راحله شعبانی
روزنامهنگار
با شلوغ شدن هر چه بیشتر شهرها و افزایش ترافیک، استفاده از موتور سیکلت نیز زیاد شده است. آمارها نشان میدهد حدود 80 درصد موتورسیکلت سوارها بیمه شخص ثالث ندارند. این درحالی است که حدود 24 درصد جان باختگان حوادث راهنمایی و رانندگی را موتور سیکلت سوارها تشکیل میدهند. در اینجا قصد داریم درباره بیمه موتور سیکلت صحبت کنیم و ببینیم چند نوع بیمه موتور سیکلت داریم و هر یک از اینها چه پوششهایی را ارائه میدهند و در چه مواردی جبران خسارت میکنند.
بیمه شخص ثالث موتورسیکلت
خرید بیمه شخص ثالث برای موتورسیکلتها نیز مانند خودروها اجباری است. با وجود این متقاضیان خرید این بیمه در میان موتورسواران نسبت به صاحبان خودرو ها کمتر هستند و موتورسیکلتهای زیادی در شهر بدون خریداری این بیمه در حال تردداند.
به نظر میرسد موتورسواران آشنایی چندانی با مزایای بیمه شخص ثالث موتورسیکلت ندارند و از خطرهایی که بدون بیمه موتورسیکلت آن ها را تهدید میکند نیز مطلع نیستند. آشنایی با موارد تحت پوشش بیمه شخص ثالث موتورسیکلت و آگاهی از خطراتی که با خرید این بیمهنامه مورد حمایت شرکت بیمه قرار میگیرند،بسیار اهمیت دارد و از وقوع خسارات جبران ناپذیر جلوگیری میکند.
بیمه موتورسیکلت چیست؟
برای موتور سیکلت نیز مانند بیمه خودرو میتوان دو نوع بیمه زیر را در نظر گرفت: 1) بیمه شخص ثالث موتور سیکلت 2) بیمه بدنه موتور سیکلت. بیمه شخص ثالث خودرو شامل جبران خسارات مالی و جانی به اشخاص ثالث و خسارات جانی وارد شده به راننده مقصر میشود .بیمه بدنه خودرو نیز خساراتی از جمله آتشسوزی خودرو، سرقت و مواردی دیگر را شامل میشود. به طور کلی در بیمه شخص ثالث موتورسیکلت خسارتهای به وجود آمده در یک حادثه، توسط شرکت بیمه جبران میشود. در این بیمهنامه خسارات جانی و مالی که راننده مقصر موتورسیکلت به شخص زیاندیده یا وسیله نقلیه او وارد کرده است تا سقف تعهدات بیمه پرداخت خواهد شد. همچنین خسارات جانی وارد شده به راننده موتورسیکلت که شامل هزینه های درمان، نقص عضو و فوت وی باشد نیز تحت پوشش بیمه قرار میگیرد. بیمه بدنه موتور سیکلت نیز با بیمه بدنه خودروکمی تفاوت دارد و همان پوششهایی که در بیمه بدنه خودرو ارائه میشود بهطور کامل در بیمه بدنه موتور سیکلت ارائه نمیگردد. بیمه بدنه موتور سیکلت در صورت بروز حوادث زیر جبران خسارت میکند: الف) تصادم، تصادف و در کل برخورد با هر جسم متحرک یا ثابتی که منجر به ایجاد خسارت به موتور سیکلت شود. ب) آتشسوزی، صاعقه یا انفجار موتور سیکلت.
