در حوزه رفاه اجتماعی هم دولت سعی کرده است در طول بیش از یک سالی که از شروع آن می گذرد تا حدودی کارنامه موفقی از خود به جا بگذارد که در میان آن ها از جهش  مسکن سازی، رتبه بندی معلمان، افزایش حقوق کارگران و بازنشستگان، تحت پوشش بیمه قرارگرفتن زوج های نابارور و ... دیده می شود. به طور مثال پس از 10سال در حوزه آموزش و پرورش، طرح رتبه‌بندی معلمان آغاز شده و کنکور هم قرار است بعد از نیم قرن با چهره‌ای دیگر از سال آینده برگزار شود. مهم‌ترین طرح حوزه بهداشت و درمان کشور هم در دولت سیزدهم با عنوان دارویار از یک ماه پیش کلید خورد . طرح خوبی که البته نیاز به نظارت جدی در زمینه اجرا دارد. در این گزارش به بررسی برخی از وعده‌های مطرح شده از سوی دولت در حوزه اجتماعی پرداخته ایم.

آغاز ساخت 1.5میلیون مسکن
ساخت 4 میلیون مسکن طی 4سال از وعده‌های اصلی دولت سیزدهم بود که از همان ابتدای آغاز به کار دولت روند  اجرای آن با ثبت نام از متقاضیان  شروع شد . به همین منظور سال گذشته حدود 5میلیون‌و۲۰۰هزار نفر در طرح نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کردند. به گفته مسئولان حالا ساخت بیش از 1.5میلیون واحد مسکن  آغاز شده است. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت راه و شهرسازی ۹۵۴هزارو۲۳۸واحد در مراحل مختلف پیشرفت فیزیکی قرار دارند و ۴۲۹هزارو۲۷۵واحد نیز کلنگ‌زنی و عملیات اجرایی آن ها آغاز شده است. همچنین برای یک ‌میلیون‌و۵۳۵هزار و ۲۷۶ واحد دیگر هم زمین تأمین شده است. البته در این طرح مشکلاتی هم وجود دارد که عموما به همکاری نکردن بانک‌ها در ارائه تسهیلات برمی‌گردد.به جز این، عضو هیئت‌ مدیره سازمان ملی زمین و مسکن از تامین ۲۲هزار هکتار زمین برای طرح نهضت ملی مسکن خبر داده و گفته «بیش از ۶هزارو۶۰۵ هکتار اراضی مازاد شناسایی و درخواست اخذ اسناد تمام این اراضی به سازمان ثبت اسناد کشور ارائه شده که اگر این دو موضوع محقق شود، بیش از ۴۰هزار هکتار زمین در اختیار طرح نهضت ملی مسکن قرار می‌گیرد که می‌تواند با احتساب سایر ظرفیت‌های قانون، زمین ۴میلیون واحد مسکونی از این طرح را تامین کند.»
