شما از 14 آبان 1396 سکان هدایت نیروی‌دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را در اختیار گرفته‌اید. در این سه سال چه اقداماتی داشتید که می‌توانید به عنوان یک حرکت رو به جلو و قابل عرضه در دوره فرماندهی‌تان بیان کنید؟

در واقع از آنجا که فرمانده نیروی‌های مسلح و نیروی‌دریایی مقام معظم رهبری است و این فرماندهی به طور پیوسته خط‌مشی‌ها و افق‌های روشنی را برای ما ترسیم می‌کنند و هدف‌گذاری‌های نیروی‌دریایی بر این اساس شکل می‌گیرد، بنابراین اینگونه نیست که با تغییر یک فرمانده، تغییر اساسی در کلیات اتفاق بیفتد. البته هر فرمانده‌ای دیدگاه‌های خاصی را متناسب با شرایط روز به کار می‌گیرد. رهبر انقلاب در حکم فرماندهی بنده فرموده بودند که انتظار دارم به روند موجود(یعنی روند موجود، روند خوبی است) و با استفاده از همه ظرفیت‌های کشور و نیروهای مسلح، شتاب مضاعف بدهید. معنای این تدبیر این است که ریل‌گذاری‌ها انجام شده، حرکت‌ها شروع شده و حالا باید سرعت بگیرد. رهبر انقلاب همواره به ما تاکید دارند که قطعا در حوزه‌هایی که تجهیزات معنا پیدا می‌کند و نیروها تجهیزات محوری هستند مثل نیروی دریایی، پول و منابع حرف زیادی برای گفتن دارند و خیلی اثرگذار هستند اما مدیریت خوب هم مهم است و هرجا مدیریت خوب داشتیم با وجود محدودیت منابع، پیشرفت‌های موثری داشته‌ایم. با حضور بنده که جوان‌ترین فرمانده نیروهای مسلح هستم یکی از کارها بازسازماندهی نیروی دریایی متناسب با شرایط روز بود که این کار را به سرعت انجام دادیم و در اولین بار که خدمت مقام معظم رهبری رسیدم در اول بهمن 1396 به بنده فرمودند «این نیروی‌دریایی را که به شما سپردیم انتظار داریم احیا کنید.» به نظرم در اینجا احیا به این معنا تلقی نمی‌شود که یک چیزی از دست‌رفته باشد و حالا می‌خواهیم آن را برگردانیم بلکه معنایش این است که آن چیزی که در تراز انقلاب اسلامی و متناسب با گام دوم انقلاب است باید تنظیم شود. یکی از اقدامات ما در سه سال گذشته این بود که به سرمایه‌های انسانی توجه ویژه داشته باشیم. در واقع اگر موضوع ساخت درونی را به عنوان یک مبنای اصلی کار فرض کنیم نیروی دریایی باید مثل یک چشمه جوشانی مجموعه‌ای از سرمایه‌های انسانی ولایت‌مدار و برخوردار از ویژگی‌های ایمان، شجاعت و دانش را تولید کند، همتاسازی کند و در مسیر حرکت مطلوب نیروی‌دریایی قرار دهد تا این روند حفظ شود. این سه وجه ایمان، شجاعت و دانش را به عنوان ویژگی‌های سرمایه انسانی در دستور کار قرار دادیم که موجب اتفاقات خوب و تحول‌آفرین در مراکز آموزش شده؛ اگرچه در گذشته هم ظرفیت‌های خوبی داشتیم اما حالا تقویت شده‌اند. یک توجه جاری به مراکز تاکتیکی داشتیم چون این سرمایه انسانی وقتی آموزش دید و تربیت شد باید دانایی‌های علمی او با توانایی‌های میدانی تلفیق شود و به نوعی آموزش‌ها جنبه عملی پیدا کند و این در مراکز آموزش تاکتیکی، یگان‌های رزمی و رزمایش‌ها اتفاق می‌افتد. همچنین متناسب با تغییرات محیطی، اصلاح نظامات را داشتیم. مثلا در خصوص نظام برنامه و بودجه نیروی‌دریایی با امیرسیاری به توافق رسیدیم که باید تغییراتی پیدا کند و یک انسجامی به بودجه دادیم و اجرای این برنامه در دوره بنده قوام گرفت. حالا اعتبار به صورت هدفمند روی برنامه می‌نشیند. مشکلات بودجه‌ای و تحریم‌ها نباید روی موضوع آمادگی دفاعی و توان رزم ما اثر بگذارد برای همین ظرفیت‌های پیرامونی و دارایی‌های غیرفعال، فعال شدند و از نیمه دوم سال شتاب بیشتری هم می‌گیرد. یک بخشی هم متوجه پیشرفت‌های علمی بود که باید یک‌سری از مسائل بازدارنده را از روی برخی تسلیحات دفاعی برمی‌داشتیم و نتیجه این شد که موانع گلوگاهی خیلی زود شناسایی شد و اولین خروجی آن ناوشکن سهند بود که در سال 97 بیرون آمد؛ همینطور در سال 98 شاهد رونمایی از زیردریایی فاتح در همین روند رونق در تولید بودیم از سوی دیگر اولین توفیق را در پرتاب موشک از زیرسطح در سال 97 به دست آوردیم و در سال 98 آن را تکمیل کردیم و الان تولید صنعتی و انبوه آن در حال انجام است. یک تسلیحاتی از قدیم داشتیم و ظرفیت‌هایی داشتند اما برخی وابستگی به بیرون داشتند که در فضای تحریم‌ها برای ما محدودیت ایجاد می‌کرد. فرصتی در 26 خرداد 98 دست داد تا خدمت رهبر معظم انقلاب و فرمانده معظم کل قوا رسیدم و ایشان در مورد تامین قطعات برخی تجهیزات سوال فرمودند و بنده عرض کردم بخش قابل توجهی تولید بومی شده ولی یک جاهایی هنوز گلوگاه داریم. حضرت آقا خیلی صریح فرمودند خودتان تولید کنید و از بیرون تهیه نکنید معنایش این است که ایشان توجه ویژه‌ای به توانایی‌های داخلی دارند. ما نیازهای‌مان را لیست کردیم و خیلی سریع در مدت یکی، دو ماه رسیدیم به جایی که تقریبا چیزی به عنوان قطعه گلوگاهی نداشتیم. امروز به جرات می‌توان گفت نیازی در نیروی‌دریایی نیست که آن نیاز و فن‌آوری در داخل کشور تهیه نشده باشد. در این سه سال تلاش کردیم هر آنچه از دوره گذشته باید به سرانجام می‌رسید و زمانش نرسیده بود را به سرانجام برسانیم. کار دیگر این بود که تصویری از نیروی‌دریایی مدرن ایجاد کنیم و امروز حرکت نیروی‌دریایی از یک نیروی‌دریایی سنتی به سمت یک نیروی‌دریایی مدرن خواهد بود. مدرن به این معنا نیست که الگوهای غربی‌ها را مد نظر قرار دهیم چون امروز خودمان استراتژی نیروی‌دریایی معقول را داریم. یک نیروی‌دریایی معقول باید متناسب با جغرافیا و سرزمین و توانایی‌های ملتش باشد که ما می‌گوییم باید با وزن ژئوپلتیکش متناسب باشد. این نیروی‌دریایی معقول به مسئولیتی که بناست داشته باشد، وابسته است که بخشی از آن در مورد مرزهای آبی کشور خودش است و یک بخش به مسئولیت منطقه‌ای برمی‌گردد و همچنین اگر می‌خواهد مقیاس راهبردی و بین‌المللی داشته باشد باید در قبال امنیت دریانوردی بین‌المللی هم مسئولیت داشته باشد؛ کاری که ما بیش از ده سال است در حال انجام آن هستیم. در گذشته با ظرفیت‌های خلیج‌فارس پا به اقیانوس گذاشتیم و هر جا که نیاز بود اولا برای حفظ امنیت خطوط مواصلاتی تجارت خودمان و ثانیا برای کمک به آزادی دریانوردی در آب‌های جهانی حضور پیدا کردیم. اینها در کنار هم نشان می‌دهد نیروی‌دریایی باید معقول باشد و حتما باید توسعه پیدا کند. نیروی‌دریایی مدرن مد نظر ما الگوی ایرانی-اسلامی دارد.

