سمیه محمدنیا حنایی-  زندگی آپارتمان نشینی در بیشتر کلان شهرهای ایران تبدیل به سبک زندگی عمومی مردم شده است. اما زندگی آپارتمانی آن طورها که از دور دیده می شود خیلی شیک و بی دغدغه نیست. واقعیت این است که زندگی دسته جمعی دارای معایبی است، یکی از این معایب بحث مشاعات در آپارتمان نشینی است. آقای اکبری ساکن بالاترین طبقه از یک آپارتمان 10 واحدی است. امسال با شروع بارش های پاییزی سقف منزل آقای اکبری نم زد و به زردی گرایید. آقای اکبری که معطل ماندن برای تشکیل جلسه ساختمان را جایز نمی دانست با سرعت عمل برای برطرف کردن عیب ایزوگام پشت بام اقدام کرد. برای همین بخش هایی از پشت بام را لکه گیری کرد تا خیالش بابت بارش های آینده راحت باشد. آقای اکبری در ضمن فکری هم به حال گچ های زرد شده سقفش کرد و آن ها را هم رنگ کرد. در پایان صورت حسابی از کارهای انجام شده تهیه و برای مدیر ساختمان ارسال کرد به این خیال که ساکنان مبلغ سهم خود را می پردازند. اما ساکنان با بیان این که سقف منزل شما دیگر در بین مشاعات ما نیست از پرداخت مبلغ تعمیر سقف خودداری کردند. در این بین ساکنان طبقه پایین نیز با بیان این که آن ها اصلا از پشت بام استفاده نمی کنند و حتی کولر و آنتن های تلویزیونی آن ها در تراس منزل شان قرار دارد، زیر بار سهم تعمیر ایزوگام نرفتند و این آغاز کشمکش آقای اکبری با همسایه هایش بود...

در واقع آقای اکبری نمی دانست آیا قوانینی وجود دارد که از او در برابر این بی مهری همسایگان دفاع کند  یا خیر؟ اگر شما هم در چنین موقعیتی قرار گرفتید خیلی ناراحت نباشید. قوانین آپارتمان نشینی که از سال 1342 تدوین شده است، شما را حمایت می کند. شما باید در اولین گام مدیر ساختمان را با خود هماهنگ کنید. مدیر با ارائه مستنداتی که حاکی از خرج کرد هزینه هاست به شورای حل اختلاف مراجعه می کند، سپس براساس حکم اجرایی سهم هر یک از واحدها را به صورت قانونی می گیرد . چنان چه همسایگان در برابر این حکم قانونی هم مقاومت کردند، مدیر می تواند برخی از اشتراکات همسایگان مانند شوفاژ و ... را قطع کند و همزمان موضوع را به شورای حل اختلاف و مراجع قضایی اطلاع دهد. شورا در گام دوم مجوز حراج وسیله های منزل همسایگان تا سقف سهم پرداختی را می دهد. در نتیجه شما به قیمت به حراج رفتن وسایل همسایگان تان به حق خود خواهید رسید.

3 برابر شدن قیمت در 3.5 سال

مروری بر قیمت گوشت در بازار نشان می دهد که حداقل از سال 96 تا مهرماه 99، ایرانیان با دو تغییر افزایشی در قیمت گوشت روبه رو شده اند. اولین بار در سال 97بود که در کل سال، متوسط قیمت گوشت از حدود 40 به 100 هزار تومان رسید. اما در مرتبه دوم،  نرخ این کالای اساسی از حدود 95 هزار تومان در فروردین تا بیش از 105 هزار تومان تا انتهای مهرماه رسیده است. بدین ترتیب می توان گفت که قیمت گوشت در حدود 5/3سال، نزدیک به سه برابر شده است!  البته این آمار مربوط به متوسط قیمت هاست و در همین مهرماه، قیمت هایی در حدود 120 هزار تومان نیز در کشور ثبت شده است. علاوه بر آن، در آبان ماه امسال نیز قیمت گوشت تا 140 هزار تومان رسید که در روزهای اخیر، روندی نزولی در پیش گرفته و کاهشی 20 هزار تومانی  را نشان می دهد.

