راحله شعبانی -فرض را بر این می گذاریم که شما بیمه سلامت دارید و جوان هستید و هیچ مشکلی هم ندارید. در این صورت نیازی به انتخاب پوشش های فوت، بیماری و امراض خاص ندارید البته همیشه استثنا وجود دارد و بستگی به خودتان دارد که چه پوششی را انتخاب کنید. اگر با این طرز فکر سمت بیمه عمر رفته اید که کل مبلغ پرداختی تان در بیمه عمر سرمایه گذاری می شود و بعد از مثلا ۳۰ سال فلان میلیون مبلغ به شما تعلق می گیرد پیشنهاد می کنم که فکر انتخاب بیمه عمر را از سرتان خارج کنید. به دلیل این که بیمه عمر با تحت پوشش قراردادن شما مبلغی از سرمایه شما را طی زمان قراردادتان بابت پوشش های بیمه ای و هزینه ای که روی دوش شرکت بیمه گذار می گذارید کسر خواهد کرد که اگر مجموع مبلغ آن را بدانید مطمئنا دور بیمه عمر را خط خواهید کشید و برای شما به صرفه نخواهد بود. بیمه عمر جدا از بحث سرمایه گذاری، بیشتر روی گذران زندگی اطرافیان وابسته به شما پس از فوت تان تمرکز دارد و این که فکر کنید هر مبلغی بپردازید دقیقا چند برابرش را می‌گیرید، اشتباه است.
 و اما بورس؛ بورس هم انتخاب های زیادی پیش روی شما می‌گذارد. از معاملات آنلاین و لحظه‌ای در بازارهای مختلف گرفته تا سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت که می توانید استفاده کنید .سرمایه‌گذاری در بورس مستلزم داشتن وقت و دانش بورسی تقریبا زیادی است که کار هر فردی نیست. اگر فکر سرمایه گذاری در بورس را در ذهن تان می‌پرورانید باید بدانید که برای فعالیت در بورس جدا از داشتن پول باید برای یادگیری انواع تحلیل ها و الگوهای آماری به صورت روزانه انرژی و زمان زیادی صرف کنید تا بتوانید از بورس حداکثر بهره‌وری را داشته باشید. اگر کارشناس خبره بازار هستید و سواد بازرگانی دارید، سود در بورس برای شما بیشتر است ولی سود تضمین شده‌ای نیست و ممکن است با مخاطرات زیادی همراه باشد .
تفاوت های حضور در بازار بورس یا داشتن بیمه عمر را می‌توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:
  در بازار بورس هیچ وقت سرمایه شما تضمین شده نیست. ولی در بیمه عمر، سرمایه شما تضمین شده است.
  در بازار بورس هنگام ورشکستگی شرکتی، سرمایه شما از طرف سازمان دولتی تضمین نمی‌شود، ولی در بیمه عمر در صورت ورشکستگی شرکت های بیمه ، سرمایه شما از طرف بیمه مرکزی که یک سازمان دولتی است ، تضمین می شود.
  در بازار بورس سود سرمایه شما تضمین شده نیست، ولی در بیمه عمر سود سرمایه شما از همان روز اول مشخص و تضمین شده بوده و همچنین دارای سود مشارکت و سود مرکب است.
  در بازار بورس اگر برای فرد سرمایه گذار حادثه‌ای رخ دهد و منجر به فوت شود قوانینی همانند قوانین بانک اعمال می شود. یعنی بعد از انحصار وراثت و ... بقیه مبلغ به بازمانده پرداخت می‌شود. ولی در بیمه  عمر نه تنها چندین برابر سرمایه بیمه گذار بلکه سود تضمین و سود مشارکت و سود مرکب به افراد نام برده از طرف سرمایه‌گذار یا افراد قیم داده می‌شود.
  در بیمه عمر اگر فرد مبتلا به سرطان یا یکی از تعهدات پوشش‌های بیمه عمر شود شرکت به تعهدات بیمه عمل و هزینه‌های مربوطه را پرداخت می کند. ولی بازار بورس فاقد هرگونه پوشش و خدمات جانبی است.
  در بازار بورس باید روزانه در تالار یا پشت رایانه حضور داشته باشید تا سود بیشتری ببرید. ولی در بیمه عمر نیازی به حضور شما نیست و شرکت از طرف شما در بازار بورس سرمایه گذاری کرده و در صورتی که از خرید سهامی سود نکرده باشد سود سرمایه شما را به صورت تضمین شده به حساب‌تان اعمال می کند  و اگر در خرید سهامی سود کند شما را در سود خرید سهام شریک قرار می دهد.
  در بازار بورس هیچ گونه تسهیلاتی داده نمی‌شود ولی در بیمه عمر بعد از گذشت دو سال تسهیلات داده می‌شود.
 

طی همین هفته ای که گذشت، کم نبود روزهایی که سهم هایی از صف خرید به صف فروش رفتند و برعکس! حداقل در دو روز یک شنبه و سه شنبه که حجم معاملات هم بسیار بالا رفت شاهد این ماجرا بودیم. این یعنی اوج هیجان و بی قراری پول در نمادها. و البته یعنی اوج ریسک! همزمان یک پدیده دیگر هم در بازار قابل رصد است و آن دوقطبی شدن بازار است. گویا سهام در محدوده تعادلی آرام ندارد و باید یا صف خرید شود یا صف فروش. به نحوی که حتی در بسیاری از روزها می بینیم که نیمی از سهم های یک گروه صف خریدند و نیمی دیگر صف فروش! به طور مشخص در گروه سیمان و دارو سرمایه گذاری این روند قابل مشاهده بود. در این شرایط باز هم می توان سهامداری کرد؟ با چه فرمولی؟ در ادامه ضمن ارائه توضیحاتی به مرور عملکرد هلدینگ هایی می پردازیم که هفته قبل معرفی شدند.