 

موضوع اصلی ویژه‌نامه امسال ما به جهش تولید در نیروی‌دریایی اشاره دارد. از جمله نقاط طلایی این تولیدات در نداجا شناورهای سنگین شماست. به نظرتان از ناوشکن جماران تا ناوشکن دنا که در روزهای آینده الحاق می‌شود، روند پیشرفت چگونه و در چه حوزه‌هایی بوده است؟

فرایند ساخت شناورها از دهه 80 شروع شد تا 30 بهمن 88 که شاهد الحاق جماران به عنوان اولین ناوشکن بومی با حضور فرمانده کل قوا به ناوگان نیروی‌دریایی با همه فن‌آوری‌هایی که آن روز در اختیار داشتیم، بودیم. همزمان با جماران، کار ساخت ناوشکن دماوند هم در شمال شروع شد که الحاقش در سال 1395 صورت گرفت. در این فضا برنامه ساخت ناوشکن دنا را هم در دست داشتیم و اگر امروز ملحق شود به نظرم 13 سال برای ساختش طول کشیده و این طولانی‌تر از جماران هم بود. یکی از دلایل این زمان طولانی وسواس بیشتر در دنا بود تا فن‌آوری رانش و تسلیحاتی بهتری برایش پیش‌بینی شود اما واقعا اگر می‌خواهیم اوج بروزرسانی فن‌آوری روی ناوشکن‌ها را ببینیم باید ناوشکن سهند را در نظر گرفت زیرا سهند الگوی جدیدتری نسبت به دو ناوشکن قبلی خودش داشت. در پاشنه سلاح دفاع نقطه‌ای بومی دارد که یکی از تسلیحات خودکار کاملا بروز دنیاست و به عنوان لایه آخر دفاعی حرف نهایی را می‌زند و می‌تواند هر پرتاب نزدیک‌شونده‌ای را مورد هدف قرار دهد. روی رانش سهند خیلی کار شد حتی روی شکلش کار کردیم. سهند هم بازتاب راداری کوچکتری دارد و هم از فن‌آوری‌های هوشمندساز بهره می‌برد، یکپارچگی سلاح در آن رعایت شده و در عین حال از سرعت بیشتری هم برخوردار است. بعد از سهند در ناوشکن دماوند به بلوغ بالاتری رسیدیم و فن‌آوری‌های قوی‌تری به کار گرفته شده که در ناوگان شمال نیروی دریایی در حال احیاست. تمام ناوشکن‌های ما بین 10 تا 13 سال کار ساخت‌شان انجام شد(جماران ده سال ، سهند شش و دنا سیزده سال ) و دماوند جدید کار طراحی و اتمام ساختش 3 سال به طول انجامید. الان همه چیز دماوند نصب شده و در مرحله به آب انداختن قرار گرفته است که امیدواریم تا پایان سال دریای آزمایشی خود را هم برود و این یعنی در ساخت ناوشکن‌های کلاس جماران به سطحی رسیدیم که می‌توانیم ظرف کمتر از سه سال ناوشکن بسازیم. حتی امروز ادعا می‌کنم که ما می‌توانیم در یک سال ناوشکن بسازیم بدون هیچ محدودیت یا وابستگی به بیرون. معنی این حرف این است که آنقدر انباشت فن‌آوری و دانش را ایجاد کردیم که با کمک مجموعه‌های وزارت دفاع و ظرفیت‌های کشتی‌سازی ملی انشاا... در سال 1400 بنده با یک رشد ویژه در ساخت تسلیحات دفاعی روبه‌رو خواهیم شد.

