سمیه محمدنیا حنایی- یکی از عواملی که باعث می شود، خودروها با هر سرعت و شتابی به خوبی متوقف شوند، روغن ترمز است. هر چند که نباید از این روغن کارایی شبیه به دیگر روغن های موجود در پیشرانه خودرو را انتظار داشت. در حقیقت روغن ترمز، روغن نیست بلکه مایعی در دسته سیالات هیدرولیکی است. این مایع نباید دارای خاصیت تراکم پذیری باشد. یعنی در صورت فشرده شدن چگالی اش بالاتر از آن چه هست نرود، وگرنه کل سیستم ترمز را خراب می کند. در این روغن ها نباید حباب های ریز هوا وجود داشته باشد چرا که در صورت وجود آن ها همان بحث تراکم پذیری مایع پیش می آید و مهم تر این که نباید رطوبت مخلوط با این مایع شود چرا که نقطه جوش مایع را دستخوش تغییر می کند و در سیستم ترمز به ویژه در سرعت های بالا اختلال به وجود می آورد. پس با توجه به آن چه گفته شد، در می یابیم این مایع بسیار حساس و حیاتی است.
حالا به پرسشی که بسیاری از دارندگان خودرو دارند می رسیم. آیا باید روغن ترمز را به صورت دوره ای تعویض کنیم؟ آیا فرمولی برای تعویض وجود دارد؟
بیشتر خودروسازها معتقدند که روغن ترمز بعد از هر 50 هزار کیلومتر یا هر دو سال باید تعویض شود. اما بیشتر راننده ها هم معتقدند تا زمانی که حد روغن ترمز در مخزن آن کاهش نیافته می توان به عملکرد خوب آن دلخوش بود. اما واقعیت این است که تغییر حجم روغن ترمز تنها یکی از معیارهای هشدار دهنده برای تعویض آن است و معیارهای دیگری نیز برای تعویض به موقع آن وجود دارد. یکی از آن ها کاهش خاصیت تراکم پذیری روغن ترمز به واسطه جذب رطوبت است. مایع روغن ترمز به شدت تمایل به جذب رطوبت دارد برای همین جنس محفظه نگهداری آن با بقیه اجزای خودرو متفاوت است و در آن نیز با درپوش های واشر دار بسته می شود. با تمام این پیش بینی ها باز هم ممکن است در درزهایی که با چشم دیده نمی شوند، رطوبت وارد مایع شود. جالب است بدانید تنها 3 درصد رطوبت می تواند سیستم ترمز خودرو را به کل مختل کند.تعویض روغن موتور با توجه به این ویژگی هایی که گفته شد، بهتر است توسط تعمیرکار انجام شود.