وقتی از جلوی مغازه‌ای رد می‌شویم که وسایل هنری مثل سرامیک تزیین شده می‌فروشد، ناخودآگاه می‌ایستیم و نگاه می‌کنیم. هنر چیزی است که هر کسی را جذب می‌کند؛ به ویژه این که چیزی مانند ظروف توسط هنرمندان کشورمان و دست انجام شده باشد. در این سال‌ها شاهد افزایش فروش انواع ظروف سفالی بوده‌ایم. انگار مردم ارزش هنر را فهمیده‌اند. همین مسئله باعث شده تا آن‌هایی که علاقه‌ای به هنر و کار با گل دارند، به سراغ ساخت ظروف سرامیکی بروند. هر چیزی که در جامعه طرفدار زیادی پیدا کند، باعث می‌شود تا افراد علاقه‌مند یادگیری آن شوند و شروع به کار با آن را پیگیری کنند.

شروع هر کاری همیشه چالش است. این که چه کار کنند؟ چقدر سرمایه لازم است؟ چه ابزارهایی باید تهیه کنند؟ این بار برای این که بدانیم برای کار با سرامیک باید چه کار کرد، به سراغ یکی از هنرمندان خوب کشورمان، خانم مونا جیواد رفتیم. خانم جیواد دانش آموخته فیزیک مهندسی است؛ اما علاقه‌ ایشان به هنر و سرامیک باعث فعالیت وی در این زمینه شد. ما از ایشان در خصوص سرامیست شدن پرسیدیم. هم اکنون، خانم جیواد مالک دو برند Monajivad_art و Gelarang.ceramic در اینستاگرام هستند که محصولات سرامیکی خود را عرضه می‌کنند.
   سرامیست کار کیست و چه تفاوتی با دیروز دارد؟
در ماهیت کار با سرامیک دیروز و امروز تفاوتی ندارد؛ اما اختلاف در طرح و کاربرد به چشم می‌خورد. ظروف سرامیکی قدیمی طرح‌ها و کاربردهای محدودتری داشتند؛ اما نمونه‌های امروزی دارای کاربردهای گسترده با طرح‌های فانتزی هستند. در واقع اگر تا دیروز شما فقط یک گلدان سرامیکی ساده مشاهده می‌کردید؛ امروز به لطف فناوری و ایده‌های جدید، شاهد انواع گلدان‌های مختلفی هستید. البته ظروف سرامیکی به همین‌جا ختم نمی‌شود. آب‌نمای سرامیک برای دکوراسیون و کاشی‌های هفت رنگ، این روزها هم مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این ظروفی با طراحی‌های ترکیب شده از نقاشی و خطاطی توانسته فروش بالایی داشته باشد. به کسی که چنین ظرف‌هایی را می‌سازد، سرامیست می‌گویند.
   مهارتش را یاد بگیر
برای هرکاری باید مهارت آن را یاد بگیرید. برای فعالیت در این حوزه شما باید کار با چرخ سفالگری، تکنیک فرم با دست و لعاب کاری را یاد بگیرید. باید بدانید که از چه ابزار و موادی و به چه اندازه استفاده کنید. اگر در حوزه نقاشی و خطاطی خود را قوی کنید، می‌توانید ظروفی با ترکیبی از این دو هنر بسازید. خوشبختانه در کشور ما کارگاه‌ها و آموزشگاه‌های سفالگری زیادی وجود دارد. وقتی شما اصول اولیه را به خوبی یاد بگیرید، بقیه موارد تجربه است. باید این قدر بسازید و خراب کنید تا کامل همه چیز دست تان بیاید.