 

به لحاظ روحی و فرهنگی در کارکنان نداجا، تا چه میزان این روحیه و تفکر نهادینه شده که می‌شود در داخل خودکفا شد و نیازمندی به خارج را از بین برد؟

این تفکر اساسا از رهبری به ما منتقل شد. زمانی که مقام معظم رهبری به کارخانجات ما در بندرعباس تشریف آوردند، دستور دادند ناوشکن با قابلیت حمل بالگرد و پرتاب موشک بسازید. وقتی آقا فرمودند ناوشکن بسازید کار شروع شد در حالی که خیلی هم امید به آینده وجود نداشت. آنچه مایه دلگرمی بود این بود که آقا در نیروی‌دریایی ظرفیتی دیده‌اند که چنین دستوری دادند. فکر می‌کنم سال قبل بود که خدمت ایشان رسیدم و آنجا فرمودند که خاطرتان هست روزی در کارخانجات گفتم این کار را بکنید و هیچ کس آن روز اعتقادی به این قضیه نداشت اما امروز خودتان می‌گویید می‌خواهیم شناورها و تجهیزات مختلف بسازیم. این یعنی موضوع در نیروی‌دریایی نهادینه شده و این نهادینه شدن ساخت تجهیزات تا انتهای سرپنجه‌های عملیاتی و ساخت‌وساز ما یک جاهایی حتی جلوتر از ستاد هم هست یعنی یک جایی ما برای یک اقدام عملیاتی نیاز به کار خاصی داریم و می‌بینیم خود بچه‌های کارخانجات کارهایی می‌کنند که قبلا در نیروی‌دریایی سابقه نداشته مثلا در مدت 24 ساعت موتور ناو را در کنار اسکله و نه در حوض تعمیرات به روش ویژه‌ای خارج کردند و تعمیر کردند و دوباره به جای اول برگرداندند. وقتی می‌گوییم موتور ناو صحبت از یک موتور به اندازه یک اتاق بزرگ است.

بلوک اول ناو آموزشی خلیج فارس کارش به انتها رسیده و اگر این سازه را ببینید خود این بلوک به لحاظ وزنی نصف یک ناوشکن است در حالی که ناو خلیج فارس 10 بلوک دارد و در کارخانجات ساخته می‌شود. 3500 تن وزن این شناور است و هدف‌گذاری ما این بوده که دو ساله ساخته شود. هدف بسیار مهم ناو خلیج فارس هم برای نیروی‌دریایی هم برای کشور به عنوان یک کشور دریایی موضوع آموزش کارکنان است. امروز از شناورهای رزمی برای آموزش کارکنان‌مان استفاده می‌کنیم اما با حضور ناو خلیج فارس یک جریان پیوسته برای کشور در حوزه آموزش‌های دریایی و دریانوردی ایجاد می‌شود و همه بخش‌های دفاعی و غیردفاعی می‌توانند از این ناو آموزشی بهره ببرند.

 

آماری از میزان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ایجادشده در عرصه تولید در نداجا دارید و این‌که چقدر صرفه‌جویی ارزی و صرفه اقتصادی دارد؟

