سرنوشت وامهای مسکن پس از جهش قیمتها
آیا در شرایط جدید میتوان با وام خانه خرید؟
معین حسین پور
پژوهشگر و روزنامهنگار اقتصادی
روزگاری که خانوادهها با صرفهجویی و پسانداز موفق به خرید خانه میشدند، خیلی وقت است به سر آمده و از آن ایام شاید تنها خاطرهای در حافظهی جمعی ایرانیان به جا مانده باشد؛ خاطرهای که گاه به گاه گرمابخش دورهمی خانوادهها میشود؛ قصهای شیرین از مسیری که قهرمانهای دیروز رفتند و رسیدند، اما فرزندان همان قهرمانها در راه ماندند و زانو زدند.
با تصویب وام صندوق پسانداز مسکن یکم و ثبات قیمتها این امید کم کم در دل جوانترها زنده میشد که هنوز هم میشود خانهدار شد، اما زمستان رسید و افزایش ناگهانی قیمت ارز، نهال آرزوها را خشکاند. همه چیز به نقطه اول برگشت. وام مسکن سر جایش بود، اما قیمت خانه ها نه.
آمار بانک مسکن نشان میدهد در حالی که در ۱۰ ماهه سال گذشته ۲۹ هزار و ۳۵۸ فقره تسهیلات ساخت مسکن پرداخت شد، این عدد امسال به ۲۳ هزار و ۷۰۰ فقره کاهش یافته است. پرداخت تسهیلات ساخت مسکن در دیماه امسال هم نسبت به دیماه سال گذشته روند نزولی دارد.
فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوه سازان میگوید: به نظر می رسد با افزایش شدید قیمت مسکن و از سوی دیگر، کم اثر شدن تسهیلات صندوق یکم، مردم دیگر تمایلی به افتتاح حساب در این صندوق نداشته باشند؛ چرا که با ۸۰ میلیون تومان تسهیلات، دیگر امکان خرید واحد مسکونی مناسب وجود ندارد.
عبده تبریزی هم معتقد است با تسهیلات بانکی دیگر نمیتوان اقشار کم درآمد را خانهدار کرد و دولت باید از طریق یارانه، سیاستگذاری و تامین زمین به آنها کمک کند.
بررسی انواع وام مسکن
با وجود اینکه وام مسکن مثل گذشته نمیتواند قسمت عمدهای از بودجه خرید مسکن را تأمین کند، اما به هر حال ممکن است هنوز برای عدهای نقش کمک هزینه خرید مسکن را ایفا کند. به همین منظور، در این شماره وامهای ویژه مسکن در دو بانک مسکن و ملی را معرفی میکنیم.
وامهای بانک مسکن
بانک مسکن تنها بانک ایرانی است که از گذشته به صورت تخصصی تسهیلات خرید یا ساخت مسکن را در اختیار مشتریهایش قرار میدهد. نرخ سود وام چه برای خرید و چه برای ساخت تقریباً مشابه است؛ از این رو به علت محدودیت فضا و زمان، تنها به بیان تسهیلات خرید مسکن بسنده میکنیم.
وام مسکن یکم بانک مسکن: حساب صندوق پسانداز مسکن یکم (خانه اولیها) بهمنظور فراهم شدن امکان اعطای تسهیلات خرید و ساخت واحد مسکونی، افتتاح میشود.
اوراق ممتاز ویژه زوجین: تسهیلات از محل اوراق ممتاز ویژه زوجین به منظور خرید واحد مسکونی به متاهلین واجد شرایط، پرداخت میگردد.
صندوق پس انداز جوانان: حساب پس انداز مسکن جوانان ماهیتاً یکی از انواع حسابهای سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت بوده که دارنده حساب می تواند با رعایت برنامه سپردهگذاری ارائه شده توسط بانک در بلندمدت، تحت شرایط خاصی از مزایا و تسهیلات ویژه حساب مذکور برخوردار گردد.
صندوق پس انداز مسکن (20 میلیون تومانی): این تسهیلات با سپرده میباشد و از محل حساب صندوق پس انداز مسکن پرداخت میگردد و بر روی واحدهایی با قدمت حداکثر 25 سال قابل پرداخت می باشد.
صندوق پس انداز مسکن (12 میلیون تومانی): یکی از طرح های بانک مسکن در قالب حساب پس انداز مسکن «خرید زمان» است. خرید زمان یعنی اینکه مشتریان می توانند بعد از گذشت 6 ماه سپرده گذاری از محل امتیاز حساب صندوق پس انداز مسکن خود، از تسهیلات بیش از 8 میلیون تومانی تا سقف 12 میلیون تومانی استفاده نمایند.