بودجه 1400 از پنجره دخل وخرج
نگاهی به یارانه ها، حقوق کارمندان، قیمت انرژی، بهای خدمات دولتی و برخی دیگر از جزئیات دخل و خرجی لایحه بودجه 1400
نویسنده : محمدحقگو روزنامه نگار اقتصادی
بودجه سال آینده در حالی به مجلس ارائه شده که حاوی نکات مهمی برای خانوارهاست. در این بودجه علاوه بر موضوعات معمول نظیر افزایش حقوق و ادامه طرح هایی نظیر یارانه نقدی، موضوعات جدیدی نظیر وام قرض الحسنه خانوارهایی که سه فرزندی شوند نیز دیده شده است. با این اوصاف، امروز با عینک دخل و خرج نگاهی به لایحه بودجه سال آینده خواهیم داشت.
کف حقوق دولتی ها و سقف معافیتهای مالیاتی
در بودجه سال آینده همزمان با افزایش 25 درصدی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان، مجموع مبلغ مندرج در حکم کارگزینی آنان (کارکنان رسمی و پیمانی و مبلغ قرارداد منعقد شده ماهانه برای کارکنان قرارداد کار معین و کارکنان طرح خدمت پزشکان و پیراپزشکان در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به نسبت مدت کارکرد و حکم حقوق بازنشستگان متناسب سنوات خدمت قابل قبول) حداقل سه میلیون و 500 هزار تومان است. همچنین سقف معافیت مالیاتی حقوق برای کارکنان دولتی و غیر دولتی ماهانه چهار میلیون تومان تعیین شده است. امسال این رقم سه میلیون و 600 هزار تومان بود. بر این اساس می توان محاسبه کرد که طبقات مالیاتی حقوق نیز مطابق جدول زیرخواهد بود.
یارانه های نقدی بدون تغییر اما ...
یک بخش مهم بودجه برای مردم، یارانه هایی است که دولت در قالب های مختلف به خانوارها اختصاص می دهد. با این حال، تبصره 14 لایحه بودجه 1400 نشان می دهد بودجه یارانه نقدی و معیشتی در سال ۱۴۰۰ تغییر نکرده است. بر این اساس، یارانه نقدی و معیشتی ثابت خواهد ماند. در این خصوص، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف شده تا یارانه سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه بگیران را حذف کند. اگر چه این بند از بودجه سال های قبل چندان اجرایی نمی شد و به عنوان مثال، هم اینک 78 میلیون نفر یارانه نقدی دریافت می کنند اما با تاکیدات رئیس مجلس که دوشب قبل صحبت کرد، به نظر می رسد هدفمندی واقعی یارانه ها در دستور کار باشد. خبر خوب دیگر در این خصوص، ثبت نام از جامانده های یارانه هاست که طبق لایحه بودجه، قرار است سال آینده انجام شود.
تغییر شکل یارانه ارز 4200 تومانی
اظهارات دولتی ها نشان می دهد سیاست ارز 4200 تومانی به عنوان یک منبع حمایتی دیگر در سال 1400 همچنان ادامه خواهد یافت. با این حال و با توجه به ناکارآمدی شدید مکانیزم آن تاکنون، به احتمال زیاد، نحوه تخصیص آن دچار تحول اساسی می شود. به عنوان مثال، معاون سازمان برنامه و بودجه گفته است این منابع صرف معیشت و سلامت مردم خواهد شد. یعنی از این پس احتمالاً این منابع به طور مستقیم به مصرف کننده نهایی و اقشار هدف تخصیص پیدا خواهد کرد. موضوعی که محاسبات قبلی مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد تورم زایی به مراتب کمتری نسبت به روش قبل خواهد داشت. اگر چه نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه وعده داده در صورت حذف ارز 4200، امکان افزایش دو تا سه برابری یارانه ها وجود خواهد داشت اما در هر حال، محاسبات خبرگزاری فارس نشان می دهد که معادل 4.15 میلیارد دلار یارانه ارز با نرخ 4200 تومانی برای اهداف حمایتی در نظر گرفته شده است.
