محمدحسین شاوردی
روزنامه‌نگار

در حالی که فعلا هیچ جایگزینی برای پراید معرفی نشده، قرار است ارزان‌ترین خودروی 25 سال اخیر بازار ایران تا پایان سال ما را ترک کند و بدون تعیین هرنوع جانشینی، راهی بازار سوریه شود. این بار هم به جای مسائل اقتصادی این سیاست است که به صنعت خودروی ایران خط مشی می‌دهد و بازیگران این بخش را مجبور می‌کند مطابق میل او رفتار کنند. البته امتناع دولت از آزادسازی قیمت خودرو در پایین‌ترین بخش بازار و نیز وعده‌های سیاسی دولت ایران به سوریه برای مشارکت در بازسازی این کشور موجب شده تا زمینه خداحافظی پراید با بازار ایران به خوبی فراهم شود و سایپا هم از این کار چندان بدش نمی‌آید. آن طور که شنیده می‌شود شرکت سایپا قرار است فعلا دو محصول تیبا سدان و هاچ‌بک را با همان محدوده قیمتی به عنوان ارزان‌ترین خودروهای تولید داخل به بازار عرضه کند. منتها احتمالا با تمرکز بیشتر کارخانجات سایپا روی این دو محصول، شاهد  افزایش تیراژ تیبا خواهیم بود. در واقع این حرکت سایپا زمینه کاهش ضرر و زیان شرکت را فراهم کرده و تیبا که هسته اولیه تولید خود را اعم از موتور و گیربکس و شاسی را از پراید می‌گیرد، با هزینه تولید یکسان و قیمتی بهتر، سودی بالاتر را عاید سایپا می‌کند. بنابراین، وداع پراید با بازار ایران که یادآور خداحافظی پیکان از خط تولید ایران خودروست، نه تنها ضرر چندانی را متوجه سایپا نمی‌کند که بر میزان سوددهی شرکت هم می‌افزاید. منتها ایراد کار جای دیگری است. در واقع متضرران اصلی این وداع،  خریدارانی هستند که قدرت خرید نازلی در محدوده 25 تا 50 میلیون تومان داشته و بیش از 60 درصد کل حجم بازار خودرو را هرسال جذب می‌کردند. این جمعیت که سال‌های گذشته متقاضی 600 تا 700 هزار خودروی نو در بازار ایران  بودند، حالا باید راهی بازار خودروهای کارکرده شوند و چرخه عظیم نقدینگی خود را به سمت این بخش از بازار ایران سرازیر کنند. این در حالی است که اگر تحریم نبودیم، چهار خودروی رنو کویید، داتسون گو، تویوتا اتیوس و هیوندای ای‌اون می‌توانستند جانشینان خوبی برای پرتیراژترین خودروی تاریخ صنعت خودروسازی ایران باشند. باهم نگاهی خواهیم انداخت به مشخصات قیمتی و فنی این چهار گزینه جالب که نام‌های بزرگی آن ها را می‌سازند.

رنو کویید
رنو کویید نام خودرویی بود که ابتدا سال 96 قیمت 20 و سپس 30 میلیون تومانی داشت و از سوی رنو برای تولید انبوه در ایران انتخاب شده بود. اتفاقی که هرگز رخ نداد. یکی از اصلی‌ترین جنبه‌های رقابتی کویید این بود که برخلاف پراید، پژو 206 و رانا، فضای صندلی‌های عقب به اندازه بوده و حتی برای افراد رعنا هم به نسبت مناسب بود! موتوری کوچک با 800سی‌سی حجم و 53 اسب بخار قدرت که بی‌لرزش کار می‌کند به خوبی بدنه سبک و 700 کیلوگرمی خودرو را جابه‌جا می‌کند. البته احتمالا کویید در مانورهای سریع یا جاده‌های شیبدار خودرویی نه چندان دلچسب بوده و باب میل بخش بزرگی از خریداران نخواهد بود. کویید که به سیاق اغلب محصولات رنو پایداری خوبی دارد، به نسبت بهای 6 هزار دلاری در مواجهه با موانع جاده نرم بوده و شاسی خشکی ندارد. در واقع تجربیات مصرف سه سال اخیر هندی‌ها و برزیلی ها نشان می‌دهد این کلوچه اروپایی طراحی جالب و ارزش خرید مناسبی دارد. غربیلک فرمان جالب به همراه صفحه کیلومتر دیجیتال قرمزو مشکی که حال و هوای جوان‌پسندی دارد، به کابین کویید روح تازه‌ای دمیده است. این مورد در کنار صفحه چندرسانه‌ای و لمسی خودرو بدعت‌گذار سطح امکانات به‌روزدر این کلاس زیر اقتصادی است. صندلی‌ها گرچه راحت و بزرگ نیستند ولی برای 5سرنشین در یک مسیر شهری جا دارند. در عین حال فضای بار 300 لیتری کویید بسیار فراتر از دیگر رقیبان است و به‌راحتی وسایل زیادی در آن جا می‌گیرد. جعبه داشبورد بالایی کویید به‌شدت بی‌کیفیت و شل است و قفل بی‌کیفیت آن بعد از تعدادی باز و بسته شدن، از کار می‌افتد و جعبه را بلا‌استفاده می‌کند. آینه‌ها از داخل قابل تنظیم نیستند و در کنار عدم استحکام آن‌ها، شما مدام مجبور به تنظیمشان خواهید بود. صدای موتور کویید به‌راحتی داخل اتاقک خودرو می‌آید و بعضی از اوقات دلخراش است. در کل این خودرو ازلحاظ رانندگی بسیار عالی، نرم و کم‌مصرف است. این خودرو در چین با نام ونوچیا ای30 با موتور برقی عرضه می‌شود و نسخه فیس‌لیفت و برقی آن هم قرار است با قیمت 11 هزار دلار به زودی در سرتاسر اروپا عرضه شود.
تویوتا اتیوس
یکی از قدیمی‌ترین تولیدات تویوتا برای بازارهای در حال توسعه با قدرت پرداخت پایین که تکنولوژی ساخت چندان جدیدی نداشته و همه ویژگی‌های محصولات متداول در بازار ایران را دارد. اتیوس که در هند فروش مناسبی دارد، ابعادی نزدیک به یک پژو 206 صندوقدار داشته و کیفیت ساخت معمولی تا متوسطی دارد. اتیوس که در دو گونه سدان و هاچ بک در هندوستان تولید می شود از یک پیشرانه 1500 سی سی به قدرت 67 اسب بخار و 170 نیوتن متر گشتاور استفاده می کند. طول، عرض و ارتفاع این خودرو 26/4، 69/1 و 51/1 است و فاصله بین دو محور خودرو نیز به 55/2 متر می رسد. ابعادی که باعث می شود اتیوس در صورت حضور در بازار ایران به رقیب مستقیم پژو 206 اس دی و رنو تندر 90 تبدیل شود. این خودرو که وزنی 1020 کیلوگرمی دارد، به یک صندوق بار بزرگ با حجم 500 لیتر، دو کیسه هوای سرنشینان جلو، سنسور پارک و رینگ و لاستیک های 15 اینچی مجهز است. البته در کنار این تویوتا اما برای بازارهایی که خریداران از قدرت بالایی در خرید برخوردار نیستند با کمک دو برند پرودوای مالزی یا دایهاتسوی ژاپن اقدام به تولید خودروهای مینی و ارزان قیمت می کند

داتسون گو سدان
این محصول ژاپنی که با نام دقیقی داتسون اون-دو، نمونه سدان خودروی هاچ‌بک گو است، طولی حدود معادل یک تندر 90 داشته و از پژو 405 کوچک تر است. نام عجیب این خودرو از دو کلمه ژاپنی گرفته شده که در ترجمه آن، Do به معنای حرکت و تحرک، و On یک حرف اضافه است که قرار گرفتن این دو کنار هم، «اشتیاق به حرکت» را می‌رساند. مدل On-Do یک سدان کوچک چهار در است که از ساختار دیفرانسیل جلو و پلتفرم لادا کالینا که یک خودروی روسی با مهندسی رنو نیسان است، بهره می‌برد و نسبت به رانا، کمی بزرگ‌تر است. طول 33/4 متری در کنار فاصله بین دو محور 47/2 متر باعث شده تا می-دو به یک خودروی جادار تبدیل شود. داتسون گو سدان در مقایسه با 405، خودرویی کم مصرف بوده ولی هزینه نگهداری مشابهی با پژو 405 دارد. این اتومبیل روسی-ژاپنی با داشتن 5صندلی، گنجایش مناسبی همانند تندر 90 داشته و بدنه‌ جعبه‌مانند آن کمک کرده تا برای امور روزمره و شهری گزینه مناسبی باشد و در عین حال، به دلیل طراحی خاص فضای کابین، بتوان اشیای زیادی را جای داد. این محصول مخصوص داتسون برای بازار روسیه، از یک پیشرانه 6/1 لیتری 4 سیلندر بهره می‌برد که قادر به تولید 87 اسب‌بخار است. این قدرت از طریق یک جعبه‌دنده 5 سرعت دستی به چرخ‌ها منتقل می‌شود. البته آپشن جعبه‌دنده 4 سرعت اتوماتیک نیز برای مشتریان از سال 2016 در دسترس بوده است. قیمت نسخه‌های ساده و فول این داتسون بین 5/6 تا 9 هزار دلار است.