اولا باید گفت حوزه امنیت جایی است که با خط‌کش اقتصاد نباید آن را سنجید چون اگر امنیت نباشد دیگر هیچ چیز پایداری نخواهد بود. برای امنیت بهایی پرداخت می‌کنند که سایر فعالیت‌ها در بستر آن شکل می‌گیرد اما واقعیت این است که بین امنیت و اقتصاد یک رابطه دوسویه وجود دارد یعنی اقتصاد بدون امنیت مثل سراب است و به راحتی از بین می‌رود و امنیت بدون اقتصاد هم دست‌نیافتنی است یعنی در امنیت هم نمی‌شود بدون حساب و کتاب هزینه کرد. باید با همه شاخص‌های بهره‌وری کار ساخت، امنیت تولید شود که الان این اتفاق در حال رخ دادن است. قیمت یک ناوشکنی که در جمهوری اسلامی ایران ساخته می‌شود یک‌چهارم ناوشکنی است که بخواهیم از خارج بخریم. یعنی با پول یک ناوشکن چهار ناوشکن می‌سازیم و من تاکید می‌کنم که باید خودمان ناوشکن بسازیم مگر این‌که سطحی از فن‌آوری باشد که ما نداشته باشیم و نیاز هم باشد هرچند فعلا این احساس وجود ندارد. ثانیا اگر امروز می‌گوییم ناوشکن را یک ساله می‌سازیم چون سال‌ها تجربه پیدا کردیم و به بلوغ رسیدیم پس ویژگی دیگر این است که فن‌آوری بومی می‌شود. مهمتر این‌که امنیتی که از این طریق به دست می‌آید عاریه‌ای نیست. یک روزی خارجی‌ها به ما تسلیحات می‌دادند و می‌دانستند داخل این شناور چه گذاشته‌اند و توانایی آن چیست اما امروز وقتی ما ناوشکن می‌سازیم هیچ اطلاعی از داخلش ندارند چون اینها را نمی‌دانند. به نوعی کارکرد این سلاح حتی بدون شلیک یک گلوله بیشتر از آن چیزی است که ما از خارج بخریم. این امنیت بومی است که به دست فرزندان این کشور تولید می‌شود و بازدارندگی که تولید می‌کند خیلی بیشتر از تسلیحات خارجی خواهد بود.

 

یک ماه و نیم پیش محدودیت و تحریم تسلیحاتی ایران که طبق قطع‌نامه‌های شورای امنیت وضع شده بود پایان یافت. آیا با لغو این تحریم‌ها دنبال خرید تجهیزات دریایی از خارج کشور خواهید رفت و نیازی در این حوزه دارید؟

ما در دوره‌هایی در ارتباط با تهیه تجهیزات به شدت احساس نیاز می‌کردیم اما امروز در نیروی‌دریایی این‌که تحریم تسلیحاتی برداشته شده یا موضوعی اضافه شده برای ما مهم نیست و مسئله تاثیرگذاری برای نیروی‌دریایی محسوب نمی‌شود چون امروز دیگر آن نیاز وجود ندارد و ما آنچه می‌خواستیم را ساختیم و به همه آنچه که نیاز داشتیم رسیدیم. امروز با ورود اژدرهای بومی و آزمایش صددرصد موفق آنها اوضاع تغییر کرده حتی امروز توانایی اژدرهای ما نسبت به ابتدای کار هم چند برابر شده و آن را به زیردریایی‌های دیگر تعمیم دادیم یعنی بی‌دلیل دنبال تنوع نرفتیم. امروز اگر یک اژدر بومی ساخته‌ایم می‌توانیم در زیردریایی غدیر و فاتح که ایرانی هستند استفاده کنیم. بنابراین تحریم در ارتباط با نیروی‌دریایی بی‌معنی بوده و امروز توجه و نگاهی به بیرون نداریم.

 

در حوزه فروش و صادرات محصولات نظامی چطور؟ به نظرتان محصولاتی که در جهاد خودکفایی ساختید آنقدر قابلیت رقابت در حوزه کیفیت و قیمت دارند که مشتری‌های خوبی پیدا کنند؟

در حوزه تولید انبوه و فروش، محور اصلی مجموعه، وزارت دفاع است. مثلا ما موشک جاسک‌2 را در جهاد خودکفایی نداجا و با کمک وزارت دفاع ساختیم و تحویل صنعت دفاعی دادیم تا آنها تولید صنعتی را جلو ببرند. این محصولات جذابیت بسیار بالایی دارند و می‌توانند به شدت در حوزه قیمت و توان با نمونه‌های خارجی رقابت داشته باشند. البته از این نمونه‌ها زیاد داریم.

 

به جدیدترین محصولاتتان که قرار است به‌زودی به نیروی‌دریایی الحاق شوند بپردازیم. از ناوشکن دنا شروع کنیم. دنا چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی نسبت به نمونه‌های قبلی از جمله سهند دارد؟

ساخت ناوشکن دنا از سیزده سال قبل شروع شده بنابراین در ظاهر تفاوت زیادی با جماران ندارد چون ساخت بدنه و طراحی در آن زمان انجام شده بود اما از لحاظ سیستم رانش و فن‌آوری‌هایی که در دنا به کار گرفته شده و توانایی‌های فنی و تسلیحاتی و راداری این شناور نسبت به جماران جلوتر است و چون انتهای تولید آن هم‌عصر با ناوشکن سهند بوده برخی فن‌آوری‌های به کار رفته در آن تشابه زیادی با سهند دارد. ویژگی دیگر دنا این است که برای اولین بار در رانش آن یک نوع موتور تولیدی توسط وزارت دفاع به کار گرفته شده است.

یدک‌کش گرگان

اولین یدک‌کش سنگین هم در نیروی‌دریایی ساخته شده به نام گرگان که تا پایان سال الحاق خواهد شد.