   با کمتر از 300 هزارتومان شروع کنید
شروع این کار با حداقل هزینه است. البته باید گفت که نمی‌توان بازه مشخص قیمتی تعریف کرد. تعیین رقم کلی به موارد زیادی بستگی دارد. بسته گل، میز، ابزارهای ابتدایی مانند پودر لعاب، پودر رنگ، اکسیدها و مواد معدنی، چرخ و کوره از وسایلی هستند که برای ساخت ظروف سرامیکی نیاز است؛ اما باید گفت که بودن همه این‌ها الزامی نیست. امروزه قیمت کوره حدود 17 میلیون، چرخ پنج میلیون، گل قرمز هر 10 کیلو 20 هزارتومان، گل سرامیک با دست هر 10 کیلو 40 هزارتومان و برای چرخ هر 10 کیلو 50 هزارتومان و فریت برای لعاب، هر 25 کیلو، 250 هزارتومان است.
شخصی که قصد دارد تازه این کار را شروع کند و هزینه خرید کوره و چرخ را ندارد، می‌تواند از گل سرامیک دست ساز و فریت و مقداری وسایل دیگر استفاده کند. بعضی از کارهای سفال نیازی به چرخ ندارد و می‌توان با دست آن‌ها را ساخت. خرید این وسایل زیر 300 هزارتومان می‌شود. در همان اول قرار نیست که 25 کیلو فریت خریداری کند. برای کوره می‌توان کوره‌های آموزشگاه‌ها یا کارگاه را اجاره کرد. بعد می توانید چرخ دستی و کوره را در ادامه کار خریداری کنید. برای خرید همه این وسایل حدود 25 میلیون تومان نیاز دارید. البته اگر از خودتان جا داشته باشید. برای فعالیت بهتر است که از سازمان صنایع دستی مجوز بگیرید. این جواز به شما اجازه برپایی نمایشگاهی را می دهد.
   اشتغال زاست
گالری‌ها و فروشگاه‌های صنایع دستی، مشتریان اولیه محصولات شما هستند. مسلماً هرچه محصولات شما کیفیت بالا و تنوع زیادی در شکل و طرح داشته باشد، فروش بیشتری خواهید داشت. وقتی تولید زیاد شد، نیاز دارید چند نفر را هم کنار خود جذب کنید که به معنای اشتغال‌زایی است.
   مزایا و معایب
شما برای خودتان کار می‌کنید. همه چیز به ویژه ساعت کاری دست خودتان است. اگر علاقه‌مند به هنر باشید، در این کار احساس خستگی نمی‌کنید. به هرحال خستگی فیزیکی وجود دارد؛ اما روحتان خسته نخواهد شد. در واقع شما محصولی را از ابتدا خلق می‌کنید که این یکی از جذاب‌ترین بخش‌های کار است. به هرحال هر کاری هم معایبی دارد. اولین عیب آن، پرتی آن است. ظرف ممکن است که در کوره اول یا دوم یا در هنگام کار ترک بردارد. از طرفی در لعاب از مواد سربی استفاده شده است که گردهای آن در دراز مدت می‌تواند داخل ریه‌ برود.
   پیشرفت فوق‌العاده‌ای دارد
کار با ظروف سرامیکی نسبت به 10 سال پیش پیشرفت فوق‌العاده‌ای داشته است. هم اکنون شاهد آموزشگاه‌ها و کارگاه‌های فعال زیادی در این حوزه هستیم. همچنین سلیقه مردم هم تغییر پیدا کرده و به سمت خرید کارهای مدرن و دست ساز رفته است. همه این‌ها نشان از آینده‌ای درخشان است.
   حرف آخر
خانم جیواد سخن خود را با این جمله یا بهتر بگوییم نصیحت برای تازه کاران تمام کردند:
«شروعش سخته. استارتش رو بزنید. راه برای پیشرفت در این کار فراهم میشه.»

بازار سرمایه یک فروردین رویایی را با بازدهی 35 درصدی پشت سر گذاشت. روند صعودی پرشتاب بورس در فروردین که بعد از عرضه اولیه شستا پرشتاب تر شد، نه تنها به کرونا بلکه به سقوط شدید قیمت نفت هم واکنش نشان نداد. به طور کلی رفتار بازار در پنج هفته گذشته از سال جدید با سال قبل هم متفاوت است. اگرچه فعلا بازار سرمایه در اوج خوش بینی خود قرار دارد و همچنان عوامل و بهانه هایی برای رشد بیشتر بازار وجود دارد اما باید قدرت این عوامل را ارزیابی کرد و درباره افق زمانی تاثیرگذاری آن ها دقیق تر بود. در ادامه ضمن تشریح ویژگی‌های رشد فروردینی بورس به عوامل موثر بر رشد بازار و چشم انداز آن ها در ادامه سال 99 می پردازیم.