هیوندای ای‌اون
مثل سوزوکی آلتو یک هاچ‌بک کوچک و ظریف است که می‌تواند جایگزین خوبی برای پراید 111 باشد. خودرویی با طول کلی 49/3 متر که در هند بسیار پرطرفدار است و با قیمت 7 هزار دلار به امکانات معمول خودروهای داخلی نظیر 2 کیسه هوا و شیشه‌های برقی مجهز است. موتور 1 لیتری و سه سیلندر ای‌اون که تنها 68 اسب بخار قدرت دارد، توانایی معمول و مکفی برای عبور و مرور در شهر را در اختیار راننده این خودروی 775 کیلوگرمی قرار می‌دهد. البته متاسفانه مثل همه خودروهای این لیست سطح ایمنی ای‌اون چندان جالب توجه نیست خودرو بدون هیچ ستاره‌ای تست‌های موسسات معتبر را از سر گذرانده است!

مهدی حسن‌زاده
روزنامه‌نگار

با گذشت نیمی از سال، نگاهی به وضعیت بازارها در نیمه نخست سال و پیش بینی نیمه دوم سال خالی از لطف نیست. به ویژه در شرایطی که بازارها با تلاطم های بسیار و متغیرهای اثرگذار به ویژه متغیرهای خارجی نظیر جنگ تجاری آمریکا و چین، تنش های منطقه ای و وضعیت مبهم برجام مواجه است. در چنین شرایطی که التهابات بازارها بیشتر است، شناخت وضعیت بازار برای سرمایه گذاری نیز مهم تر است. در نخستین شماره دخل و خرج طی امسال، در تاریخ 17 فروردین امسال در گزارشی با تیتر «سمت و سوی بازارها در سال 98» به بررسی وضعیت بازارها در سال 97 و پیش بینی سال 98 پرداخته بودیم. گزارشی که با گذشت شش ماه از سال نشان می دهد، پیش بینی های دخل و خرج چه اندازه درست بوده است. دقیقا مطابق پیش بینی آن گزارش، بازار مسکن دچار رکود و اشباع قیمت ها شد. سپرده های بانکی و اوراق دولتی در همان محدوده بازدهی 15 تا 25 درصد باقی ماند. بازار جهانی طلا با رشد نسبی قیمت ها مواجه بود اونس جهانی از حدود 1300 دلار به بالای 1500 دلار رسید. بازار ارز و طلای داخلی هم با رکود قیمت ها و معاملات همراه شد و نرخ ارز نیز در روزهایی به محدوده 10 هزار تومان (نرخ پیش بینی شده در گزارش قبلی دخل و خرج) نزدیک شد اما در مجموع در محدوده 11 هزار و 500 تومان قرار گرفت که افت دو هزار تومانی را نسبت به ابتدای امسال نشان می دهد. به این ترتیب مروری بر گزارش ابتدای امسال دخل و خرج و درست بودن پیش بینی ها نشان می دهد که رصد دخل و خرج برای فعالیت در بازار مفید است و می توان به اتکای پیش بینی های دخل و خرج با چشم باز به سراغ سرمایه گذاری در بازارهای مختلف رفت.

جواد غیاثی
روزنامه‌نگار

در آستانه ورود به نیمه دوم سال هستیم و بناست یک چشم انداز از بازارها در نیمه دوم سال ارائه کنیم. قبل از آن بهتر است که نگاهی به گذشته بیندازیم و ببینیم که چه فکر می کردیم و چه شد؟! مرور گذشته، چراغ راه آینده است. به این منظور، مطلب تحلیلی دخل و خرج در ابتدای امسال را مبنا قرار می دهیم و توضیح می دهیم که چه چشم اندازی برای بازارهای مختلف قائل بودیم و چه شد و در نیمه دوم سال 98 چه چشم اندازهایی وجود دارد.

مروری بر پیش بینی هایمان برای 98 در نیمه راه
اگر خاطرتان باشد در مطلب ابتدای سال ضمن تبیین وضعیت تورم (هزینه خانوار) نگاهی هم به بازارهای مختلف انداختیم و گزینه های مختلف برای سرمایه گذاری را توصیف کردیم. از جمله: درباره تورم، تحلیل این بود که اثر تلاطم ارزی، تا نیمه سال تخلیه شود. معکوس شدن روند تورم نقطه به نقطه و کاهش شدید تورم ماهانه، در نمودار نخست، نشان می دهد که این پیش بینی در مجموع درست بوده است. قیمت ها رشد کرده اما جهش قیمتی نداشتیم.

نمودار تورم نقطه به نقطه
درباره ارز نوشتیم که «افزایش تعاملات با کشورهای همسایه و همچنین راه اندازی مجدد کانال‌های دور زدن تحریم و از همه مهم تر، منطقی شدن سیاست‌های ارزی دولت و بانک مرکزی نسبت به سال 97، می‌تواند شرایط سخت درآمد نفتی و نبود توازن ارزی کشور را رفع کند و احتمال ثبات نرخ ارز در محدوده فعلی را افزایش دهد». فارغ از یک رشد در اردیبهشت ماه، همین اتفاق افتاد و بازار ارز کنترل شد و به ثبات رسید. در نهایت توصیه این بود که «با توجه به احتمال افت نرخ‌ها تا محدوده نرخ نیما، ریسک این بازار هم بسیار بالاست».
طلا را، به خاطر تنش های ناشی از جنگ تجاری، مستقل تحلیل کردیم اما آینده آن را جذاب نیافتیم. به نحوی که حتی با رشد قیمت جهانی (در اثر تنش ها) بازدهی طلا در داخل محدود (بسیار کمتر از سقف 38 درصدی متصور برای جهش طلای جهانی) خواهد بود. تنش ها طلای جهانی را بالا برد اما افت نرخ ارز و تخلیه حباب طلا، مانع از رشد قیمت طلا در بازار داخل شد.
دربازه بازار مسکن تیتر زدیم: «بازار مسکن؛ رکود، اشباع قیمتی و دیگر هیچ» در اردیبهشت ماه یک رشد قیمتی داشتیم اما بعد از آن هر ماه که گذشت بر عمق رکود افزوده شد، حجم معاملات کم شد و به تازگی روند قیمت ها هم معکوس شده است. اما درباره بورس، چشم انداز بهتری را قائل شدیم و برای برخی تک سهم ها پیشنهاد ورود داشتیم. البته فکرش را هم نمی کردیم که بورس این چنین جهشی، یکدست و سراسری رشد کند اما شد و بورسی که انتظار می رفت شاگرد اول بازارها در سال 98 باشد، با اختلاف بسیار زیاد، شاگر اول شد. نمودار شماره ۲ روند بازدهی بازارها در نیمه نخست سال را نشان می‌دهد اما برای نیمه دوم هم، می توان چنین تصوری داشت؟
 
دو روی سکه بورس در نیمه دوم سال
بورس اگرچه در نیمه اول سال عملکردی درخشان داشت و با وجود ریزش چهارشنبه گذشته حدود 65 درصد (براساس شاخص کل) بازدهی داده است اما بدون شک، در نیمه دوم سال شرایطی متفاوت خواهد داشت. سهام آن قدر رشد کرده است که دیگر محرکی قوی برای رشد سراسری ندارد. البته همچنان بخشی از بازار هست که مشروط به برخی تبصره ها توان رشد و بازدهی مناسب دارد اما این موضوع نمی تواند همه بازار را در بر گیرد اما آن بخش بازار کدام است و این شرایط چه هستند؟

بازارهای جهانی و سه مسئله «رکود» و
 «جنگ تجاری» و «نفت»
شرکت های بزرگ صادراتی، امسال بسیار کمتر از شرکت های کوچک رشد کردند. هراس بازار از جنگ تجاری و وقوع رکود در اقتصاد جهانی، مهم ترین علت این موضوع بود. به همین دلیل سهام شرکت هایی مثل فولاد مبارکه، ملی مس، کاوه ( و بسیاری دیگر از سهام شرکت های فلزی-فولادی)، شپنا و شبریز ( و سایر پالایشگاهی ها) و برخی سهم های پتروشیمی و معدنی، بسیار کمتر از چشم انداز سودآوری خود رشد کرده اند. البته قیمت های فعلی، خیلی هم ارزان نیست اما طبق این فرضیه که مذاکرات تجاری خوب پیش می رود، رکود شدیدی در راه نیست، نفت سقوط نمی کند و در مجموع وضعیت بازار جهانی رو به راه شده و قیمت ها افت نمی کند، این شرکت ها ارزان اند. پیشتر در صفحه بورس دخل و خرج درباره مختصات این شرکت ها نوشته ایم و از این به بعد نیز خواهیم نوشت. در این جا آن چه مهم است این که وضعیت بازارهای جهانی برای سودآوری بخش جامانده بورس، اهمیت حیاتی دارد.

مسئله شاخص کل و آثار روانی آن
درباره بورس و این که سهام شرکت های بزرگ، مستعد ریزش شدید و ادامه دار نیست، یک وضعیت مبهم و یک روزنه امید ایجاد کرده است. معمولا سهام شرکت های بزرگ بر شاخص کل اثر بسیار بیشتری دارد. شاخص کل هم اثر روانی بر همه بازار دارد. در این شرایط یک فرضیه ضعیف اما قابل طرح این است که با احیای سهام شرکت های بزرگ، تثبیت و در نهایت رشد آن ها، فضای مثبت غلبه کرده و با توجه به نقدینگی زیاد در بازار از سهام شرکت های کوچک نیز حمایت شود. نبود هیچ چشم اندازی در بازارهای موازی (مسکن، خودرو و ...) نیز این سناریو را تقویت می کند.