ناوچه کلاس پیکان‌زره

ناو موشک‌انداز کلاس پیکان به نام ‌زره برای اولین بار در ناوگان جنوب ساخته شده و انشاا... با الحاق در آذرماه در ناوگان جنوب نداجا به کار گرفته می‌شود چون سایر نمونه‌هایی که از کلاس پیکان ساختیم در ناوگان شمال بود. شناور بسیار تند و تیز و توانمندی است و بیشتر برای بهره‌برداری در مناطق دریایی تحت حاکمیت مورد استفاده قرار می‌دهیم یعنی تا 200 مایل دریایی از ساحل از این شناور استفاده خواهیم کرد. از این تیپ شناور چندین فروند در اختیار داشتیم و بعد از زره تعداد دیگری در مجموعه وزارت دفاع در حال ساخت داریم که سال آینده به ثمر می‌رسد. پس از آن سراغ پروژه سینا تیپ3 خواهیم رفت که بسیار پیشرفته‌تر بوده و یک کلاس جدید به شمار می‌رود.

مین‌شکار صبا

همچنین کار ساخت مین‌شکار صبا هم به انتها رسیده و انشاا... در آذرماه رونمایی می‌شود. این اولین شناور مقابله با مین است که در ناوگان جنوب استفاده خواهیم کرد. در گذشته خیلی دور مین‌روب‌های خیلی کوچکی داشتیم که قبل از دفاع مقدس از رده خارج شده بودند. در دوره انقلاب و در این سال‌ها این اولین شناور بومی مقابله با مین دریایی است که توسط وزارت دفاع ساخته شده و نیروی‌دریایی از آن بهره‌مند می‌شد.

 

گفته‌اید ناوبندر مکران می‌تواند با یک بار سوخت زدن سه بار دور کره زمین بگردد و می‌تواند بالگرد و پهپاد حمل کند. این ناو چه ویژگی‌های دیگری دارد؟

جمهوری اسلامی ایران امروز به عنوان یک نظام حکومتی الگو، داعیه استقلال از شرق و غرب را دارد چنین کشوری وقتی حرکت و خیزش تمدنی خود را به سمت دریا شروع می‌کند با توجه به قدرت‌آفرین بودن دریا همه قدرت‌های استکباری سعی می‌کنند تا این قدرت را متوقف کنند و تلاش می‌کنند تا جایی که می‌شود او را محدود کنند. وقتی ما گشت‌های خود را در محدوده خلیج عدن شروع کردیم از یک‌سری بنادر در آن منطقه استفاده می‌کردیم اما به تدریج دیدیم با محکم شدن جای پای ما ائتلاف‌هایی شکل گرفت و گفتند ناوهای نیروی‌دریایی ایران را به برخی از این بنادر مثل جیبوتی راه ندهید. بر همین اساس امروز نیاز داریم به صورت مستقل در دریا حضور داشته باشیم و شکل ماموریتی ما پایدار و بلندمدت باشد یعنی اگر به خلیج عدن می‌رویم ناچار نباشیم بعد از دو، سه ماه شناور را به پایگاه برگردانیم. این‌که می‌گوییم ناو بندر یعنی تمام امکاناتی که قرار است یک بندر به یک ناو ارائه کند را داشته باشد. طبق برنامه‌ریزی صورت‌گرفته قرار است این شناور تا زمانی که نیاز به تعمیرات نداشته باشد به ساحل برنگردد. بنابراین مدت طولانی در دریا خواهد بود و موقعیتش را هم خودمان تعیین می‌کنیم.

 

فرقش با ناوهای لجستیک مثل خارک چیست؟

ناو خارک حداکثر با خودش می‌تواند سه بالگرد حمل کند اما این می‌تواند بدون هیچ محدودیتی بالگرد حمل کند و همزمان عملیات پهپادی انجام دهد. نسل جدید پهپادهای عمودپرواز ما روی این شناور مستقر می‌شود و تنوعی از کارهای رزمی و پشتیبانی رزمی را در دریا انجام خواهد داد.

 

آیا ناو بندر مکران می‌تواند پایه‌ای برای ساخت ناو هواپیمابر در ایران باشد؟

ساخت ناو هواپیمابر به یک‌سری مفاهیم و استراتژی‌های دفاعی برمی‌گردد و به نظرم قبل از رفتن به سمت ساخت ناو هواپیمابر باید بپرسیم که اصولا جمهوری اسلامی ایران به ناو هواپیمابر نیاز دارد و اهداف و مقاصدش برای داشتن چنین شناوری چیست؟ اگر هم نیاز ندارد به چه دلیل؟ بسیاری از کشورهای دنیا در سال‌های گذشته ناوهای هواپیمابر خود را از رده خارج کرده‌اند و تمرکزشان را روی موضوعات دیگر گذاشته‌اند. یکی از موضوعاتی که ما حتما روی آن تمرکز خواهیم داشت و توسعه می‌دهیم زیرسطحی است. نیروی‌دریایی ایران در مجاورت با اقیانوس هند و تهدیداتی که دارد حتما باید یکی از جهت‌گیری‌هایش زیردریایی باشد که هست. این نوید را می‌دهیم که هرگاه نیاز به ناوهواپیمابر باشد آن را هم می‌سازیم و توانش را داریم.

