شگردهای سلاطین گرانی خودرو
در هفته پیش گزارشی مبنی بر وجود عوامل روانی موثر در قیمت گذاریهای غیر منصفانه در بازار خودرو را نوشتیم. گزارشی که در انتهایش به این نکته اشاره میکرد که یکی از دلایل این افزایش قیمت نبود عرضه مناسب برای رقابت خودروهای وارداتی و امکان کنترل عرضه توسط عرضه کنندگاناندک داخلی است. اما گویا این روانی بازیهای خودروها مانند کوه یخی است که هر روز شگفتی جدیدی از او از آب بیرون میآید! براساس خبرهایی که از سایت دیجیاتو درز کرده است، پشت پرده افزایشهای یک شبه و تصاعدی خودرو رو شده است. دستهای دلال بازانی که با همکاری گروهی و همچنین سوء استفاده از خلاءهای قانونی و بسترهای مناسب مجازی بسیاری را به خاک سیاه نشاندهاند و به تورم افسار گسیخته اقتصاد در حوزه خودرو میافزایند. شیوه سلاطین خودرو به گونهای است که ابتدا در میان یک جمع صد و چند نفری روی یک قیمت بالا برای یک مدل خودرو توافق میکنند. گام دوم فاز عملیاتی نقشه شوم شان است آنها با درج آگهیهای فروش در سایتهای دیوار، شیپور و باما اقدام به جاانداختن قیمت جدید در اذهان مخاطبان میکنند. جالب است که ایشان برای اینکه قیمتهای ادعایی شان را بهتر بقبولانند در بعضی از آگهیها به جای خریدار هم وارد عمل میشوند. در این فاز عملیاتی آنان نقشه دومی را هم برای مقابله با کسانی که خواستار فروش خودروی خود با قیمت منصفانه هستند نیز عملیاتی میکنند که در نهایت یا منجر به اخراج آگهی دهنده خوش انصاف از سایتهای فروش آنلاین میشود یا طمع فروشنده را نیز تحریک کرده و قیمت از دو دستی خارج میشود. گام سوم حمله به بخشهای «تماس با ما» سایتهایی چون ایران جیب است و در نهایت قیمت خودروها در این سایتها با تماسهای مکرر و جعلی، قیمت از پیش تعیین شده را درج میکنند. گام نهایی رفتن به سراغ نمایندگیها و جاانداختن مبلغ مورد توافق برای خودروهاست و این داستان به همین راحتی که برای تان روایت کردم برای خودروهای دیگر ادامه دارد. شاید برای تان جالب باشد تا پاسخ مسئولان را در قبال این تبانی کثیف بدانید. اولین اظهار نظرها مبنی بر این است که این سلاطین کار غیر قانونی نمیکنند توجه داشته باشید غیر اخلاقی با غیر قانونی فرق میکند! چرا که کاری که آنها میکنند دلال بازی و بالا بردن قیمتها براساس وجود کشش قیمتی و همچنین تعادل در عرضه و تقاضاست. آنها با اعلام قیمت برای محصولات خود هیچ کس را مجبور به خرید لاجرم از خودشان نمیکنند. خریدار میتواند سایتها و روشهای دیگری برای خرید پیدا کند که محصور در سایتهای قلمروی آنان نباشد. دومین توصیه به خریداران این است که در صورت عدم نیاز مبرم از خرید فعلا صرف نظر کنند! سومین توصیه باز هم به خریداران برمی گردد. براین اساس خریداران واقعی هم باید متحد شوند و در برابر افزایش قیمتها از خود مقاومت نشان دهند. توصیهها و نظرات مسئولان بسیار به جاست اما تنها یک نقطه خالی باقی میماند که سوال بسیاری هم هست و آن اینکه آیا واقعا سازوکاری برای کنترل بازار و قیمت گذاریها وجود ندارد؟
بوی سهمیه بندی از پمپ بنزینها میآید
داستان گرانی بنزین در ایران داستان جالبی است و پر از فرازهای خبری و نشیبهای تکذیب است. این داستان آنقدر تکرار شده که بسیاری از مخاطبان اخبار، همین که خبری مبنی بر تاکید بر ثبات قیمت بنزین میشنوند، میگویند دوباره میخواهند گران کنند! این افراد به راحتی گام دوم خبری را شناسایی میکنند که حاکی از اظهار نظرهایی مبنی بر مفید بودن افزایش قیمت بنزین برای تولید داخل، اقتصاد عمومی و رهایی از قاچاق است! قدم سوم اعلام گمانه زنیهای قیمتی برای این کالای همگانی است. قیمتهایی که گاه تا دو برابر و نیم قیمت کنونی مطرح میشود. قدم چهارم تکذیب افزایش قیمت و تاکید بر تثبیت آن است. قدم عملیاتی آخر افزایش قیمت البته نه بهاندازهای که شایعه شده بود!