بازار ارز و عبور از گردنه های مهم
اما از بورس که بگذریم، چشم انداز سایر بازارها هم مهم است. حتی این نکته نیز ضروری است که وضعیت سایر بازارها بر بورس موثر است. مهم ترین بازار، از منظر بنیادین و روانی، بازار ارز است. بعید است که بدون رشد یا ریزش ارز، نوسانی در دیگر بازارها به جز بورس داشته باشیم. درباره ارز نیز، این روزها همه به این تحلیل و جمع بندی رسیده اند که نرخ تثبیت شده، بانک مرکزی بر اوضاع مسلط است و اخبار سیاسی منفی هم نمی تواند بر این بازار اثر بگذارد. دلیل جدی در این خصوص آن است که بازار ارز، به خصوص در تابستان امسال، هر نوع تنش سیاسی را دیده اما تکان نخورده است؛ از انهدام پهپاد آمریکایی (که در هر شرایط دیگری می توانست بازار را جهش دهد) تا توقف معافیت تحریمی خرید نفت کشورمان و تحریم سپاه. وقتی بازار از این گردنه ها گذشته و مدیریت شده است، احتمال این که تنش سیاسی دیگری بتواند ارز را دچار نوسان کند بسیار کم است. ضمن آن که دشمنان نیز، کارت دیگری برای فشار علیه کشورمان ندارند و صرفا به اقدامات نمادین دست می زنند. از منظر اقتصادی نیز، تنها موضوع نگران کننده، کاهش فروش نفت کشورمان است که می تواند اثر بلندمدت داشته باشد اما برخی معتقدند که فروش نفت به صورت غیررسمی با مقدار مناسب انجام می شود. ضمنا تراز تجاری غیرنفتی هم مثبت است و سیاست های ارزی دولت و بانک مرکزی هم بسیار معقول تر از سال قبل است.
در این شرایط، بهترین پیش بینی برای نرخ ارز، ثبات در کانال 11 است. اگرچه احتمال افت تا کانال نرخ ارز، در صورت توافق با اروپا و گشایش های اعتباری وجود دارد.

بازارهای کالایی
اما توجه داشته باشید که همه بازارهای سرمایه گذاری در کشور، ارز و طلا و سهام نیست. هر کسب و کار یا کالایی می تواند گزینه سرمایه گذاری باشد؛ از تیرآهن تا زیره یا پسته! شاید به نظرتان این پیشنهاد نامعقول باشد. چرا که نگهداری حضور در کسب و کارها نیازمند تخصص و صرف زمان است و خرید برخی کالاها هم نیاز به زیرساخت های انبارداری و آشنایی با آن بازار و ... دارد. این توضیحات منطقی است اما با لحاظ گسترش بازارهای کالایی در بورس کالا و انرژی، این مشکل رفع می شود. چنان چه پیشتر هم گفتیم، هم اکنون امکان معامله گواهی سپرده (حواله) کالاهایی چون طلا، زیره و زعفران و انواع اوراق مالی روی دارایی های دیگر وجود دارد. به این ترتیب که دارایی در انبار است و حواله آن در بورس معامله می شود بدون آن که نیاز به انبارداری و ... باشد. البته ذکر مسئله آشنایی با بازارها و روندهای این کالاها به جای خود هست و در صورت تمایل باید درباره آن تحقیق و از مراجع مطمئن استفاده کنید و روندهای قیمتی را دریابید. مثلا هم اکنون زیره در بورس بعد از یک دوره افت در حال رشد است و زعفران در آستانه فصل برداشت در حضیض قیمتی قرار دارد و بعد از آن می تواند رشد کند. صرف وقت و کسب آشنایی، هزینه ای است که باید برای متنوع کردن سبد سرمایه گذاری خود بدهید. در این صورت می توانید از مزایای آن استفاده کنید.

نمای کلی سبد هزینه و سرمایه گذاری در سال 98
خلاصه گزارش بالا این است که در جانب هزینه ها، تورم رو به کاهش است و نیازی به پیش خرید برخی کالاها (مثل خودرو و ...) نیست. از منظر سرمایه گذاری هم، تقریبا همه بازارها اشباع هستند. یا باید سراغ بانک و صندوق های سرمایه گذاری بروید که قطعا صندوق ها بهترند یا برای یافتن گزینه های جذاب سرمایه گذاری، وقت و هزینه صرف کنید. در بورس همچنان می توان برخی سهم های خوب یافت که مشروط به شرایطی بازدهی مناسب بدهند یا این که برخی نمادهای کالایی را بعد از آشنایی در زمان مناسب خریداری کرد. به طور کلی، یافتن گزینه مناسب (نسبت به سود بانکی) برای سرمایه گذاری، حتی نسبت به نیمه اول سال بسیار سخت تر است. البته شرایط ثبات اقتصادی، وضعیت بهتری برای ایجاد کسب و کار هم فراهم می کند. این گزینه را هم جدی بگیرید.
 

هانیه تندهوش
کارشناس حوزه آی تی

این روزها، مبحث لاغری، تناسب اندام، بدن سازی، تغذیه سالم و حتی ورزش روح و روان بسیار داغ و پرطرفدار است و از این رو استارت آپ‌ها هم از قافله عقب نمانده‌اند و در این حوزه فعالیت‌های چشمگیری داشته‌اند، به‌طوری که اگر سری به اپ استور یا گوگل پلی بزنید با میزان قابل توجهی از اپلیکیشن‌های حوزه تناسب اندام مواجه خواهید شد که هر یک با ایده‌ها و ساختارهای منحصر به‌فرد خود سعی در جذب گروهی از کاربران را دارند. بدون اغراق باید بگوییم که مشتریان این اپلیکشن‌ها کم هم نیستند چون با توجه به شرایط زندگی‌های امروزی و نقش پر رنگ گوشی‌های تلفن همراه در کارهای روزمره، این مدل اپ‌ها و سرویس‌های آنلاین می‌توانند کار را برای کسانی که به‌دنبال خوش استایل بودن و بدن سالم می‌گردند، راحت کنند. کاربران این استارت آپ‌ها می‌توانند بدون مراجعه به یک پزشک متخصص به‌صورت حضوری  یا بدون رفتن به باشگاه و داشتن یک مربی بهترین برنامه‌های رژیم غذایی و آموزش حرکات ورزشی و بدن سازی را روی گوشی خود داشته باشند. با ما همراه شوید تا سری بزنیم به بازار پر رونق اپلیکیشن‌های تناسب اندام در جهان و به ویژه نرم‌افزارها و بسترهای فارسی زبان این حوزه.

  اپلیکیشن های انگلیسی زبان پرطرفدار در جهان
تنوع در بخش تناسب اندام در نرم‌افزارها و وب‌سایت‌های انگلیسی زبان بسیار زیاد است و می‌توان گفت که حرفه‌ای‌ترین و محبوب‌ترین اپ‌های حوزه تناسب اندام در این دسته قرار می‌گیرند. در زیر به‌طور مختصر چند نمونه از این اپ‌های پرطرفدار را برایتان معرفی می‌کنیم:

Google Fit
شرکت گوگل هم اپلیکیشن تناسب اندام اختصاصی خود را با نامGoogle Fit  منتشر کرده است. با استفاده از این برنامه قادر به بررسی فعالیت‌های ورزشی خود می‌شوید و می‌توانید مواردی چون گام‌های برداشته شده و مسافت طی شده خود را در روزهای مختلف ماه در یک نمودار مشاهده کنید. این برنامه همچنین توصیه‌ها و پیشنهادهای مختلفی را به منظور بهبود وضعیت جسمانی به کاربران اندرویدی ارائه خواهد کرد

MyFitnessPal
یک اپلیکیشن بسیار جامع و کامل در دو نسخه اندروید و ios است که با هدف نمایش میزان کالری مصرف شده بدن شما در طول روز طراحی شده است. این اپ یک بانک اطلاعاتی قوی از میزان کالری ۴ میلیون ماده غذایی را دارد و کاربر می‌تواند به‌راحتی کالری مصرفی روزانه خود را محاسبه کند.

Lose it
یکی از بهترین اپلیکیشن‌های موبایلی است که با استفاده از آن می‌توانید با یک برنامه‌ریزی دقیق به وزن دلخواه‌تان دست یابید. شما با استفاده از این برنامه می‌توانید به تنظیم میزان کالری سوزانده شده خود در روز، بررسی میزان مواد غذایی که مصرف کرده‌اید، حرکات جسمانی و ورزش‌های تان بپردازید. با استفاده از این اپ حتی قادر به ارتباط برقرار کردن با دیگر کاربران و دوستان خود هم خواهید بود. برنامه Lose it شامل دو نسخه اندرویدی و آی او اس است.

Minute Workout7
این اپ یکی از پرطرفدارترین و بهترین برنامه‌های تناسب اندام فعلی موجود برای آیفون و دستگاه‌های اندرویدی محسوب می‌شود که بیش از سه میلیون کاربر دارد. این برنامه شما را قادر می‌سازد تا طی مدت زمان کوتاهی با انجام حرکات مناسب، کالری و چربی بسوزانید و به این صورت به اندام مد نظرتان دست یابید. سازندگان این اپلیکیشن مدعی شده‌اند که شما با هفت دقیقه تمرین در هر روز قادر به دستیابی به تناسب اندام خواهید بود.

Fooducate
این سرویس خرید کردن از فروشگاه‌ها را جالب‌تر می‌کند. اپلیکیشن را باز کنید و بارکد مواد غذایی را اسکن کنید تا به‌سرعت متوجه شوید که این ماده غذایی چقدر سالم است! این سرویس، خواب، خلق‌وخو و سطح گرسنگی شما را نیز پیگیری می‌کند. با تحلیل این داده‌ها به شما توصیه‌هایی براساس اهداف سلامتی و تناسب اندام‌تان می‌دهد.