 

برنامه‌های در دست اقدام برای ناوشکن‌های جدید را بفرمایید از جمله ناو دماوند که هنوز به پایان نرسیده و ما در سال 97 آن را در حوضچه وزارت دفاع در انزلی دیدیم؟

ناو احیاشده دماوند ناوشکن ویژه‌ای است. ما موقعی که کار دماوند را در دریای خزر شروع کردیم الگوی ساخت ما همانی بود که در جماران در جنوب بود در حالی که شرایط جوی در دریای خزر به نسبت دریای جنوب کاملا متفاوت است. در دریای خزر در ایامی از سال شناور 4هزار تنی غرق می‌شود، ضمن این‌که اینجا عمق آب، شکل ساحل بنادر ورودی و لنگرگاه‌ها بسیار متفاوت با جنوب است. با نگاه به تجربیات گذشته همه اینها امروز اصلاح شده مثلا ورق سازه برای ناوشکن دماوند تغییر کرد و به ویژه در لایه‌های پایینی قطر ورق افزایش یافت از طرفی چون شناور وارد بنادری می‌شود که با مشکل لایروبی مواجه هستند پس باید آب‌خور کمتری داشته باشد از سوی دیگر باید فکری می‌شد که چطور ناوشکنی بسازیم که قسمت زیرآبی آن کم باشد اما تعادل و پایداری لازم را داشته باشد؟ مطالعه ما به این نقطه رسید که به جای دو موتور از چهار موتور و به جای دو شافت از چهار شافت استفاده کنیم؛ اتفاقی که می‌افتد این است که از دو پروانه بزرگ به چهار پروانه کوچکتر رسیدیم که باعث می‌شود به عمق کمتری نیاز داشته باشد. این در عملیات ویژگی‌های جدیدی ایجاد می‌کند و قطعا این الگوی موفق را در ناوشکن‌های بعدی در جنوب هم ادامه خواهیم داد.

 

برنامه‌ای برای ساخت یک ناوشکن دیگر در خزر دارید؟

ساخت ناوشکن در هر کدام از ناوگان‌های ما متناسب با استعداد شناوری که در هر منطقه تعریف شده خواهد بود و قطعا این اولین نیست و آخرین هم نخواهد بود.

 

گفته بودید سه فروند زیردریایی دیگر از نوع فاتح در خط تولید است. چه زمانی می‌توان شاهد حضور فاتح2 در آب‌های کشورمان باشیم؟ از فاتح یک و عملکردش در این مدت راضی هستید؟

با وجود این‌که در بیشتر دنیا اولین نمونه محصول آنقدر مورد اعتماد نیست که وارد عملیات شود اما فاتح را با افتخار و با اقتدار به صحنه عملیات بردیم چون به دقت با نیازمان منطبق بود. فاتح تا اعماق بسیار زیاد دریا غوص کرده و شلیک اژدر داشته و در رزمایش اخیر هم به کار گرفته شد. فاتح دو و سه هم در برنامه ساخت قرار دارند،کار ساخت بدنه‌ها تمام شده و یکی از بدنه‌ها مونتاژ هم شده و کار تجهیزش در حال انجام است. فاتح چهار را با یک گام بلندتر به جلو می‌بریم و می‌خواهیم یک فن‌آوری جدید در رانش فاتح چهار به کار بگیریم. این فن‌آوری در صنعت داخلی تقریبا به انتها رسیده و نامش فن‌آوریAIP، سامانه تحرک مستقل از هوا است یعنی برای شارژ باتری‌ها نیاز دارد به سطح آب بیاید. در واقع یک مجموعه رانشی ویژه دارد که کمک می‌کند مدت بیشتری را زیر آب بماند.

 

اخیرا شاهد پرتاب موشک جاسک‌دو از زیردریایی غدیر بودیم. آیا برای فاتح هم چنین آزمایشی خواهیم داشت و نتیجه این تست چه بود و چه کمکی به ما می‌کند؟

زیردریایی خودش به خودی خود یک سلاح مخوف و پنهان است چون دیده نمی‌شود و دشمن را نگران می‌کند. وقتی یک زیردریایی کنار اسکله نباشد به عنوان یک تهدید ممکن است هر جایی باشد. بیشتر زیردریایی‌های تاکتیکی دنیا اژدر و مین همراه دارند و خیلی کم هستند زیردریایی‌هایی که علاوه بر این دو، موشک هم حمل کنند. زیردریایی وقتی موشک دارد یعنی نیاز نیست خیلی خودش را بیش از اندازه به هدف و صحنه عملیات نزدیک کند. زیردریایی با موشک مثل یک دست بلند در هر نقطه‌ای اثرگذار است. اتفاقا موشکی برای این کار استفاده شده که دقت بسیار بالایی دارد. موشک جاسک‌دو تا به حال هر آزمایشی داشته با موفقیت به هدف زده است. در رزمایش اخیر هم این موشک با موفقیت تست شد. البته این موشک تست‌شده از نسل قبلی است و در نسل جدید هم برد افزایش داشته و هم تغییرات دیگری داشته که قابلیت‌های تاکتیکی بیشتری به زیردریایی می‌دهد ضمن این‌که این موشک از همه زیردریایی‌های موجود ما قابل پرتاب است.

