بزرگترها گاهی در حرفهایشان جملههای جالبی بهکار میبرند که تو نشنیدی. وقتی ازشان میپرسی منظورشان چیست، میگویند «ضربالمثل بود». ضربالمثل یعنی یک جمله مشهور که به قصه یا ماجرایی قدیمی اشاره دارد و آدمها وقتی میخواهند حرفشان را سریع و بدون توضیح اضافه بزنند، ازش استفاده میکنند. به این قصه گوش کن:
روزی زن و شوهر تنگدستی در خانه نشستهبودند که دیدند بچه کوچکشان دندان درآوردهاست. مرد با غصه به همسرش گفت: «ما که پول زیادی نداریم، ازکجا برای این بچه غذا بیاوریم؟». زن جواب داد: «غصه نخور. هر آنکس که دندان دهد، نان دهد».
این قصه را «سعدی»، شاعر بزرگ، در کتاب بوستان به زبان شعر تعریف کردهاست. پدربزرگها و مادربزرگهای ما وقتی این شعر را خواندند، بخشی از آن را در گفتوگوهای روزمرهشان استفاده کردند. اینطوری شد که «هر آنکس که دندان دهد، نان دهد» تبدیل شد به ضربالمثل. از آن بهبعد وقتی مردم کسی را میبینند که نگران هزینههای بزرگ کردن بچه است، برای امیدواری دادن به او از این ضربالمثل استفاده میکنند.