 سرویس‌های وطنی
همیشه تقاضای مشتری هست که باعث پیشرفت و توسعه یک حوزه می‌شود. هم اکنون شاید بتوان گفت که استارت آپ‌های سلامتی و تناسب اندام در صدر پرمخاطب‌ترین ها قرار دارند و همین امر باعث شده که روز به‌روز متنوع‌تر و حرفه‌ای تر شوند. هرچند که هنوز راه درازی در پیش است در مقایسه با نسخه‌های خارجی اما در همین حال می‌توانید اپلیکیشن‌هایی را در بازار ایرانی ببینید که بازخورد خوبی از مخاطبان شان گرفتند و توانسته‌اند بیشتر از دیگر رقبای شان مطرح شوند. در زیر نمونه‌هایی از اپ‌های فارسی حوزه تناسب اندام را برای تان معرفی خواهیم کرد:

کرفس
این برنامه پرطرفدار یک کالری شمار حرفه‌ای است که به شما کمک می‌کند تا با دیتابیس قوی این برنامه، مقدار کالری ورودی به بدن تان را محاسبه کنید و همچنین بتوانید با وارد کردن میزان فعالیت بدنی در روز کالری سوزانده شده را نیز محاسبه کنید. این اپ بر مبنای مشخصات فردی شما وزن مناسب‌تان را تعیین می‌کند و پابه‌پای شما تا رسیدن به آن وزن ایده‌آل همراه‌تان خواهد بود. با کرفس جواب سوال «چگونه لاغر شوم؟» در دسترس شما خواهد بود و دیگر نگران لاغری سریع نخواهید بود زیرا در این برنامه میزان کالری مجاز برای هر فرد با توجه به وزن و قدش مشخص می‌شود و با وارد کردن میزان غذاها و ورزش‌های روزانه خودتان، می‌توانید در محدوه مجاز کالری بمانید و به وزن مطلوب‌تان برسید.
www.karafsapp.com
لیمومی
سرویس آنلاین لیمومی با تلفیق علم مزاج‌شناسی و رژیم درمانی نوین یعنی توجه به متابولیسم، رژیم‌هایی را ارائه می‌کند که در عین سادگی ظاهری باعث تعادل مزاج و حرکت بدن به سمت کاهش وزن شده و در نتیجه اغلب اوقات در کمال ناباوری افراد، بسیار نتیجه بخش هستند. برای دریافت رژیم از این سرویس حتما باید پرونده پزشکی خود را ارائه کنید.
www.limoome.com

فیتب
وظیفه اصلی این برنامه ارائه آموزش‌های ویدئویی بدن سازی است اما شما با ثبت‌نام در آن می‌توانید از مزایای دیگری مثل دریافت برنامه استاندارد برای باشگاه بدن سازی برخوردار شوید. این برنامه‌ها که شامل حرکات ورزشی، تغذیه و مکمل می‌شوند توسط چهار نفر از بهترین مربیان و قهرمانان بدن سازی کشور ارائه می‌گردد. در بین این استادان، نام علی تبریزی نیز به چشم می‌خورد که قهرمان پنج دوره از مسابقات جهانی بوده است. البته قابل ذکر است که در هر بخش از حرکات ورزشی، فقط یک نمونه ویدئو به‌صورت رایگان قابل مشاهده است و کاربر برای خرید همه آموزش‌های ویدئویی این اپلیکیشن باید به قسمت فروشگاه برود. برای دانلود این برنامه به بازارهای اندرویدی و آی او اس مراجعه کنید.

تی نوش
اپلیکیشن تی‌نوش این ادعا را دارد که به کاربرانش کمک می‌کند طی 40 روز، عاداتی در خود پرورش دهند که به آن‌ها حال خوب و تناسب اندام دهد. این برنامه پکیج‌های تناسب اندام و زیبایی را بر اساس طبع‌شناسی اختصاصی و نیاز هر فرد ارائه می‌کند تا بدون نیاز به رژیم غذایی سنگین، با ایجاد تعادل طبیعی در طبع، راحت و سریع و بسیار کم‌هزینه نتیجه بگیرند.
www.tnoosh.com

 فیتشیپ
این استارت آپ کارش را در ابتدا با مجله سلامتی فیت‌شیپ در سال 1393 آغاز کرد و سپس با راه‌اندازی باشگاه مجازی تناسب اندام، که مردم در آن بتوانند با مربیان و متخصصان تغذیه ارتباط داشته باشند و از آن ها در سالم کردن تغذیه و بهینه کردن ورزش خود کمک بگیرند، استارت آپی موفق را ایجاد کرد. البته این سرویس آنلاین هم اکنون دامنه فعالیتش را گسترده‌تر کرده و با ارائه برنامه‌های سلامتی برای همه سنین و حتی بیماری‌های رایج مخاطبانش را گسترش داده است.
www.fitshape.ir

تن‌ورز
وب‌سایت تن‌ورز در حوزه بررسی مکمل‌های غذایی و فروش تجهیزات ورزشی و مشاوره و دریافت برنامه تمرینی و رژیم غذایی و همچنین شیوه استفاده از محصولات فوق   به راه‌اندازی واحد فروش و مشاوره اینترنتی اقدام کرده است. باتوجه به وجود انواع محصولات و مکمل‌های تقلبی در بازار و نبود اطلاعات کافی به‌منظور تشخیص محصولات تقلبی با محصولات اصلی، وجود پایگاهی به‌منظور آموزش شیوه استفاده از محصولات فوق و بررسی محصولات صد در صد مجاز و اصلی می‌تواند بسیار مفید و راهگشا باشد. یکی از خدمات اصلی دیگر تن ورز، ارائه برنامه تمرینی و رژیم غذایی توسط  بهترین مربیان ایران به ورزشکاران است.
www.tanvarz.ir

حرف آخر
همه این سرویس‌های مجازی و حتی واقعی مانند به باشگاه رفتن و رژیم غذایی گرفتن، همه و همه در ابتدا نیازمند یک موضوع است، اراده! قبل از این‌که به سراغ هر یک از این اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها بروید یا هزینه‌ای مالی انجام دهید اول از همه به سراغ دل تان بروید و با خودتان اتمام حجت و اراده کنید تا سالم زندگی کنید.

معصومه جمالی
نویسنده

هر سال در آستانه سال تحصیلی جدید مهم ترین موضوعی که ذهن خانواده ها را به خود مشغول می‌کند تهیه لوازم مورد نیاز تحصیلی فرزندان شان از قبیل کیف، لوازم تحریر و سایر وسایل است. این جاست که بازار فروش لوازم تحریر در نیمه دوم تابستان و به خصوص در شهریورماه رونق چشمگیری می یابد و همیشه شاهد برگزاری نمایشگاه های مناسبتی در این زمینه هستیم. برای خرید لوازم مختلف گاه شما باید به فروشگاه های مختلف سر بزنید و قطعا با توجه به ازدحام جمعیت کلی وقت تان گرفته خواهد شد. شاید گاهی با خودتان فکر کنید کاش به جز نمایشگاه ها، فروشگاه هایی  نیز وجود داشت تا بتوان به صورت متمرکز همه لوازم مربوط به سال تحصیلی را از آن جا تهیه کرد. شرکت پارسا پلاستیک تولید کننده محصولات ایرانی با  برند پاپکو با تولید انواع مایحتاج نوشت افزاری و تحریری این امکان را تا حد زیادی برای شما فراهم آورده است . بیشتر با این برند آشنا شویم.

شرکت تولیدی و صنعتی پارسا پلاستیک با نام تجاری پاپکو در سال 1363 با توجه به نیاز قشرهای فرهنگی جامعه به منظور مدیریت اسناد و مدارک علمی و آموزشی و با هدف تولید انواع لوازم تحریر اداری، سمیناری، مدیریتی و دانشجویی شروع به کار کرد.
پاپکو یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان لوازم تحریر و مدیریت اسناد است که از  کلاسور و زونکن گرفته تا خودکار و دفتر تحریر، کیف، کوله پشتی و جامدادی را به بازار عرضه  و نیاز قشرهای زیادی از جامعه را برطرف می کند.  
پاپکو با سرلوحه قراردادن کیفیت عالی، قیمت مناسب و رضایت مشتری هم اکنون یکی از تولید کنندگان مورد اعتماد ایرانی در میان سازمان ها، وزارتخانه ها، شرکت ها و مراکز علمی و فرهنگی به شمار می آید و از محبوبیت خاصی برخوردار است. پاپکو  صد درصد ایرانی و از نظر کیفیت و قیمت قابل رقابت با کالاهای معروف خارجی است و حتی جالب است بدانید که خیلی ها هنوز فکر می کنند پاپکو یک برند خارجی است.