سبدی از سهم هایی که بهانه دارند
«به سیگنال های فردی اعتماد نکنید و صرفا سهامی را بخرید که خودتان دلایلی موجه برای رشد آن در افق زمانی مشخص دارید.»  این یک اصل مهم و همیشگی سرمایه گذاری است که البته این روزها ضروری تر است. چرا که در شرایط نوسانات زیاد، اگر ندارید چرا سهمی را خریده اید، ممکن است خیلی زود در دامنه منفی دست به فروش بزنید و بعد در دامنه مثبت در صف خرید بنشینید!  و این یعنی ضرر. اما اگر بعد از بررسی، دلایل و بهانه هایی دارید که یک سهم حمایت خواهد شد و رشد می‌کند به تحلیل خودتان ( با رعایت حد ضرر خودتان) پایبند بمانید.
داخل پرانتز به این موضوع هم توجه کنید که قبلا می گفتیم سهم هایی را که پشتوانه بنیادین دارند ، بخرید و سهامداری کنید اما اکنون می گوییم سهم هایی که دلیل و بهانه ای دارند! چرا؟ چون شرایط بازار تغییر کرده است و سهم ارزنده بنیادین خیلی زیاد نیست. اما دلایل دیگر و بهانه ها همچنان هست؛ از قرار گرفتن سهمی در سبد صندوق دولتی تا افزایش سرمایه یا عرضه اولیه زیرمجموعه ها و البته مورداقبال بازار قرار گرفتن. در ادامه مثال می زنیم.
دلایل و بهانه های رشد برای قطب صعودی بازار
مثلا خودروسازان بزرگ این روزها به شدت مورد اقبال بازارند. دلایل و بهانه ها از نظر بنیادین خیلی قوی نیستند اما چیزهایی هست! افزایش قیمت خودرو در بازار و احتمال افزایش قیمت چندباره خودروسازان یک دلیل است. پیش فروش یک ساله محصولات بدون سود مشارکت (که احتمالا از هزینه های مالی خودروسازان به شدت می کاهد) نیز دلیل دیگر است. اما با همه این ها این گروه از نظر بنیادین اصلا قابل توصیه نیست. خودروسازان ضررده حتی با خبرهای خوب بالا هم نمی توانند قیمت های فعلی را توجیه کنند. اما اکنون مورداقبال بازار و نقدینگی هستند و این دلیل مهم تری است! بعد از افزایش سرمایه عدد اسمی قیمت سهام  آن ها هم پایین است و این هم یک دلیل ناموجه دیگر. با این حال قدرت نقدینگی ایران خودرو و سایپا آن قدر زیاد بوده که طی دو ماه اخیر بعد از بازگشایی، هرگز دچار اصلاح مداوم نشده اند و رشد خیره کننده ای داشته اند. بنابراین خودروسازها هنوز هم می توانند گزینه سرمایه گذاری باشند. البته تا زمانی که تب نقدینگی در بازار و گروه باشد. البته صف میلیاردی آن ها فرصت خرید راحتی به شما نمی دهد اما طی همین دو ماه اخیر بارها در بزنگاه ها فرصت خرید داده اند. مثلا ایران خودرو که الان 530 تومان است در 130 تومان، 230 تومان و 380 تومان تا صف فروش هم رفت اما خیلی سریع برگشت.
از سبد دولتی تا هلدینگ ها و عرضه زیرمجموعه ها
اگر خواستید سهم دیگری هم به سبدتان اضافه کنید، سهم های حاضر در سبدهای دولتی گزینه بدی نیستند. سهم هایی مثل ایران خودرو، سایپا، ملی مس، فولاد و پالایشی ها. سهم های فلزی البته رشد خوبی داشته اند اما علاوه بر مورداقبال قرارگرفتن و حضور در صندوق بعدی دولتی، از مزیت رشد نرخ ارز و قیمت های جهانی و رشد نرخ محصولات در بازار هم استفاده می کنند. این سهم ها قطعا از نظر بنیادین وضعیت بهتری نسبت به خودروسازان و حتی پالایشی ها دارند اما پرنوسان تر هم بوده اند. همه این ها برای میان مدت باز هم می توانند بازدهی مثبت بدهند مشروط به این که بازار دچار ریزش سراسری و غلبه فروش نشود.
هلدینگ هایی که عرضه اولیه دارند نیز گزینه های بعدی هستند. شستا و تاپیکو و ثشاهد مثل قبل با قدرت رشد کردند و صباتامین که پیشتر رشد ضعیفی داشت به این قافله پیوست.
چه کنیم با بازار دوقطبی؟
حرف آخر این که این روزها بازار برای ریزش بهانه نمی خواهد اما برای رشد بهانه قوی می خواهد. اگر می خواهید در بورس بمانید دنبال سهم هایی باشید که اولا دلایل و بهانه هایی قوی برای رشد دارند. ثانیا خودتان صریحا به آن دلایل واقف اید. علاوه بر آن نقد نگه داشتن بخشی از دارایی هم گزینه بدی نیست.