عوامل مؤثر بر قیمت بیمه موتور سیکلت
نرخ بیمه ثالث موتور سیکلت به ۴ عامل زیر بهطور مستقیم بستگی دارد و این ۴ عامل در تعیین نرخ دخیل هستند: 1) سال تولید موتور: سال تولید موتور سیکلت در تعیین نرخ بیمه موتور نقش اساسی دارد. هر چه موتور سیکلت جدیدتر باشد، ریسک آن کمتر است در نتیجه نرخ بیمه موتور سیکلت کمتر میشود. 2) نوع موتور سیکلت: در یک دستهبندی میتوان موتور سیکلت ها را به سه دسته تقسیم کرد:
موتور سیکلت دوچرخ
موتور سیکلت سهچرخ
موتور سیکلت ساید کار
همانطور که میدانید اغلب موتور سیکلت ها دوچرخ هستند اما نرخ بیمه موتور سیکلت برای موتور سیکلت های سهچرخ و ساید کار نسبت به موتور سیکلت 2 چرخ بیشتر است. 3) تعداد سیلندر: تعداد سیلندرهای موتور سیکلت در تعیین نرخ بیمه موتور مؤثر است. موتور سیکلت ها میتوانند دارای یک سیلندر، ۲ سیلندر، ۳ سیلندر و بیشتر باشند. هر چه تعداد سیلندرهای موتور سیکلت بیشتر باشند، موتور سیکلت قویتر بوده در نتیجه نرخ بیمه آن نیز بیشتر میشود.4) نوع و ساختار موتور: نرخ بیمه موتور سیکلت برای موتور سیکلت های گازی و دندهای متفاوت است. هر چه موتور سیکلت قویتر باشد، قیمت بیمه آن بیشتر میشود. در کل هر چه قدرت و ابعاد موتور سیکلت بیشتر شود، ریسک موتور افزایش یافته و مقدار حق بیمه آن بیشتر میشود.
تخفیف عدم خسارت چه تاثیری روی نرخ بیمه شخص ثالث موتورسیکلت میگذارد؟
همانطور که میدانید تخفیف عدم خسارت موتورسیکلت مربوط به تعداد سالهای بدون خسارت بیمهنامه است. این عدد معمولا به صورت مخفف و با حروف «ت. ع. خ» روی بیمهنامه مشخص شده است. در قانون جدید این تخفیف طی 14 سال محاسبه و اعمال میگردد و میزان آن در هر سال 5 درصد افزایش مییابد؛ تغییرات قانون تخفیف عدم خسارت در جدول زیر قابل مشاهده است:
نحوه تاثیر جریمه دیرکرد در حقبیمه موتورسیکلت
از آن جایی که خرید بیمه شخص ثالث برای کلیه وسایل نقلیه اجباری است، عدم تمدید به موقع این بیمهنامه برای موتورسواران نیز جریمهای تحت عنوان «جریمه دیرکرد» در پی خواهد داشت. این جریمه به صورت روزشمار است و حداکثر به مدت 365 روز (یک سال) محاسبه میگردد و حتی اگر دیرکرد بیمهنامه موتورسیکلت، بیشتر از یکسال باشد بیمهگذار تنها موظف به پرداخت همان 365 روز جریمه خواهد بود. با این حساب خرید بیمهنامه برای موتورسیکلتی که تاکنون بیمه ثالث نداشته است، نیازمند پرداخت یک سال جریمه خواهد بود.
مدت اعتبار بیمه موتورسیکلت
بیمهنامه موتورسیکلت به صورت یک ساله صادر میگردد و در حال حاضر امکان صدور بیمهنامههای کوتاه مدت برای موتورسیکلت فقط از طریق شرکت بیمه دانا (3 ماهه و 6 ماهه) وجود دارد. همچنین امکان تمدید بیمهنامه شخص ثالث از یک هفته قبل از سررسید بیمهنامه امکانپذیر است و اقدام به صدور، پیش از این مدت به صرفه نیست. باید توجه داشت که بیمه موتورسیکلت از ساعت 24 روز خریداری فعال میشود. مثلا اگر روز شنبه اقدام به خرید یا تمدید بیمهنامه کنید، بیمهنامه شما از ساعت 24 همان روز یا به عبارتی از ابتدای بامداد یکشنبه فعال خواهد بود.
بیمه موتور سیکلت اقساطی
نرخ بیمه موتور سیکلت سال 97 حدود 300 هزار تومان تمام میشد. در سال 98 هم تقریبا همین حدود است. البته همانطور که ذکر شده این نرخ به عوامل متعددی بستگی دارد و این عوامل قیمت بیمه موتور سیکلت را تشکیل میدهند اما میتوان بهطور میانگین گفت که 300 هزار تومان حق بیمه این بیمه است. با توجه به کم بودن نرخ بیمه موتور سیکلت میتوان این نتیجه را گرفت که شرکتهای بیمه انگیزهای برای ارائه بیمه موتور سیکلت اقساطی ندارند و این بیمه بیشتر بهصورت نقد قابل خریداری است تا اقساط.