رشد 3.5 واحد درصدی خانوارهایی که اصلاً گوشت نمی خورند

با وجود افزایش قیمت این کالای اساسی به شرح فوق، طبیعی است که انتظار داشته باشیم گوشت از سفره خانوارهای قشر متوسط و محروم ایرانی درحال حذف شدن باشد. در این باره نتایج یک نظرسنجی از سوی  مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در مرداد 99 نشان می دهد که مصرف گوشت بین خانوارهای ایرانی در حال قطبی تر شدن است. به این معنا که به تعداد خانوارهایی که در یک سال، اصلاً گوشت نمی خورند و آن هایی که هر روز گوشت می خورند، افزوده شده و در این میان، بخشی از طبقات متوسط به دو طرف این طیف متمایل شده اند. جدای از این مسئله، افزایش 5/3واحد درصدی تعداد خانوارهایی که در یک سال اصلاً گوشت نمی خورند، و رسیدن آن به 2/8درصد کل خانوارهای ایرانی، یک زنگ خطر محسوب می شود. هر چند ممکن است این افراد گوشت سفید (مرغ یا ماهی) را جایگزین گوشت قرمز کرده باشند. 

گوشت و دلار چقدر به هم وابسته اند؟

افزایش قیمت گوشت در شرایطی در کشور رخ می دهد که برخی کارشناسان از همنوایی آن با افزایش نرخ دلار سخن گفته اند. دراین باره اگر چه داده های مرکز آمار ایران از سال 96 تاکنون و همچنین نرخ ارز در این بازه زمانی، ارتباط مستقیم قیمت گوشت در سال 97  (حتی سال 99) را با رشد نرخ ارز نشان می دهد، اما به نظر می رسد برای قضاوت در خصوص تاثیر رشد نرخ ارز طی امسال بر قیمت گوشت به طور مستقیم و با استفاده از نمودارهای قیمت، هنوز مقداری زود باشد. چرا که حداقل می توان گفت نوسانات نرخ ارز به دلیل تحولات اقتصادی امسال بیشتر بوده است. با این اوصاف، می توان ارتباط دو متغیر اصلی را بر قیمت گوشت دید.

معمای نهاده ها

اولین عامل به قیمت نهاده های دامی باز می گردد. قیمت نهاده های دامی در شرایطی طی امسال، همپای افزایش نرخ ارز رشد چند برابری داشته است. با این حال  یک اما وجود دارد؛ این که قرار بوده این محصولات با نرخ دلار 4200 تومانی وارد کشور شود و از طریق سامانه بازارگاه در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد. اما تاکنون تولیدکنندگان از کمبود نهاده به نرخ دولتی در بازارگاه و برعکس وفور نهاده در بازار سیاه به قیمت ارز دلالان به شدت گلایه کرده اند.

قاچاق دام توجیه یا تهدید ؟

اما دومین عامل که پس از هر بار روند صعودی نرخ ارز خود را نشان داده و مسئولان را به واکنش وادار کرده، قاچاق دام زنده از مرزهای کشور است. موضوعی که هر چند مسئولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا آن را دارای تاثیر زیادی بر بازار نمی دانند، اما به نظر می رسد آمارهای جانبی، خطر این پدیده را گوشزد می کند. طبق گفت وگوی اخیر دهقانی نیا سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، از ۷۰ میلیون راس دام زنده حدود ۱۷ میلیون راس دام سبک و سنگین کشتار شده است و اگر حتی ۳۰۰ هزار راس دام نیز قاچاق شده باشد تاثیر چندانی روی بازار ندارد.

با این حال، در کنار این آمارها باید به موضوع پلاک گذاری دام های کشور اشاره کرد. متاسفانه همین مقام مسئول گفته است: برای شفاف کردن همه فرایند‌ها از جمله حمل و نقل دام نیازمند پلاک کوبی دام‌ها هستیم، اما اکنون از ۷۰ میلیون دام کشور ۱۲ میلیون دام، پلاک دار شده است!

تهدید آینده قاچاق  بر بازار گوشت

جدای از این آمارها، نوع قاچاق دام نیز بر بازار گوشت موثر است. به گفته سلطانی مدیر عامل اتحادیه مرکزی دامداران ایران، هم اینک شاهد روند افزایشی قاچاق دام مولد به خارج از کشور هستیم. موضوعی که تولید کافی دام برای سال آینده را با ابهام جدی مواجه می کند. همه این ها در شرایطی است که برخی گزارش ها از روند رو به رشد کشتار دام در ماه های اخیر خبر می دهند. رویدادی که به نظر می رسد به دلیل رشد هزینه دامداران و نیاز به نقدینگی از سوی آنان انجام شده و در عین حال، تهدید تامین دام و گوشت برای سال آینده را با علامت سوال جدی تری روبه رو خواهد ساخت.