بالاخره بازارارزمنطقی شد!
قبل از اعلام خبر قطعی تصمیم سیاستمداران ایالات متحده در خصوص تمدید یا عدم تمدید معافیت های نفتی برای ایران و سایر کشورهای در حال تجارت نفتی با ایران، تقریبا تمام کسانی که دستی در بازار پر التهاب طلا و ارز داشتند؛ پیش بینی رشد بیش از حد انتظار نرخ این دو قلم را می کردند و حتی نسبت به انفجار قیمت ها و تورم زیاد بعد از نهایی شدن تصمیم ایالات متحده هشدار می دادند. اما بازارها به ویژه بازار ارز بعد از خبر تداوم نیافتن معافیت های نفتی از سوی ایالات متحده دچار تنش و افزایش نرخ لجام گسیختهای نشد. دراین میان بعضی از کارشناسان دلیل این بی تفاوتی ارز را تجربه این بازار در چند روز اخیر و در رابطه با مواضع غیر عقلانی این کشور در برابر سپاه پاسداران،می دانند. به اعتقاد این کارشناسان بازار ارز نسبت به آلترناتیوهای فرامرزی به ویژه محرک های ایالات متحده بی تفاوت شده است. از نظر آن ها رقابت نرخ ها در بازار ارز از محرک های بازاری و دلال گونه تحریک می شود و حتی اگر در پشت مرزهای ایران جنگ تمام عیاری اتفاق بیفتد، بازار ارز تکان چندانی نخواهد خورد. آن ها بی تفاوتی این بازار را در چندماه گذشته و در هنگام استعفای ناگهانی دکتر ظریف و بالا گرفتن تنش ها میان پاکستان و هند دلیلی بر صحت ادعای خود می دانستند. اما از سوی دیگر عده ای این رفتار منطقی بازار را به سیاست های مداخله جویانه و البته موفق بانک مرکزی برای تعادل بخشی به بازار ارز عنوان می کردند. از نظر این کارشناسان سیاست های دو ستونی بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز توانسته است تا حد زیادی بسترهای افزایش نرخ ارز را کاهش دهد. براین اساس سیاست های مداخله جویانه بانک مرکزی در بازار ارز در چارچوب قیمت گذاری مداخله جویانه و همچنین نظارت و به دست گرفتن خرید و فروش ارز توانسته است که قیمت های مبادله ای نرخ ارز را در یک محدوده معین نگه دارد.
اقبال بانک مرکزی در موضوع ورود به این بازارها تا کنون، و با توجه به ضعف هایش مانند: از هم گسستگی، محدودیت های اجرایی و انجام شدن مبادلات در چارچوب صرافی های بانکی، همچنان دارای توفیق است و به گفته کارشناسان امکان تداوم موفقیت آمیزش تا مدت های طولانی وجود دارد.
ستون دوم سیاست های بانک مرکزی برای به راه آوردن ارز برمی گردد به موضوع بازارهای متشکل ارزی که تقریبا از یک هفته آینده به صورت رسمی کار خود را آغاز می کند. بازارهای متشکل ارزی نیز مانند اهرمی سعی خواهد کرد تا کنترل بانک مرکزی را بیشتر از گذشته روی نرخ ارز اعمال کند. به نظر این کارشناسان باخبر شدن بازار ( فروشنده-دلال- خریدار) از اجرایی شدن سیاست های بانک مرکزی در جهت تعدیل نرخ ارز و همچنین توفیق نسبی این نهاد در این زمینه باعث شده است که بازار دست به اقدامات هیجانی مانند خریدهای بی محابای ارز به امید افزایش نرخ آن، نزند. البته در این بین باید به شکست ایالات متحده در ابتدای فروردین ماه سال جاری در ایجاد اختلال نرخ تبدیل درهم به ریال نیز اذعان داشت که بیش از پیش اراده و توان بانک مرکزی را در کنترل بازار ارز به منصه ظهور گذاشت.