محصولات پاپکو
محصولات پاپکو شامل موارد زیر است که با توجه به تنوع محصول قطعا می تواند همه نیازهای شما را در این زمینه برطرف کند و ما نیز برای معرفی محصولات بیشتر به توضیح خلاصه ای از محصولات بسنده می کنیم.
 انواع دفتر فارسی، انگلیسی، نقاشی از 40 تا 200 برگ در طرح ها و رنگ های مختلف  با صحافی های دوخت ، سیمی ، چسبی
 انواع دفترچه یادداشت  بدون خط ، یک خط ، کلاسوری و شطرنجی
 کاغذ A4 و انواع اوراق دفتر و کلاسور ، کاغذ یادداشت ، اوراق سررسید ، زیر دستی جیبی
 نوشت افزارهای متنوع شامل انواع خودکار در رنگ بندی های بی نظیر، اتود ، روان نویس
 انواع سررسید سیمی و کلاسوری با رنگ بندی بسیار زیبا
 انواع دفترهای پلنر زیبا برای  برنامه ریزی
 انواع زونکن مقوایی و پلاستیکی 4 و 8 سانتی  در اندازه های A4   و نیمه  و همچنین زونکن ایستاده
 انواع کلاسور دو حلقه و چهار حلقه ، کلاسور کاتالوگ ، طرح دار و ساده در رنگ های مختلف
 ایندکس ( جدا کننده ، مقسم) 5 و 7 عددی ، ایندکس سالانه و الفبایی برای مرتب کردن مدارک
 انواع پوشه های کیسه ای برای محافظت از مدارک  و اوراق در اندازه های A4, A3, A5 , B5
 انواع طلق های نازک و ضخیم و شیرازه  در اندازه های A4 , A3
 انواع کلیر بوک 8 تا 100 برگ  در اندازه های A4 , A5  و اندازه بزرگ مخصوص طراحان در مدل های قاب دار و بدون قاب
 انواع کیف حمل مدارک دستی ، رومیزی ، دسته دار و انواع چک فایل
 انواع پوشه های مقوایی و  پلاستیکی آویز ، گیره دار ، بدون گیره
 انواع پاکت دکمه دار ، زیپ دار ، نخ دار در اندازه های A4 , A3 , B5
 انواع پاکت نامه دکمه دار و ساده شفاف یا مات
 انواع زیردستی پلاستیک ، متالیک  و اوراق زیر دستی در اندازه‌های A4 , A5 , B4
 انواع زیر دستی  کتابی  و جیبی و اوراق زیر دستی جیبی
 انواع آلبوم CD , DVD با ظرفیت 2 تا 72 حلقه CD  یا DVD
 انواع آلبوم کارت ویزیت و عکس
 انواع کیف دستی ساده و دسته دار  طرح چرم ، پلاستیکی ، پارچه ای ، کش دار ، کلاسوری و اندازه بزرگ ویژه طراحان
 انواع ساک دستی ساده و طرح دار در اندازه های بزرگ ، متوسط و کوچک
 جامدادی های متنوع ساده و طرح دار در اندازه های مختلف و جامدادی پارچه ای ایستاده
انواع جعبه های بایگانی و سطل کاغذ باطله

جدیدترین محصولات پاپکو
 جامدادی استندینگ
جامدادی استندینگ پارچه ای محصولی با چند کاربرد، ظاهری خاص، جنسی با کیفیت و طراحی متفاوت جدیدترین محصول پاپکو است.
منظور از چند کاربردی بودن این است که این محصول را می توان هم به عنوان جامدادی و هم به عنوان جا قلمی برای روی میز خود استفاده کنید. طراحی آن طوری است که در زمان باز شدن می توان از آن به عنوان جا قلمی استفاده کرد، قسمت های پایینی آن از طریق آهن ربا محکم به هم می چسبند تا به راحتی روی میز بایستد. همچنین در قسمت جلوی جامدادی در حالت رومیزی می توانید لوازم تحریر کوچک تری مانند پاک کن، تراش، نوک اتود و ... قرار دهید.
این جامدادی در طرح ها و  رنگ های مختلف تولید می شوند که می توانید طرح و رنگ  آن را با دفتر و دفتر یادداشت های پارچه ای هماهنگ کنید و یک ست زیبا و لوکس از لوازم تحریر پاپکو با خود داشته باشید.
 ابعاد جامدادی استندینگ به گونه ای است که نوشت افزار زیادی در آن جا می گیرد.

 ست محصولات
یکی دیگر از محصولات جدید پاپکو ست محصولات است که هر پک شامل تعدادی از وسایل پر کاربرد و نزدیک به سلیقه  قشرهای مختلف است و در طرح های مختلف از جمله ست کلاسیک ، ست دانشجویی، پک کودکانه، پک فانتزی، ست دانش آموزان ممتاز و پک زنگ مدرسه به بازار عرضه می شود .

ارتباط پاپکو و مشتریان
پاپکو با ایجاد شعب مختلف در بیشتر استان های کشور امکان دسترسی آسان  به محصولات خود را برای هموطنان فراهم کرده است . همچنین کسانی که خرید اینترنتی را ترجیح می دهند نیز مورد توجه پاپکو بوده اند و در فروشگاه های مختلف اینترنتی ، سایت شرکت پاپکو و اپلیکیشن پاپکو امکان مشاهده و خرید انواع محصولات برایشان فراهم آمده است.
همچنین پاپکو به منظور سپاس گزاری از خریداران  محصولات خود با ایجاد باشگاه مشتریان پاپکو برای خریدهای آنان امتیاز در نظر گرفته و با سطح بندی امتیازات اعضای باشگاه می توانند از جوایز پاپکو بهره مند شوند.

نظرات شما
 اگه دنبال دفتر مشق خوبی هستین بهتون دفاتر پرونت پاپکو رو پیشنهاد می کنم،  واقعا خوبه ؛ البته همه دفاترشون خوبه ولی این به خاطر نوع صحافیش به نظرم مقاومت بیشتری داره
 دفتر  پاپکو خریدم با کیفیت عالی و کاغذ عالی، ممنونم از پاپکو با محصولات همیشه بی نظیرش
 پک خودکارهای رنگی پاپکو رو خریدم ، رنگ بندی این محصولات خیلی خوب و متنوعه و خوب هم می نویسه. من در کل خیلی راضی ام از این که خریدمش.
 دفتر کلاسوری تهیه کردم ، در کل خوب هست فقط موقع نوشتن حلقه های وسط دفتر اذیت کننده است و نمی شه راحت نوشت مگر این که برگه رو خارج و بعد از نوشتن به دفتر اضافه کنید.
 کیف دستی پاپکو کیف خوب و کاربردی هست، وزن کمی داره و جادار و استاندارده فقط از نظر من این مدل دسته اش یک مقدار کوتاهه و خیلی خوش دست نیست
 من ست خودکار و روان نویس پاپکو رو واسه هدیه خریدم . خیلی کیفیت عالی داشت و شیک بود.
 خودکارهای رنگی پاپکو همشون خیلی خوبن ولی نارنجیش در واقع قهوه ای.تیره و تا حدی بدرنگ است.
 من جامجله ای پاپکو خریدم برای دخترم که دانش آموزه. از یکی برای نگهداری کتاب و یکی برای نگهداری دفاترش استفاده می کنه. روی میزش همیشه مرتبه. از پاپکو ممنونم.
 

راحله شعبانی
روزنامه نگار

دسته چک واژه آشنایی برای تمامی ماست. ابزاری که کمک‌های زیادی به بسیاری از ما به خصوص جماعت کاسب کرده است. کمک‌هایی مانند پرداخت پول در آینده یا جلوگیری از حمل پول. چک داشتن و چک کشیدن مانند هر کار دیگری مهارت خاص به خود را می‌طلبد. در این مقاله درباره این مهارت بیشتر صحبت خواهیم کرد.

چک به معنی برگه ای تاریخ‌دار و دارای ارزش مالی است که معمولاً برای خرید در حال و پرداخت در آینده استفاده می‌شود..

مبلغ چک
 در قسمت مبلغ چک، باید مبلغ را به حروف بنویسید. در این قسمت مبلغ را هم به ریال و هم به تومان بنویسید. برای مثال: 10 میلیون ریال معادل یک میلیون تومان.
 در قسمت پایین سمت چپ چک بانکی، معمولاً کادری قرار دارد که باید مبلغ چک را به عدد و در واحد ریال در آن بنویسیم.
 صفرهای مبلغ چک را به صورت دایره هایی بنویسید که به عدد ۵ شبیه نباشند و از گذاشتن نقطه به جای صفر جداً خودداری کنید.
مبلغ چک را که باید روی قسمت جدا نشدنی دسته چک بنویسید، به نحوی بنویسید که بخشی از آن روی قسمت جدا شدنی دسته چک بیفتد و وقتی آن ها را کنار هم قرار می دهید، عدد کامل دیده شود.
 در داخل شکل مستطیل که باید مبلغ به عدد نوشته شود سعی کنید از سمت چپ با کمترین فاصله به حرف «ر» در کلمه «ریال» شروع به نوشتن کنید و پس از نوشتن مبلغ از جلوی آن تا انتهای مستطیل خط تیره بکشید.
 پس از نوشتن عدد مدنظر، برای جلوگیری از زیاد کردن رقم، چسب نواری روی مبلغ چسبانده شود.
 با توجه به مشکلات و تراکم کار در بانک و برای جلوگیری از برگشت خوردن چک بانکی سعی کنید مبلغ چک را یک روز قبل از موعد آن در بانک تأمین کنید. چنان چه در تأمین وجه چک در موعد مقرر دچار مشکلی شدید حتماً با دارنده چک هماهنگ کنید و به او اطلاع دهید و از او درخواست مهلت کنید تا با برگشت خوردن چک و بدحسابی مواجه نشوید.
 