   پیشی شاخص کل از هم وزن در فروردین رویایی
یک ویژگی مهم رشد شاخص در فروردین امسال، پیشی گرفتن شاخص کل از شاخص کل هم وزن است. اهالی بازار بورس می دانند که در سال قبل شاخص هم وزن رشد بسیار بیشتری را تجربه کرد. طی سال 98 شاخص کل هم وزن 4/5 برابر شد اما شاخص کل 2/3 برابر شد. یعنی بازدهی شاخص کل هم وزن تقریبا دوبرابر شاخص کل بوده است. اما در پنج هفته ابتدایی امسال شرایط معکوس شده است. شاخص کل حدود 44 درصد رشد کرده در حالی که شاخص کل هم وزن حدود 30 درصد بازدهی داده است. این موضوع به خوبی نشان می دهد که بازار بعد از چند دور رشد افسارگسیخته در سال گذشته، اکنون به سراغ شرکت‌های بزرگ صادراتی رفته است. شرکت هایی که تقریبا در محدوده امن قیمتی قرار دارند و با توجه به رشد نرخ ارز نیمایی در اواخر سال گذشته، می توانند شرایط مناسبی داشته باشند. البته ناگفته پیداست که این روزها کلیت بورس (حتی بسیاری از شرکت های کوچک) روند صعودی دارد و علت این موضوع هم بیش از آن که عوامل بنیادین و چشم انداز عملکرد شرکت ها باشد، مسائل دیگری است که باید به آن ها و قدرت حمایت شان از شاخص در ادامه سال دقت کرد.
   حمایت دولت و تغییرات مدیریتی
یکی از سیگنال های مثبت به بورس حمایت های دولت از بورس بود، حمایتی که به اشکال مختلف این سیگنال را به بازار ارسال کرد که تیم اقتصادی دولت خواهان تداوم رونق در بورس است. مخالفت وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی با ایجاد برخی محدودیت ها در انتهای سال گذشته و تغییر رئیس سازمان بورس ( که نگرانی هایی در خصوص رشد بی محابای بورس داشت) در فروردین امسال، تاییدی بر این موضوع بود که برآیند تیم اقتصادی دولت خواهان تداوم رشد بورس هستند. البته ممکن است این برداشت بازار دقیق نباشد اما از رفتارها و تصمیمات اخیر چنین برداشتی توسط بازار شد و همین برداشت به رشد بازار کمک کرد.
   واگذاری های بزرگ دولتی و خصولتی
یکی از دلایل مهمی که منجر به تداوم ورود پول به بورس شده است، موج واگذاری شرکت های بزرگ دولتی و بخش عمومی در بورس است. موجی که با عرضه شستا شروع شد و طبق اخبار با واگذاری شرکت های بزرگ دولتی از جمله ایدرو و ایمیدرو، واگذاری مانده سهام دولت در 17 شرکت در قالب صندوق های قابل معامله، واگذاری زیرمجموعه های بانکی، اخبار واگذاری زیرمجموعه های حاکمیتی مثل بنیاد مستضعفان،ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و ... ادامه می‌یابد.
این اخبار از دو جهت محرک بورس بوده و احتمالا در کوتاه مدت خواهد بود: اول این که خود عرضه اولیه جذاب است و بازدهی بدون ریسک داشته و موجب ورود پول جدید به بازار می شود. دوم این که تاییدی ضمنی بر تمایل دولت بر حفظ رونق بورس برای فروش مناسب این شرکت هاست.
با همه این ها باید توجه کرد که دولت به خودی خود توانایی ایجاد رونق در بورس را ندارد و فعلا در حال  استفاده از موج صعودی است. لذا در صورت ایجاد موج نزولی هم، بعید است که دولت بتواند از ریزش جلوگیری کند؛ لذا همچنان مهم ترین متغیر بازار، نقدینگی است.