بازارداغ کننده نوبرانه های فصلی
خبرهای تعجب برانگیزی از بازار میوه به گوش می رسد. در این شرایط و با توجه به تغییر فصل، محصولات نوبرانه ای با قیمت های استثنایی و حتی باورنکردنی از مغازه ها و هایپرمارکت ها سردرآورده است. در این میان چغاله بادام که در واقع همان بادام نارس است، با قیمتی حدود 240 هزار تومان برای هر کیلو و گوجه سبز نیز با قیمت 200 هزار تومان برای هر کیلو رکورد گران ترین نوبرانه ها را به دست آوردند. گرانی بی قاعده این دو نوبرانه در زمانی که محصولات باغی در بیشتر مناطق ایران زیر باران های سهمگین و حتی نزولات جوی منجمد شده چون برف و تگرگ هستند نگرانی ها برای افزایش قیمت میوه رسیده را چند برابر کرده است. جو روانی بازار میوه فروشی بر این موضوع استوار است که تابستان بی میوه ای را در پیش رو خواهیم داشت. اما خوشبختانه روسای اتحادیه های مرتبط بخش خصوصی می گویند قیمت انواع میوه و تره بار در سال جاری با توجه به فراوانی میوه دهی درختان و باغات به زودی کاهش پیدا می کند. امید است با توجه به این پیش بینی خوشبینانه مسئولان اقدام به صادر کردن مجوزهای صادرات انواع میوه و تره بار نکنند تا بار دیگر شاهد تکرار ماجرای گوجه فرنگی، پیاز و سیب زمینی در بازار نباشیم. اگر از نظر شما پیش بینی اتحادیه های خصوصی کمی با واقعیت فاصله دارد، کافی است مدتی صبر کنید تا صحت و سقم این پیش بینی را دریابید.
پراید با اعصاب و روان مردم بازی می کند
با آنکه تقریبا چند هفته ای است قیمت محصولات خودرویی تولید داخل به ویژه پراید رو به ثبات گذاشته است و حتی در برخی از موارد شاهد کاهش نرخ آن ها در بازارهای رسمی شده ایم، خبرها از بازار خرید و فروش خودروها، حاکی از به وجود آمدن رکود در معاملات است. رکودی که این بار نه به دلیل افزایش نامنصفانه قیمت ، نه به دلیل کاهش تولید و نه به دلیل کاهش تقاضاست که دلیل اصلی این رکود عوامل روانی شناخته شده است به این معنا که خوش خیالی و رویاپردازی صاحبان فعلی خودروها باعث رکود معاملات شده است. به کلام دیگر با آنکه خریداران به همین قیمت های بالا و گاه ناعادلانه خودروها رضایت داده اند، فروشندگان با امید به اینکه قیمت خودروی شان از اینکه هست بالاتر خواهد رفت از فروش خودداری می کنند. براین اساس قیمت ساپیا 111 سفید در بازار 50 میلیون و 800 هزار تومان تعیین شده است و این در حالی است که نمایشگاه داران برای سایپا 131 قیمت 46 میلیون و 500 هزار تومان تا 46 میلیون و 700 هزار تومان را ارائه می دهند. سایپا 132 نیز 49 میلیون تومان فی خورده است. ارزان ترین مدل پراید که همان سایپا 151 است نیز با قیمت 45 میلیون تومانی در بازار بی خرید و فروش جولان می دهد.واقعیت این است تا زمانی که امکان واردات محصولات مناسب فرامرزی به صورت عادلانه با تولیدات داخلی محقق نشود، خریداران باید صبر خود را برای ناز کردن های فروشندگان زیادتر کنند. متاسفانه فروشندگان با داشتن اهرم عرضه در گیشه بی رقیب بازار خودرو خریداران را مجبور می کنند به هرسازی که آن ها می نوازند، برقصند!