«دارویار» ؛ طرحی خوب، نیازمند نظارت قوی
در اصلاح ساختار یارانه ای به کالاهای اساسی طرحی به نام دارویار با هدف اصلاح سیاست‌های اختصاص ارز به حوزه دارو و مقابله با قاچاق آن  اجرایی شد و براساس آن ارز دولتی این حوزه حذف شد (به جز داروهای خارجی بدون مشابه داخلی و تجهیزات پزشکی) و قیمت دارو برای حمایت از تولید داخلی و مقابله با قاچاق آن افزایش پیدا کرد. اما برای تحمیل نشدن این هزینه‌ها به بیماران، مابه‌التفاوت ارز دولتی و نیمایی به انتهای چرخه تامین دارو یعنی بیمه‌ها منتقل شد و کلیه داروهای دارای افزایش قیمت تحت پوشش بیمه قرار گرفتند. یعنی از این پس یارانه دارو در اختیار شرکت‌های بیمه قرار گرفت؛ و ارز دولتی‌ به حلقه آخر زنجیره تامین دارو، یعنی مصرف کننده آن تعلق می‌گیرد. به این ترتیب با انتقال یارانه دارو به سازمان‌های بیمه‌گر، ما به التفاوت افزایش قیمت‌ها توسط بیمه‌ها پرداخت می‌شود و تغییر قیمت‌های دارو متوجه بیماران نخواهد بود. از مزایایی که برای این طرح گفته شده توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران، بهره‌مندی همه دهک‌ها از یارانه، تغییر نکردن پرداخت از جیب بیماران، اجرای بیمه همگانی برای آحاد مردم، برقراری پوشش بیمه‌ای برای داروهایی که پیش از این زیر پوشش حمایت‌های بیمه‌ای نبوده‌اند، اصلاح الگوی مصرف دارو و کاهش تقاضای القایی، مهار قاچاق معکوس، رشد صادرات رسمی دارو و حمایت ویژه از داروهای مصرفی بیماران خاص و صعب‌العلاج ذکر شده است.این طرح خوب که از 23 تیرماه آغاز شده   اما درشروع  باتوجه به آماده نبودن برخی زمینه ها و پرداخت نشدن سهم بیمه ها باعث افزایش قیمت برخی اقلام دارویی شد که به همین منظور 73هزار میلیارد تومان  برای پرداخت به بیمه ها برای جبران  پرداختی از جیب بیماران  در نظر گرفته شده که البته در مرحله اول 4 هزار میلیارد آن به بیمه ها  پرداخت شده است.
آغاز اجرای رتبه  بندی های معلمان پس از 10 سال
از دیگر اقدامات دولت در حوزه رفاه اجتماعی اجرایی شدن طرح رتبه‌بندی معلمان پس از 10سال است.طرح رتبه‌بندی معلمان براساس اعلام مسئولان وزارت آموزش و پرورش فرایندی است که منجر به ارتقای کیفیت در این حوزه می‌شود و هدف مستقیم آن افزایش حقوق نیست اما منجر به افزایش حقوق هم می‌شود. براساس اعلام رئیس‌جمهور، با پایان زمان قانونی دولت برای ابلاغ آیین‌نامه اجرایی، قانون رتبه‌بندی معلمان با هدف افزایش رضایت شغلی و کیفیت ‌بخشی آموزشی از شهریور۱۴۰1 اجرایی خواهد شد. گفته می‌شود ۸۰۶هزار معلم مشمول رتبه‌بندی خواهند شد. دیگر اقدام شاخص هم تغییرات بنیادی در کنکور است که با مصوبه اخیر شورای انقلاب فرهنگی پس از نیم‌ قرن چهره کنکور را تغییر خواهد داد. حذف دروس عمومی از آزمون، تأثیر قطعی ۴۰درصدی سوابق تحصیلی و برگزاری کنکور به ‌صورت  2بار در سال، 3تغییر و تفاوت کنکور سال۱۴۰۲ در مقایسه با کنکورهای گذشته خواهد بود. طرح نگه داشت نخبگان هم در شورای ‌عالی با حضور رئیس‌جمهور مصوب شده که براساس آن در جذب اعضای هیئت علمی، سهمیه خاصی برای نخبگان درنظر گرفته خواهد شد و ۲۰درصد از سهمیه دانشگاه‌ها به نخبگان اختصاص می‌یابد.