 

موشک عمودپرتاب این قابلیت را دارد که تعداد بیشتری در عرشه نصب شده و اهداف متنوع‌تری را منهدم می‌کند. برنامه تجهیز شناورهای سطحی به موشک‌های عمودپرتاب به کجا رسید؟

عمده هدف استفاده از موشکی که عمودپرتاب باشد در تمام دنیا برای دفاع ضدهوایی است یعنی علیه یک سکوی پرنده‌ای که یا خودش موشک و راکت در دو ارتفاع کوتاه و متوسط پرتاب می‌کند یا بمب می‌آورد. در ناوشکن دماوند طراحی بر مبنای نصب این موشک است. کار صنعتی هم در وزارت دفاع با سرعت در حال انجام است و چون نمونه زمینی را داشتیم مشکلی نیست و امیدواریم تا پایان امسال نمونه دریایی هم آماده شود. در ناوشکن دنا پس از آزمایش در ناوشکن دماوند به صورت اصلاحی انجام خواهد شد چون ساخت دنا از قبل بوده و حالا باید اصلاحاتی برای نصب موشک عمودپرواز انجام داد اما روی دماوند این موشک پیش‌بینی شده. نوع دیگر این موشک عمودپرواز که کروز هم نیست از نوع بالستیک هستند و در آینده از آنها برای ناوشکن‌های سنگین‌تر و زیردریایی‌های سنگین‌تر استفاده خواهیم کرد چون ما انوع موشک بالستیک در خشکی داریم و بردن موشک بالستیک از خشکی روی شناور و زیردریایی برای ما محدودیتی ندارد.

 

آخرین وضعیت پهپادهای نداجا به کجا رسید؟ در مورد پهپاد سیمرغ که اخیرا تست موفقی هم داشت و گفته شده از بمب هوشمند و نقطه‌زن سدید استفاده می‌کند و توان رزمی شناسایی و جنگال دارد بیشتر بگویید.

در نیروی‌دریایی موضوع پهپاد با همه نیروهای دیگر فرق دارد چون اصلا عرصه دریا عرصه‌ای است که امکانات نشست و برخاست، باند فرودگاه و... وجود ندارد حتی روی نوع دوربین‌ها اثر رطوبت دریا و شدت نور فرق دارد. فرق دیگر این است که اکثر اهداف در خشکی ثابت هستند اما در دریا اینطور نیست و همه اهداف در حال حرکت هستند و باید اطلاعات هدف را به صورت لحظه‌ای داشته باشیم. پهپاد سیمرغ با سقف پروازی بالا و مداومت پروازی و برد بسیار زیاد با این رویکرد است که دست‌بلند ایجاد شده باشد و این دست‌بلند در نیروی‌دریایی هر لحظه در حال تکمیل است. در مورد پهپادهای عمودپرواز هم باید گفت که تکنولوژی پیشرفته‌ای دارد اما در حال مرزشکنی هستیم. امروز پهپادی که داریم برای شناسایی استفاده می‌شود و یا حمل برخی محموله‌ها اما کارهای فن‌آورانه خیلی خوبی در جریان است که باید صبر کنیم تا اخبار خوبش را در آینده بشنوید.

 

در موشک‌های کروز دریایی به چه میزان توانی دست پیدا کرده‌ایم؟

الان همه انواع موشک‌های کروز را که به صورت بومی تولید شده اند در اختیار داریم. موشک‌ها را بر مبنای قابلیت‌های تهدید طراحی کردیم یعنی اگر ناوشکن دشمن قابلیت سرعت 35گره در دریا دارد موشک‌های کروز طوری طراحی شده که با آن سرعت و جابه‌جایی به هدف بخورد. موشک کروز دریایی شهیدابومهدی که برای نیروی‌دریایی ارتش طراحی شد با موفقیت تست خود را انجام داد و بیش از هزار کیلومتر پرواز کرد. یک موشک قابل برنامه‌ریزی است یعنی اگر بخواهید این موشک در نقطه‌ای بچرخد می‌تواند این کار را انجام دهد و روز برنامه و مسیر تعریف شده به سمت هدف برود.

 

آخرین وضعیت اعزام ناوگروه‌های ما به آب‌های آزاد و بین‌المللی به کجا رسید؟ قول حضور در غرب اقیانوس اطلس را داده بودید. آیا گلوگاه بودجه‌ای یا فنی دارید؟ با توجه به افزایش رفت‌وآمد نفت‌کش‌های ایرانی به ونزوئلا و تهدیدات آمریکایی‌ها برنامه‌ای برای اسکورت این کشتی‌ها تا ونزوئلا دارید؟

نمی‌دانم چرا اینقدر اقیانوس اطلس برای رسانه‌ها جذاب است شاید از این بابت که یک فضای تقابلی و در مقابل یک دشمن سنتی است. امروز نیروی‌دریایی ارتش هیچ محدودیتی برای رفتن به هر اقیانوسی در دنیا ندارد و به هر جا نیاز باشد و نظام صلاح بداند محدودیت فنی و عملیاتی وجود ندارد و با اقتدار هم در این دریاها حاضر می‌شویم. اگر لازم باشد شناورهای تجاری و نفتکش‌های خودمان را به هر نقطه و هر بندری اسکورت می‌کنیم و این کار را با اقتدار انجام می‌دهیم و توانایی آن را هم خیلی خوب داریم.