خبرهای بنزینی این روزها حاکی از اختصاص سهمیه 60 لیتری بنزین برای هر خودرو و براساس شارژ کارت سوخت است. گمانه زنیهای قیمتی 1000 تومان برای بنزین سهمیه ای، 2500 تومان برای بنزین مصرفی مازاد بر سهمیه و 3500 هزار تومان برای بنزین سوپر است که قرار بود از ابتدای روز پنچ شنبه گذشته عملیاتی شود؛ که این موضوع باعث ترافیک سنگین در پمپ بنزینها شد. که بعد از چند ساعت به صورت تمام و کمال تکذیب شد. در همین حین برخی نمایندگان مجلس با افزایش قیمت بنزین مخالفت کردند. حالا ما مردم مانده ایم با آخرین سکانس از روایت قیمت بنزین 98 که کم و بیش همه مان از انتهایش باخبریم.
کاغذ به کیمیای بازار تبدیل شده است
نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در هفته گذشته در حالی آغاز به کار کرد که تقریبا تمام بازدید کنندگان از نمایشگاه، نسبت به قیمتهای بالای کتابها و محصولات فرهنگی گلایه مند بودند. قیمت کتابها نسبت پارسال بسیار بالا رفته بود و این در حالی بود که با نیم نگاهی به تاریخ چاپ و انتشار این کتابها متوجه میشدیم که این کتابها هنوز در وضعیت بحرانی بازار کاغذ چاپ نشده بودند و این موضوع، خبر از تورم تازههای نشر در آینده داشت. ناشران علت اصلی این افزایش قیمت را در نابهسامانیها و تورم افسار گسیخته بازار کاغذ عنوان میکردند. تا جایی که در بازدید مقام معظم رهبری حضرت آیت ا... خامنهای از نمایشگاه بینالمللی این موضوع مطرح شد که دستور صریح و سریع ایشان را مبنی بر بررسی ابعاد این گرانی به دنبال داشت. براساس اولین نظارتها گویا افزایش قیمتها در بازار کاغذ در اصطلاح ساعت میزد به گونهای این بازار طی 48 ساعت یک شوک قیمتی 22 درصدی را تجربه کرده بود. اولین اظهار کنندگان بازار کاغذ، مسئولینی بودند که طی دستور مقام معظم رهبری برای نظارت و پاسخگویی مورد خطاب قرار گرفتند. براین اساس وزرای ارشاد و صنعت با یکدیگر ملاقات کردند. در این دیدار گناه گرانیها به گردن وارد کنندگانی افتاد که این کالا را با ارز 4200 تومانی به ایران آوردهاند اما یا آنها را در انبارهای شان احتکار کردهاند یا در جاهای دیگری خارج از شبکه توزیع پخش کردهاند. از نظر آنها دولت از پسِ مسئولیت خود با تخصیص ارز 4200 تومانی برای کاغذ به خوبی برآمده است اما ادامه ساز وکار که به دست واردکنندگان سودجو افتاده مشکل ساز شده است. که در این جا یک سوال مطرح میشود، که آیا دولت هیچ مکانیزمی برای بررسی صلاحیت انتخاب واردکنندگان ندارد؟ به هرحال وارد کنندگان از سوی دولت بر بخشی از بیت المال تسلط پیدا میکنند و همین نکته توجه دولت را برای انتخاب پاک دستان در این عرصه بیش از پیش میطلبد. در آن سوی میدان رئیس سندیکای اتحادیه تولید کنندگان کاغذ و مقوای ایران مشکل اساسی کاغذ در ایران را حمایت نکردن از تولید داخلی و تخصیص ندادن ارز برای واردات دانست. به گفته برخی از کارشناسان 90درصد کاغذ مصرفی در ایران از نوع وارداتی بوده است که به گونهای نقطه ضعف ملی محسوب میشود. بدیهی است در سالی که به رونق اقتصاد ملی نام گذاری شده باید توجه بیشتری به تولید داخل داشت.