   تداوم ورود نقدینگی
رشد قابل توجه شاخص بورس همزمان با عرضه شش هزار میلیارد شستا و رکوردشکنی چندباره حجم معاملات در همین یک ماه گذشته به خوبی قدرت نقدینگی در بازار را نشان داد. از سوی دیگر در فروردین امسال صدور کدهای جدید بورسی هم قوت گرفت. این ها همه نشان می دهد که همچنان نقدینگی در حال ورود به بورس است و همین نقدینگی است که هرباره طول دوره های اصلاح شاخص را کوتاه تر می کند. به نظر می‌رسد  تا اواخر اردیبهشت  این روند تداوم یابد و نقدینگی مانع از افت معنادار شاخص شود اما برای میان مدت و طولانی مدت به هیچ وجه نمی توان اظهارنظر کرد. نقدینگی می تواند در چند روز تغییر جهت دهد. لذا بورس سال 99 یکی از غیرقابل پیش‌بینی ترین بازارهاست. به خصوص در شرایطی که کرونا اقتصاد جهان را در شرایطی خاص و البته پر از ابهام قرار داده است.
 

داشتن پول هم تقریبا مانند بی پولی نگران کننده و اضطراب آور است. این موضوع در بازارهای مالی و اقتصادی پر نوسان بغرنج تر هم می شود.  حتما شما هم از اتفاقاتی که طی این دو سال بر سر اقتصاد ایران آمده است، باخبر شده اید؛ بازارهایی که برای بعضی ها مانند سکوی پرش عمل کرد و بعضی ها را نیز با خاک یکسان کرد. تقریبا از آن زمان یکی از مهم ترین مسئله دارندگان سرمایه این بود که  در کدام بازار سرمایه گذاری کنند یا به اصطلاح عامیانه پول هایشان را کجا بخوابانند که سود حداکثری داشته باشند. البته سود حداکثری یک طرف این سکه است طرف دیگر آینده نامعلوم این بازارهاست که گاهی ممکن است تمام معادلات سرمایه گذار را برهم بزند و حتی فرد را ورشکسته کند. احتمالا شما هم باید چندین نفر را در خاطر داشته باشید که دو سال پیش در بحبوحه نوسانات ارز به ویژه دلار، اقدام به خرید دلار در قیمت های بالا کردند با این آرزو که هنوز دلار کشش قیمتی دارد و حتی تا به 25 هزار تومان برای هر یک دلار خواهد رسید. اما پیش بینی آن ها درست از آب در نیامد! حال این سوال مطرح است که بهترین بازار برای سرمایه گذاری چیست؟ در ایران چهار بازار ارز، طلا، مسکن و بورس برای سرمایه گذاری وجود دارد. در این میان بازار مسکن از یک طرف به دلیل مالیات هایی که امسال قرار است بر آن اعمال شود و از دیگر سو بالا رفتن هزینه‌های ساخت و ارزش زمین، احتمالا از رونق خاصی برخوردار نباشد. اما بازارهای ارز و طلا با توجه به الگوی نوسانات دو سال گذشته در ایران همچنان جا برای رونق گرفتن دارد؛ با این حال به خاطر داشته باشید که برگشت شرایط به آن چه در سال 97 اتفاق افتاد بسیار دور از ذهن است.  آخرین جا برای سرمایه گذاری تالارهای شیشه‌ای بورس است که با توجه به رشد حضور مردم در بازار بورس و سرازیر شدن نقدینگی به این بازارها به نظر می رسد این بازار با یک سیر صعودی منطقی و با یک سود انتظاری مناسب بدون ریسک از بهترین گزینه ها برای سرمایه گذاری باشد. از طرف دیگر بی محلی بخش های عمده ای از سهام بورس به شرایط اقتصادی ویژه باعث شده است که همچنان منبع خوبی برای سرمایه گذاری تلقی شود.