در وجه
 در قسمت در وجه باید نام کسی را که دریافت کننده چک بانکی است، بنویسید. شما می توانید نام کامل و شناسنامه ای شخص را بنویسید یا از واژه حامل یا آورنده استفاده کنید.
 اگر چک در وجه شخص مشخصی باشد، تنها آن شخص می تواند مبلغ آن چک را با ارائه مدرک شناسایی معتبر دریافت کند و بانک آن مبلغ را به کس دیگری نمی پردازد. یعنی اگر چنین چکی مفقود شود یا به سرقت برود، قابل نقد شدن نیست. ولی چکی که در وجه حامل یا آورنده صادر شده باشد،  بعد از پشت نویسی توسط هر شخصی قابل نقد شدن است.
 حتماً از اعتبار شخصی که از او چک می گیرید، مطمئن باشید. آدرس مغازه یا هر نشانه ای که بعداً قابل پیگیری باشد در اختیار داشته باشید.
 اگر در معاملات چکی را گرفتید که در وجه حامل است و کسی که از او چک را می گیرید آن را صادر نکرده است، حتماً  شماره آن شخص و نام وی را پشت چک بنویسید تا بعداً در صورت لزوم قابل پیگیری باشد.
 سعی کنید که وجه را به اسم شخص بنویسید و تا می توانید از نوشتن کلمه حامل خودداری کنید.
  بعد از آن‌که اسم طرف را نوشتید، برای جلوگیری از سوء استفاده احتمالی بنویسید که چک بابت چه چیزی صادر شده است. مثلا در صورت عقد قرارداد، شماره قرارداد و تاریخ آن را بنویسید.
 نوشتن متونی مانند بابت ضمانت، یا شرایط دیگری که نوشته می شود، در پرداخت نکردن چک بانکی توسط بانک  هیچ گونه تعهدی ایجاد نمی کند و با رعایت ارکان اصلی چک بانک موظف به نقد کردن چک است.

امضا
 امضای شخصی صادر کننده چک، باید پای چک باشد تا این برگه معتبر باشد.
 در کنار امضا،  نام خود را بنویسید تا از روی دست خط شما امکان جعل آن از بین برود.
 در انتخاب امضا برای چک سعی کنید از امضای ساده که به راحتی قابل جعل باشد خودداری کنید و زیر امضا نام و نام خانوادگی را به همراه تاریخ با خط خود قید کنید.
 از نمونه امضای خود در قسمت ته چک و برگه و جلد دسته‌چک خودداری کنید تا چنان چه چک یا دسته‌چک مفقود شد یا مورد دستبرد قرار گرفت جعل نمونه امضا صورت نگیرد.
 بعضی از چک ها دو امضا هستند یا با مهر پرداخت می شوند، خیلی از مواقع صادرکننده چک بانکی به قصد پرداخت نکردن یا تاخیر در پرداخت چک، این موضوع را عمدا از شما پنهان می کند و چک را با یک امضا یا بدون مهر تحویل تان می دهد. از آن جا که مسلما این چک نقد نخواهد شد در صورت شکایت شما و سیر مراحل وقت گیر و طولانی حقوقی دست آخر با بیان بهانه های مختلف، زمان زیادی را از شما تلف می کند. در این گونه مواقع از فرد بخواهید در چک قید کند که این چک دو امضا نیست و نیاز به مهر ندارد. در این صورت می توان از وی به جرم کلاهبرداری شکایت کرد.
 به خاطر داشته باشید که کشیدن چک بانکی سفید امضا، تخلف محسوب می شود.

تاریخ چک
 اگر می خواهید بین تاریخ عددی و حروفی یکی را انتخاب کنید، حتماً تاریخ را به حروف بنویسید.
 هنگام رد و بدل شدن چک در قراردادها، اگر تاریخ چک شما با تاریخ تحریر قرارداد یکی باشد، می توانید آن را به صورت کیفری دنبال کنید ولی اگر تاریخ بعد از تاریخ قرارداد باشد، چک شما وعده دار و حقوقی است.

3 مزیت چک نسبت به سفته
اولین مزیت چک نسبت به سفته این است که چک جنبه کیفری دارد که سفته متاسفانه این مزیت را ندارد. به زبان ساده اگر شمااز کسی چکی در دست داشته باشید وپس از مراجعه به بانک با کسر موجودی صادرکننده چک مواجه شوید  یا به هردلیلی این چک با پرداخت نشدن و بالاخره با برگشت مواجه شود، در این حالت چک جنبه کیفری پیدا می کند و شما می توانید علیه صادرکننده چک شکایت کیفری کنید.
دومین مزیت چک نسبت به سفته این است که چک در هرحال به عنوان  یک سند همیشه قابل پرداخت و لازم الاجرا به حساب می آید. یعنی در مثال بالاکه چک با پرداخت نشدن و برگشت مواجه شد، شما پس از برگشت خوردن چک ، بدون  این که به دادگاه بروید می توانید به اداره ثبت اجرائیات مراجعه کنید و با  چک برگشت خورده که به  همراه گواهی عدم پرداخت  است حکم اجرائیه علیه شخص صادرکننده برای  توقیف اموالش بگیرید،درصورتی که در سفته این مزیت وجود ندارد.
سومین مزیت چک نسبت به سفته  این است که چک قابل اعتراض است. یعنی شما در مثال بالا  تنها با در دست داشتن گواهی عدم پرداخت چک بدون هیچ هزینه ای می توانید اعتراض کنید در حالی که اگر  به جای چک ،  سفته در دست داشته باشید باید به جای اعتراض، واخواست بدهید و هزینه واخواست را پرداخت کنید.

نکات امنیتی نوشتن چک
 سعی کنید از خودکار شخصی برای نوشتن چک استفاده کنید و از خودکار دیگران برای این کار استفاده نکنید. برخی خودکارها جوهری دارند که بعد از نوشتن و گذشتن مدت زمانی، خود به خود پاک خواهند شد یا این قابلیت را دارند که با پاک کن، پاک شوند.
 روی بخش های دست نویس خودتان نوار چسب بچسبانید و با ناخن روی آن را خط بیندازید تا در صورت برداشت چسب، جوهر را از روی چک جدا کند.
 در صورت لزوم می توانید از کاربن استفاده کنید تا از جعل چک بانکی جلوگیری شود.
 می توانید برای بالا بردن امنیت چک از دستگاه های مخصوص مثل دستگاه پرفراژ دستی استفاده کنید.
اکثر برنامه های حسابداری امکان نوشتن چک را دارند و همچنین می توانید از نرم افزارهای مخصوص نوشتن چک کمک بگیرید.
 در هر بخش چک که با دست چیزی می نویسید، جای خالی نگذارید و جاهای خالی را با خطوط ممتد ببندید یا با ضربدر این کار را انجام دهید.
 حتماً شماره چک های خود را در جایی یادداشت کنید و در دسترس داشته باشید تا در صورت سرقت دسته چک بتوانید جلوی سوءاستفاده از آن را بگیرید. همچنین در صورت امکان از چک هایی که صادر می کنید یک نسخه کپی تهیه کنید.
سعی کنید چکتان را به آرامی بنویسید و از شتاب زدگی و عجله در نوشتن خودداری کنید.
 پس از صدور چک، ته چک را نیز کامل کنید و تاریخ چک و مبلغ چک و این‌که چک را به چه کسی داده اید حتماً قید کنید.

قلم خوردگی و پشت نویسی چک
 در صورتی که چک پشت نویسی یا قلم خوردگی ندارد روی چک به صورت مشخص بنویسید فاقد قلم خوردگی و پشت نویسی.
 در صورتی که مجبور شدید توضیحی در پشت چک بنویسید، حتما بعد از امضا کردن، دور آن توضیح و امضای خود را با ضربدر ببندید و برای اطمینان بیشتر روی آن را چسب نواری بچسبانید.
 چنان چه بدون قلم‌خوردگی چک را نوشتید و امضا کردید در بالای شکل مستطیل که رقم را نوشته اید، بنویسید بدون خط خوردگی و دو طرف آن را با علامت ضربدر ببندید.
 چنان چه در هنگام نوشتن دچار قلم‌خوردگی شدید ولو این‌که یک حرف یا یک عدد باشد پشت چک قید کنید که مبلغ فلان و تاریخ فلان صحیح است.

سمیه محمدنیا حنایی
روزنامه‌نگار

آیا تا به حال با خود فکر کرده اید که چرا بیشتر ما ایرانی ها برای مسافرت برنامه شمال را می ریزیم؟ چرا بیشتر دل به جاده زدن مان به دریا و مناطق سر سبز شمالی ختم می شود؟ برای پرسش های زیر پاسخ های متعددی وجود دارد، شاید اولین پاسخی که به ذهن می رسد این است که مسیر شمالی ایران زیبا و جذاب است، اصلا خود همین درختان و طراوت جنگلی برای بیشتر ساکنان ایران که در مناطق گرم و خشک زندگی می کنند ایجاد جاذبه می کند. پاسخ دوم به وجود ساحل زیبای خزر برمی گردد، لذت تفریحات ساحلی حتی آبتنی بر کسی پوشیده نیست اما دلیل سوم و قانع کننده دیگر مردم این است که با جاده و جاهای اقامتی مناطق شمالی به خوبی آشنایی دارند و این از دردسرهای اسکان و خورد و خوراک آن ها تا حد زیادی می کاهد بنابراین بیشتر افراد مسافرت شمال را انتخاب می کنند. اگر شما نیز جزو کسانی هستید که هم به مسافرت شمال راغب هستید و هم دلتان تجربه های تازه از این سفرهای تکراری می خواهد با ما همراه باشید. در این مقاله به سراغ کوهی بر فراز رامسر رفته ایم که با چشم انداز بی بدیل و تاریخ شگفت آورش مکانی جالب برای گردشگری محسوب می شود.