ماجرای وام ۷۰ میلیونی برای فرزند سوم
بررسی لایحه بودجه سال آینده کل کشورحاکی از آن است که دولت در تبصره ۱۶ به منظور حمایت از فرزندآوری خانوارها، پیشنهاد پرداخت وام ۷۰ میلیون تومانی ودیعه مسکن را پیش بینی کرده است. بر این اساس، مبلغ 210 میلیارد تومان از طریق بانک های عامل و از محل سپرده های جاری و قرض الحسنه نظام بانکی برای پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ودیعه مسکن به میزان معادل 70 میلیون تومان اختصاص خواهد یافت. بازپرداخت این تسهیلات حداکثر 20 ساله است و شامل خانوارهایی می شود که فاقد مسکن بوده و در سال های 99 و 1400 دارای فرزند سوم شده یا می شوند. با تقسیم رقم کل این وام بر مبلغ آن، می توان گفت که این وام حداکثر به سه هزار نفر تعلق خواهد گرفت.
قیمت حامل های انرژی بدون تغییر
یکی دیگر از بخش های مهم بودجه، قیمت سوخت است. در این زمینه معاون امور اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه تاکید کرده است که در لایحه بودجه سال آینده هیچ گونه افزایش قیمتی برای حامل های انرژی پیش بینی نشده است. با این حال، طبق اظهارات رئیس مجلس، درباره نحوه تخصیص یارانه پنهان این حامل ها در سال آینده عادلانه تر توزیع خواهند شد. به عنوان مثال، احتمالاً یارانه پنهان بنزین که تاکنون به هر خودرو تعلق گرفته، برای توزیع عادلانه تر برای همه اقشار جامعه تعدیل می شود. همچنین شبیه طرح برق امید که هزینه برق کم مصرف ها رایگان شده، این موضوع به کم مصرف ها در حوزه گاز نیز تسری خواهد یافت.
هزینه برخی خدمات دولتی در 1400
از موارد کلان که بگذریم، هزینه برخی خدمات دولتی که در بودجه ذکر می شود، برای خیلی ها مهم است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
1- هزینه تعویض پلاک بدون تغییر: بر اساس لایحه بودجه هزینه تعویض پلاک خودرو و موتور سیکلت نسبت به امسال تغییر نمی کند. بر این اساس هزینه واگذاری و تعویض پلاک خودرو (اعم از نصب و فک) 150 هزار تومان و این هزینه برای موتورسیکلت ها 50 هزار تومان است.
2- عوارض خروج از کشور بدون تغییر: عوارض خروج از کشور در لایحه بودجه سال آینده، همچون عوارض خروج از کشور امسال بدون تغییر مانده است. بر این اساس عوارض خروج از کشور 264 هزار تومان، عوارض خروج زائرین حج تمتع و عمره 132 هزار تومان، عوارض خروج زائرین عتبات (غیر از ایام اربعین) به شکل هوایی 45 هزار تومان و به شکل زمینی و دریایی 15 هزار تومان تعیین شده است.
3- افزایش هزینه ثبت نام و صدور کارت هوشمند ملی: بر اساس لایحه بودجه سال آینده هزینه ثبت نام کارت هوشمند ملی (اولین بار) به 50 هزار تومان، صدور کارت هوشمند ملی ناشی از فقدان (نوبت اول) به 60 هزار تومان، صدور کارت ملی ناشی از فقدان (نوبت دوم) به 100 هزار تومان و برای نوبت سوم به بعد به 150 هزار تومان افزایش یافته است. این در حالی است که هزینه ثبت نام در سال جاری 25 هزار، صدور المثنی برای بار اول 50 هزار تومان، صدور المثنی برای بار دوم 70 هزار و برای نوبت های بعدی 100 هزار تومان بوده است.