محل سکونت، میتوانند در این مدارس تحصیل کنند.
مدارس غیر دولتی:مدارس غیر دولتی، مدارسی است که از طریق مشارکت مردم، مطابق اهداف، ضوابط، برنامهها و دستورالعملهای عمومی وزارت آموزش و پرورش تحت نظارت آن وزارتخانه تأسیس و اداره میشود.
این مدارس زیر نظر سازمان مدارس غیردولتی و مشارکتهای مردمی فعالیت میکنند و شهریه مدارس بر اساس ضوابط و قوانین از خانوادهها اخذ میشود. این مدارس شامل انواع آموزشگاه های غیر انتفاعی سراسر شهر می شود.
نمونه دولتی:«نمونه دولتی» به مدارسی اطلاق میشود که دانشآموزان خود را، از طریق آزمونی پذیرش میکنند و در سراسر ایران نمایندگی دارند. این مراکز بر اساس جمعیّت و سطح علمی، تعداد متفاوتی از دانشآموزان را پذیرش میکند.
این مدارس به منظور تشویق و ترغیب دانشآموزان مستعد، به ویژه دانشآموزان مستعد مناطق محروم و افزایش رشد علمی و تربیتی آنان تأسیس شدهاند.
معلمان و مربیان این مدارس از میان افراد متعهد و باتجربهای که از سطح علمی بالایی برخوردارند، انتخاب میشوند.
دانشآموزان این مدارس از بین فارغ التحصیلان مستعد پایههای ششم ابتدایی برای ادامه تحصیل در دوره متوسطه اول و پایه نهم برای ادامه تحصیل در دوره متوسطه دوم و بر اساس معدل کل امتحان نهایی و نمره آزمون ورودی انتخاب میشوند.
مدارس شاهد:مدارس شاهد در سال ۱۳۶۵ با دستور امام خمینی(ره) به رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران ایجاد شد.
اولویت اول ثبتنام در مدارس شاهد، فرزندان شهدا هستند البته اولویتهای دیگر ثبتنام در این مدارس شامل فرزندان آزادگان، جانبازان بالای ۷۰ درصد و به ترتیب جانبازان با درصدهای پایینتر، فرزندان رزمندگان، نوادگان شهدا و بستگان درجه یک و ۲ شهداست.
مدارس استعدادهای درخشان:ورود به مدارس استعدادهای درخشان یا تیزهوشان که در دو مقطع متوسطه اول و دوم فعالیت میکنند، براساس آزمونی ا ست که هر ساله توسط سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان برگزار میشود و کسانی که رتبه لازم را بیاورندموفق به ادامه تحصیل در این مدارس می شوند.
مراکز شبانهروزی:مدارس شبانهروزی، مدارسی هستند که در مرکز استانها و روستاها برای دانشآموزان محروم ایجاد شدهاند؛ در واقع مراکز شبانهروزی که خوابگاه نیز در کنار آن تعبیه شده است، برای دانشآموزان روستایی و عشایری است که امکان رفت و آمد روزانه از محل زندگیشان در روستا به مرکز استان را ندارند.
مدارس علوم و معارف اسلامی: راه اندازی دبیرستانهای علوم و معارف اسلامی برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، بر حسب نیازهایی که در جامعه اسلامی احساس میشد، از سوی مدرسه عالی شهید مطهری(ره) طراحی و راه اندازی شد.
هدف از راهاندازی دبیرستان علوم و معارف اسلامی، تربیت فرهیختگان دینی - اسلامی است.
مدارس علوم و معارف اسلامی هر سال از بین فارغ التحصیلان پایه نهم با آزمون علمی و گزینش، ثبتنام به عمل میآورند.
مدارس از راه دور: در این مدارس، افراد معلول، متأهل و بزرگسال و افرادی که شرایط سنی حضور در مدرسه عادی را از دست دادهاند، تحصیل میکنند و اولویت پذیرش با بازماندگان از تحصیل است؛ شیوه آموزش در این مدارس، نیمه حضوری و غیر حضوری است.
مدارس دانشآموزان استثنایی:در مدارس استثنایی، ۷ گروه شامل دانشآموزان کمتوان ذهنی، دانشآموزان آسیب دیده شنوایی، دانشآموزان آسیب دیده بینایی ،دانشآموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری، دانشآموزان دارای مشکلات رفتاری و هیجانی، دانشآموزان معلول جسمی ـ حرکتی و دانش آموزان چند معلولیتی، خدمات دریافت میکنند.
مدارس بزرگسالان و شبانه:در این مدارس دانشآموزانی که بنا به دلایلی ترک تحصیل کردهاند یا دانشآموزانی که از نظر سنی شرایط ثبت نام در مدارس روزانه را ندارند، تحصیل می کنند.
مدارس ورزش:مدارس ورزش، مدارس دولتی و خاص رشته تربیت بدنی هستند که دانش آموزان دارای استعدادهای برتر ورزشی را به خود جلب کرده و به پرورش آنها مبادرت میکنند.
مدارس هیئت امنایی: تفاوت مدارس هیئت امنایی با سایر مدارس در شیوه مدیریت آنها ست. به این معنا که به جای آنکه یک نفر به عنوان مدیر در یک مدرسه مشغول خدمت شود. یک گروه به عنوان مدیر و در قالب هیئت امنا وظیفه مدیریت مدارس را به عهده می گیرند و در بین این گروه یک رئیس انتخاب می شود و در واقع هیئت امنا، خدمات مشورتی و مدیریتی را به مدیر هیئت امنا، ارائه می دهند.
در جدول زیر به ارائه حدودی شهریه چند نوع از مدارس می پردازیم. در خور ذکر است که شهریه به صورت حدودی است و بسته به شهر، استان، نوع مدرسه و...هزینه ها متغیر است.