رامسر شهر زیبای شمالی
برای بیشتر ما مشهدی ها که از خراسان رضوی به خطه شمالی می رویم، رامسر به عنوان مقصد نهایی تعیین می شود، هر چند که ممکن است در همان بابلسر اقامت کنیم. رامسر یکی از شهرهای پر گردشگر در فصل تابستان است. نزدیکی همزمان این شهر به ساحل دریای خرز و همچنین دامنه های سرسبز البرز باعث شده است که هر گردشگری را جذب کند و اوقات مفرحی را برای افراد به وجود بیاورد. همین نزدیکی دو پدیده دریا و کوه باعث شده است که در این خطه شمالی جاذبه های طبیعی بی شماری از کوه های سرسبز ، غارهای جالب، آبشارهای پرآب و چشمه سارهای زیبا خودنمایی کند. کوه های مخروطی شکل سرسبز، مزارع چای و شالی های برنج در کنار چشمه آب گرم رامسر که در شهرهای کتالم و سادات شهر قرار دارد، تنها بخشی از جاذبه های طبیعی رامسر است. حقیقت این است که در این شهر آثار تاریخی و باستانی نیز از دوران های گذشته به چشم می خورد، زیباترین آن ها موزه مردم شناسی این شهر است که اشیای زیبا و نفیسی را در خود جای داده است. مسجد آدینه در جواهر ده، مسجد حدیثه نیز از دیگر جاهای دیدنی این شهر است.

قلعه مارکوه
شاید همان ابتدا که واژه مارکوه به گوش تان بخورد با خودتان بگویید در این قلعه و دره احتمالا مارهای زیادی وجود دارد و چه بسا جان ها که به خاطر گزش مارها به خطر افتاده باشد بنابراین همان ابتدا احتمالا از رفتن به مارکوه منصرف خواهید شد. پس برای این که خیال تان را راحت کنم باید بگویم که مارکوه در گذشته های بسیار دور به ماردکوه معروف بوده است. مورخان این کوه و قلعه برافراشته شده رویش را متعلق به اقوام مارد می دانند. پس آن جا خبری از مارها نیست!
مارکوه در شهر کتالم قرار دارد. برای رفتن به این اثر باستانی سعی کنید روزی را انتخاب کنید که خبری از ابرو مه گرفتگی در آسمان رامسر و کتالم نباشد. هر چند در این روزهای پایانی تابستان پیدا کردن چنین فرصتی کمی به شانس شما بستگی داشته باشد. دلیل این موضوع چشم انداز زیبا و منحصر به فردی است که در یک دید 360 درجه ای بر فراز قله مارکوه به چشم می آید. چشم اندازی که از آبی دریای خرز آغاز می شود و به دشت تنکابن و سبزی های شالیکاران و زمردی های مزارع چای می رسد و در نهایت به جنگل های انبوه کوهستانی خاتمه می یابد. جالب است بدانید بسیاری از گردشگران تنها به دلیل همین چشم انداز رنج طی 311 پله مارکوه را به جان می خرند.
زیباترین زمان بازدید از مارکوه در زمان طلوع و غروب است. در زمان طلوع، خورشید از پشت کوه های البرز آرام آرام سر بر می آورد و در غروب خورشید ناگهان در خط افقی دریا غرق می شود.

جاذبه های مارکوه
مسیر دسترسی به مارکوه اولین زیبایی است که طبیعت رامسر و کتالم به شما تقدیم می کند. پیاده روی در میان کوچه باغ ها و سپس جنگل های کمی کوهستانی حتما حال و هوای تان را عوض می کند. دومین جاذبه این مسیر در پای کوه اتفاق می افتد. مارکوه از کوه های صخره ای است که دست مهربان طبیعت آن را هم سبز کرده است. پله هایی که به قله می رسد دارای شیب ملایمی است و از جنس سیمان است پس خیلی نگران سُر خوردن نباشید. هر چه بالاتر روید چشم انداز های زیباتری را می بینید اما تقریبا در انتهای مسیر ناگهان به سد بزرگ سنگ چین شده ای برمی خورید. بله! شما به دیوار نگهبانی قلعه رسیده اید. قلعه ای که قدمت اش معلوم نیست اما در سده های سوم تا پنجم هجری مامن نظامیان و گاه شورشیان بوده است.
متاسفانه از بنای اصلی چیز زیادی باقی نمانده است. تنها چهار برج دیده بانی به خوبی دیده می شوند و آثاری از دیوارهای اصلی قلعه هم تا حدی وجود دارد. در میان قلعه چاله ای عمیق وجود دارد که اهالی می گویند: این درواقع یکی از مسیرهای عبور اضطراری افراد بوده که تا کتالم حفر شده است.
زمان بازدید از مارکوه آزاد است و شما هر موقع که دوست دارید می توانید به آن جا بروید اما چون هنوز سیستم روشنایی ندارد بهتر است قبل از غروب کامل خورشید از پله پایین بیایید. خبر دیگر این که بازدید از مارکوه رایگان است.

اقامت در رامسر
همان طور که گفتیم رامسر به دلیل جاذبه های زیاد و آب و هوای معتدلش جزو شهرهای مسافرپذیر خطه شمالی است بنابراین برای پیدا کردن جای خواب و غذای مرغوب در این شهر خیال تان راحت باشد. البته نا گفته نماند که هزینه های ماندن در این شهر کمی گران تر از شهرهای اطراف است. در رامسر به دلیل داشتن دو پدیده همزمان دریا و کوه انواع اقاماتگاه ها مهیا هستند. رامسر به هتل های خاصش معروف است. هتل بزرگ رامسر با معماری زیبا و روایت تاریخی اش بسیاری را برای یک شب ماندن در آن ترغیب می کند.  قیمت اقامت در این هتل برای چهار نفر چیزی حدود 704 هزار تومان است و اگر شما خواهان اقامت در سوئیت های چهار نفره باشید باید برای یک شب، یک میلیون و 34 هزار تومان بپردازید. یکی دیگر از هتل های خاص این شهر هتل بام رامسر است. هتلی که برای رسیدن به آن باید سوار تله کابین شوید. قیمت اقامت در سوئیت های چهار نفره هتل بام مانند مکان آن ها سر به فلک کشیده و به شبی یک میلیون و 120 هزار تومان رسیده است. قیمت اجاره کلبه های چهارنفره در این مجموعه که در جنگل ایل میلی واقع است، نیز از شبی 820 هزار تومان آغاز می شود. البته قیمت تمام هتل های رامسر به این زیادی نیست و اگر کمی از توقع تان کم کنید می توانید هتل های کم ستاره اما ارزان تری را نیز پیدا کنید. اقامت در این هتل ها از شبی 300 هزار تومان تا 550 هزار تومان است.
گزینه دیگر اقامت در رامسر اجاره ویلاها و سوئیت های شخصی است. قیمت ویلاهای لوکس که بیشتر استخر و جکوزی دارند از شبی 700 هزار تومان شروع می شود اما ویلاهای ساده تر را می توانید با قیمت 220 هزار تومان به بالا بیابید و اجاره کنید. سوئیت های ساحلی نیز از دیگر گزینه های اقامت هستند. قیمت اجاره این سوئیت ها با توجه به کم بودن امکانات شان از  شبی 150 هزار تومان آغاز و در گران ترین حالت ها به 230 هزار تومان می رسد. کلبه های جنگلی می تواند یکی دیگر از انتخاب های شما باشد. کلبه های جنگلی بیشتر به بخش خصوصی تعلق دارد و این یعنی این که اگر چانه تان برای چانه زنی گرم باشد می توانید اقامت کم هزینه ای داشته باشید. قیمت اجاره این کلبه ها در نزدیکی بوستان صفا رود از شبی 90 هزار تومان آغاز می شود. پلاژ های ساحلی نیز جزو اقامتگاه های ارزان رامسر هستند. قیمت شب مانی در این پلاژها از شبی 90 هزار تومان آغاز می شود. اگر با کمپ کردن مشکلی ندارید می توانید در آلاچیق های ساحلی با پرداخت شبی 20 هزار تومان شب را به صبح برسانید. اگر هم اهل جنگل مانی هستید می توانید بساط کمپ خود را در بوستان صفارود برپا کنید و رایگان شب را به صبح برسانید.

مسیرهای دسترسی به رامسر
برای رسیدن به رامسر گزینه های متفاوتی وجود دارد. اولین گزینه سفر جاده ای است. هزینه این سفر با توجه به طی مسافت 986 کیلومتر چیزی حدود 150 هزار تومان برای رفت و برگشت در می آید. افزون بر این که می توان با برنامه زمان بندی مناسب از اقامت بین راهی نیز صرف نظر کرد. هزینه سفر به رامسر با اتوبوس نیز چیزی بین 60 تا 65 هزار تومان برای هر فرد در می آید. سفر ریلی برای رسیدن به رامسر هم انتخاب بدی نیست. چرا که مسیر ریلی مشهد به ساری پر از جاذبه های زیبا ست که به دیدنش از راه دور هم می ارزد اما تنها مسئله ای که دارد این است که ریل های راه آهن تا ساری شما را همراهی می کنند و باید فکری برای مسافت 250کیلومتری تا رامسر بکنید. هزینه خرید بلیت قطار 97 هزار تومان می باشد. استفاده از خطوط هوایی برای رسیدن به ساری هم امکان پذیر است و شما باید هزینه ای بین 268 هزار تا 326 هزار تومان بپردازید.