لبخند بیمه به 4 میلیون زوج نابارور
یکی دیگر از اقدامات دولت تصویب پوشش بیمه ای خدمات ناباروری بود. براساس اطلاعاتی که پایگاه اطلاع رسانی دولت درباره این مصوبه منتشر کرده و همچنین گفته های سخنگوی دولت؛ تمام زوج های نابارور که تعداد آن به حدود 4 میلیون زوج می رسد حتی اگر تحت پوشش هیچ بیمه پایه ای نباشند می توانند از خدمات بیمه  ناباروری استفاده کنند. از هزینه های خدمات تشخیصی و درمانی ناباروری تا خدمات تخصصی. همچنین تداوم بیمه پایه درمان و تامین منابع لازم برای تحقق آن به نحوی که 31 میلیون نفر از جمعیت کشور در سال1400 به 36 میلیون نفر در سال 1401 افزایش یافته است که شامل جمعیت روستایی و گروه های آسیب پذیر به صورت رایگان  و بدون پرداخت هزینه بیمه است. اعتبار پیش بینی شده در سال 1401 معادل 31.7 هزار میلیاردتومان است که نسبت به عملکرد 19 هزار میلیارد تومان سال1400 حدود 66 درصد افزایش داشته است .  
* اجرای برنامه های حمایتی، بیمه ای و توانمندسازی اجتماعی برای جامعه هدف سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام(ره) با اعتباری معادل 54.3 هزار میلیارد تومان در سال 1401 در مقایسه با سال 1400 با 36 درصد رشد همراه شد.
*افزایش اعتبار صندوق های بازنشستگی، اعتبار منظور شده برای صندوق بازنشستگی کشوری، لشکری و فولاد در سال1400 معادل 165 هزار میلیارد تومان بوده که با رشدی معادل 29درصد درسال1401 به 213٫000 میلیارد تومان افزایش یافته است.
 

شکی در این نیست که آقای رئیسی به عنوان شخص رئیس جمهور و دولت ایشان بر مردمی بودن و برقرار کردن ارتباط شخصی با مردم تلاش زیادی داشته و دارد به همین دلیل در کمتر از یک سال سفر به همه استان‌ها را در کارنامه ایشان نقطه مثبتی می دانم، چرا که از نظر فرهنگی و تاریخی ارتباط رئیس جمهور با مردم در اقصی نقاط کشور موجب نوعی امیدواری و دلگرمی برای مردم است. به نظرم از این دلگرمی اگر دیگر اعضای دولت بهره برداری کنند در روند و فرایند فعالیت دولت موثر خواهد بود اگر چه برخی معتقدند کار دولت رفت و آمد به استان ها و شهرها نیست، دولت و رئیس‌جمهور کارش برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌هاست. سفرهای استانی با این سرعت و با این وسعت نکته مثبتی است اما درباره نکته منفی دولت سیزدهم باید گفت از این همدلی سران قوا که برای آن هزینه‌های زیادی هم شده است، استفاده مناسبی نمی‌شود و  همبستگی جدی و سیاست های پیوسته و مشخصی در درون دولت به وجود نیاورده است. برای مثال باوجود این که توجه اصلی آقای رئیسی به مسائل معیشتی مردم است اما اقدام برخی اعضای دولت عملا نقطه مقابل شعارهای ایشان بوده است. نقطه ضعف دوم از نظر من سایه انداختن مسائل حاشیه ای بر مسائل اصلی است. مثلا اگر کسی در سیاست خارجی با چالش مواجه شده نباید روی مسائل حاشیه ای انگشت بگذارد از جمله سختگیری ها و تنگ نظری های فرهنگی. فرصت دادن به طیف های تندرو در حوزه های مختلف موجب می‌شود که ارتباط مخاطبان با دولت کمتر شود. مثلا اقدامات یا سخنان وزیر ارشاد، وزارت فرهنگ و ارشاد را در مقابل جامعه هدف این نهاد قرار داده یا تصمیمات منطقه ای اجازه نمی دهد که تصمیمات دولت در یک منطقه ای به ثمر برسد. این ها اثر مستقیم بر دلسردی جامعه از دولت می گذارد. بر خلاف آن چه آقای رئیسی گفته بودند، نمی خواهیم برجام را با معیشت مردم گره بزنیم. به نظرم بیشترین پیوند معیشت مردم با برجام در دولت آقای رئیسی خورده است.