 

حتی تا ونزوئلا؟

بندر ونزوئلا از نگاه ما یک بندر معمولی است و هیچ فرقی با سایر بنادر ندارد.

 

وضعیت ایران در دریای خزر در این مدت چه تغییری داشته است؟

هم ما و هم همه کشورهای اطراف دریای خزر این دریا را دریای صلح و دوستی می‌دانیم و نکته مهم برای ما این است که هیچ کشور و نیروی نظامی خارجی در این دریا فعالیت نکند. این را توافق کردیم و خیلی محکم پای آن هستیم. معتقدیم توانایی‌ها و تلاش‌های مجموعه نیروهای دریایی این منطقه خیلی بیشتر از نیازهای حفظ امنیت منطقه است. تعاملات خیلی خوبی با کشورهای اطراف داریم و به جرات می‌شود گفت هیچ موردی از تردید و اختلاف نظامی در خزر وجود ندارد و به هیچ کسی هم اجازه نمی دهیم امنیت خزر را خدشه دار کند.

 

در مورد ترکمنستان و آذربایجان که مرز آبی داریم چطور؟

ما با هر دوی این کشورها و کشورهای قزاقستان و روسیه که دورتر هستند روابط خوبی داریم و رفت‌وآمد می‌کنیم. در توسعه زوابط خوبمان توقفی نداشتیم و حتی با وجود کرونا در همین شرایط با رعایت تمامی پروتکلهای بهداشتی با دو ناو موشک‌انداز در رزمایش قفقاز 2020 روسیه شرکت کردیم. چند کشور دیگر از جمله چین، پاکستان و... حضور داشتند و در مجموع در دریا نیروی‌دریایی ایران و روسیه تمرین‌های تاکتیکی خوبی اجرا کردند. در خزر امنیت خیلی خوبی وجود دارد و کشورهای ساحلی هم معتقدند که امنیت باید توسط کشورهای منطقه حفظ شود.

 

آیا قرار است باز هم رزمایش مشترک با روسیه و چین داشته باشیم؟ رزمایش کشورهای آیونس به کجا رسید؟

در مورد رزمایش مشترک با چین و روسیه موافقت‌نامه امضاشده بین کشورها را داریم که سالانه این رزمایش برگزار می‌شود و امسال هم در تدارکش هستیم. اگر موضوع کرونا محدودیتی ایجاد نکند ، این رزمایش را در جنوب در حدود زمستان امسال برگزار خواهیم کرد. اولویت اصلی هم رعایت پروتکل‌های بهداشتی است و اگر امکانش نباشد برگزار نمی‌کنیم. به کشورهای عضو آیونس(اجلاس فرماندهان نیروهای دریایی حاشیه اقیانوس هند) هم اعلام آمادگی دادیم تا رزمایشی که در سال گذشته به واسطه کرونا عقب افتاد را به محض مناسب شدن شرایط در سال 2021 انجام دهیم.

 

بنده در شش سال اخیر سه بار به جاسک سفر کردم و روند رو به رشد آنجا را دیده‌ام. به نظرتان رشد جاسک چطور بوده و می‌تواند زمانی برای ما نقطه مناسبی به عنوان سپر تنگه هرمز باشد؟

مقام معظم رهبری بارها گفته‌اند که سواحل مکران عقبه خلیج‌فارس است و اگر در خلیج‌فارس دنبال امنیت هستیم نقطه دفاعی و عقبه آن باید در دریای عمان شکل بگیرد. در این ده سالی که نیروی‌دریایی در سواحل مکران مستقر شده جمعیت دو، سه برابر افزایش پیدا کرده که فراتر از نرخ معمول رشد جمعیت است البته بخشی از آن متوجه جابه‌جایی نیروهای ما به آنجاست. ما در جاسک یک منطقه بزرگ دریایی و تعداد زیادی خانه سازمانی ساختیم. مدارس را در مقطع ابتدایی و راهنمایی و دبیرستان ایجاد کردیم. فرودگاه نظامی مان را به شکل دومنظوره راه‌اندازی کردیم و بیمارستان 96 تخت خوابی در دست ساخت داریم. اینها اتفاقات خوبی است و توسعه را به دنبال می‌آورد. وقتی امنیت برقرار شد فرصت برای بهره‌برداری‌های بعدی ایجاد شده که فکر می‌کنم رشد اقتصادی جاسک در گام دوم انقلاب بسیار بالا خواهد بود چون شاهد رفتن پتروشیمی، پالایشگاه، بنادر آزاد، گاز، راه‌آهن، خط لوله نفت و گردشگری و ... خواهیم بود. معنایش این است که جمعیت بومی آنجا افزایش پیدا می‌کند و موضوع تمدن دریایی که متوجه جمعیت بومیست، یکی از کانون‌های اصلی آن می‌تواند بندر جاسک باشد. حتما جاسک به شکل سپری برای تنگه هرمز عمل می‌کند. از موقعی که ما در جاسک مستقر شدیم و زیردریایی‌ها و ناوشکن‌های خود را بردیم نقاط ایستایی دشمن در دریا تغییر کرده و فاصله زیادی از سواحل ما گرفتند و حدود 700، 800کیلومتر دورتر از سواحل ایران پراکنده هستند.

 

از وقتی که در اختیار روزنامه خراسان قرار دادید، صمیمانه تشکر می‌کنم.