فاطمه سوزنچی کاشانی
روزنامه نگار

از آن جا که اقتصاد در تمام مراحل زندگی همراهمان است، نمی توانیم آن را نادیده بگیریم و بهتر است مفاهیم اقتصادی را در سنین مختلف به فرزندان مان بیاموزیم تا بدانند در زندگی چگونه تصمیم گیری کنند و به موفقیت برسند. در مقاله امروز به برخی از مفاهیم اقتصادی مناسب برای سنین 3 تا 18 سال اشاره کرده ایم:

مفاهیم اقتصادی کوچولوهای 3 تا 5 سال
سن ٣ تا ۵ سالگی بهترین زمان برای آشنایی کودکان با نیاز و خواسته هاست؛ برای این که کودک تان بتواند تفاوت بین نیاز و خواسته را تشخیص دهد، باید درباره چیزهای مختلفی که در اطرافتان وجود دارد صحبت کنید و در موقعیت های مختلف از او بپرسید که کدام نیاز و کدام خواسته است. مثلاً می توانید به او بگویید که برای زنده ماندن و سالم ماندن به پروتئین، ویتامین و... نیاز داریم که این ها از راه خوردن غذا، میوه ها و سبزیجات تأمین می شود؛ اما به بستنی یا برخی خوراکی های دیگر نیاز نداریم و این ها خواسته هستند. بعد از این که دلبندتان این مفاهیم را آموخت، صبر در مقابل خواسته هایش را به او بیاموزید؛ برای این کار می توانید زمانی که به بازار می‌روید، هنگامی که فرزندتان می خواهد چیزی برایش بخرید با مهربانی به او بگویید قرار نیست هرچه را خواست برایش بخرید؛ حتی می توانید چیزهایی را که او می خواهد کمی دیرتر برایش بخرید. در این سن می توانید فرزندان‌تان را با پول نیز آشنا کنید؛ مثلاً می توانید بازی فروشگاه یا رستوران انجام دهید و برای این بازی از اسباب بازی های دلبندتان و مقداری پول استفاده کنید؛ در این بازی یکی از شما نقش صاحب رستوران یا صاحب فروشگاه را دارید و دیگری نقش مشتری. آخر بازی مشتری باید هزینه چیزهایی که خریده یا غذایی را که در رستوران خورده‌است، پرداخت کند.

اقتصاد برای نوگلان 5 تا 8 سال
یکی از مفاهیم مهم اقتصادی، کمیابی است و همه ما باید با توجه به محدودیت پول، زمان، منابع و ... تصمیم‌گیری کنیم. دلبند شما نیز دیر یا زود باید بفهمد که با توجه به این کمیابی ها باید تصمیم گیری کند. اگر می خواهید کمیابی را به دلبندتان بیاموزید، می‌توانید مقدار کمی به فرزندتان پول بدهید و چندتا از چیزهای کوچکی را که کودک‌تان دوست دارد و برایش مناسب است به او پیشنهاد دهید؛ مثلاً چند مدل خوراکی، کتاب یا اسباب بازی.
سپس به او بگویید چون پولش کم (محدود) است نمی‌تواند همه چیزهایی را که دوست دارد بخرد و فقط می‌تواند یکی از آن‌ها را انتخاب کند. بعداز این که فرزندتان با محدودیت پول آشنا شد، می‌توانید به او یاد دهید زمانی که می‌خواهد خرید کند، با فکر و بررسی این کار را انجام دهد. مثلاً می‌توانید هنگامی که کودک‌تان را با خود به خرید می‌برید به او توضیح دهید که چرا بعضی از چیزها را می‌خرید و چرا از بعضی اماکن خاص خرید می‌کنید.

مفاهیم اقتصادی مناسب برای کودکان 8 تا 10 سال
یکی از درس های اقتصادی که همه خانواده ها به کودکان خود یاد می دهند، دادن پول توجیبی و چگونگی خرج کردن آن است؛ بعضی از بچه ها به محض این که پول توجیبی به دست شان می رسد، با آن خوراکی می خرند و به فکر پس انداز نیستند، در صورتی که بهترین زمان برای یادگیری پس‌انداز همین موقع است. مثلاً هنگامی که فرزندتان مدرسه می رود و می خواهد با پول توجیبی اش خوراکی بخرد، به او بگویید که هر روز خوراکی نخرد و می تواند از خوراکی های خانه استفاده کند. همچنین او را تشویق کنید که پولهایش را جمع کند تا بعد بتواند چیزهایی را که دوست دارد بخرد.
برای آموزش پس انداز می توانید هنگامی که دلبندتان یک اسباب بازی می خواهد، به او کمک کنید که برای رسیدن به هدفش پول هایش را جمع کند و به او توضیح دهید که اگر پول هایش را صرف خرید چیزهای دیگر کند، از هدفش دور می شود و دیرتر به آن اسباب بازی دلخواهش می رسد. همچنین می توانید در یکی از بانک هایی که طرح های پس‌انداز ویژه کودکان دارند، حساب پس انداز باز کنید و کودک‌تان را با خود به بانک ببرید و درباره بانک و حساب‌های پس انداز به او توضیح دهید. هنگامی که به فرزندتان پول توجیبی می دهید، بهترین زمان است که به او بودجه بندی را نیز آموزش دهید. برای این کار می توانید به او کمک کنید که پول هایش را ٣ قسمت کند؛ یک قسمت را برای خرج کردن، یک قسمت را برای پس انداز کوتاه مدت و یک قسمت را برای خیریه کنار بگذارد. این گونه دلبندتان یاد می گیرد که برای پولش برنامه ریزی کند و همیشه همه آن را خرج نکند.

آموزش اقتصاد به فرزندان 10 تا 12 سال
برای این که فرزندتان در آینده حریص نباشد و قانع بار بیاید، لازم است که از کودکی به او قناعت را آموزش دهید؛ بهترین راه برای آموزش قناعت این است که خودتان الگوی خوبی باشید و قناعت را سرلوحه زندگی تان قرار دهید. مثلاً می توانید هنگامی که لباس تان پاره می شود، به جای این که آن را دور بیندازید، لباس تان را بدوزید و به دلبندتان توضیح دهید که با این کار به گونه ای جلوی اسراف را می گیرید. همچنین می‌توانید موقع غذا خوردن برای او مقدار مشخصی غذا بکشید و بگویید که اگر بیش از نیاز غذا بکشید موجب اسراف می شود. علاوه براین می توانید هنگامی که به خرید می روید بیش از نیاز یا طبق مُد خرید نکنید تا فرزندتان از رفتار شما قناعت را بیاموزد. یکی دیگر از مفاهیم مناسب این سن، آموزش صرفه جویی است؛ به دلیل این که منابع و امکانات محدود هستند، پس باید از این منابع محدود به بهترین شکل استفاده کنیم و آن را هدر ندهیم. بنابراین باید از سنین کم به فرزندان خود صرفه جویی را آموزش دهیم تا در آن ها نهادینه شود و این منابع محدود بیهوده تلف نشود. ساده ترین و مهم ترین نوع صرفه جویی که می توانید به دلبندتان آموزش دهید، صرفه جویی در منابع انرژی مثل آب، برق و گاز است و دلبندتان باید این کار را در رفتار شما نیز مشاهده کند تا در او نهادینه شود.

اقتصاد نوجوانان 12 تا 15 سال
در این سن فرزند شما باید بداند به چه کارهایی علاقه دارد؛ هنگامی که متوجه شدید دلبندتان به چه کاری علاقه دارد، در این مسیر به او کمک کنید و در صورت امکان در فصل تابستان که دلبندتان وقت بیشتری دارد، او را تشویق کنید که مدت کمی به آن کسب و کار بپردازد و مهارت های زیادی را یاد بگیرد. همچنین در صورتی که فرزندتان یک کار هنری را به خوبی انجام می دهد، در فضای مجازی برای فروش کارهای هنری فرزندتان تبلیغ کنید و درآمد به دست آمده را به دلبندتان دهید و او را برای رسیدن به هدفش حمایت کنید. علاوه براین در این سنین می توانید سرمایه گذاری را به دلبندتان بیاموزید؛ برای این که نوجوان تان را با سرمایه گذاری در بورس آشنا کنید می توانید ابتدا او را تشویق کنید که در تالار مجازی بورس ایران بدون هیچ سرمایه ای به سرمایه گذاری مجازی بپردازد، سپس برای او یک کد بورسی بگیرید؛ برای این که سرمایه گذاری برای دلبندتان جذاب باشد و همیشه سود خوبی به دست آورد، می توانید ابتدا فقط برای او عرضه اولیه بخرید یا پولش را در صندوق های سرمایه گذاری بورس بگذارید؛ چون در این صورت فرزندتان همیشه سود می کند و رشد پول هایش برایش جذاب است. توجه داشته باشید که آموزش تحلیل های بورس ممکن است برای نوجوانان سخت و گیج کننده باشد و آن ها را از بورس بیزار کند، بنابراین این گونه آموزش ها را به بعد از ۱٨ سالگی موکول کنید.

اقتصاد مناسب برای نوجوانان 15 تا 18 سال
نوجوان شما اکنون بسیار بزرگ شده و این توانایی را دارد که برای اهداف بلندمدت خود پس انداز کند. بنابراین در این سن می توانید به دلبندتان آموزش دهید که هردفعه پول به دستش می رسد، مقداری را برای هزینه های دانشگاه که در آینده با آن مواجه می شود پس انداز کند. همچنین نوجوان شما باید بداند که همه چیز به راحتی به دست نمی آید و برای رسیدن به موفقیت باید تلاش کند و ریسک پذیر نیز باشد؛ بنابراین حتماً ریسک پذیری را به دلبندتان بیاموزید. دیر یا زود دلبندتان باید بفهمد که توانایی و استعداد چه کارهایی را دارد و به چه شغلی علاقه دارد. بنابراین به او کمک کنید که علایقش را پیدا کند و او را راهنمایی کنید تا در انتخاب رشته، با توجه به علاقه اش، بهترین رشته را انتخاب کند و در آخر سعی کنید جگرگوشه تان را کارآفرین بار بیاورید و برای این کار باید ویژگی های کارآفرینانه را در او تقویت کنید؛ همچنین می توانید داستان کارآفرینان مختلف را برای او تعریف کنید تا با زندگی آن ها آشنا شود و آن ها را الگوی خود قرار دهد.