سهام عدالت استانی بخریم؟
در روزهایی که نسبت قیمت به درآمد برخی سهم های بورسی فضایی است، برخی سهام عدالت های استانی، 50 درصد سود نقدی دارند!
نویسنده : جواد غیاثی کارشناس بورس
تحلیل بازار سرمایه کشور بسیار سخت شده است. بورس طی 10 ماه اخیر آن قدر بر پایه حمله نقدینگی و اظهارنظرها و دخالت های صلاحدیدی و غیرکارشناسی دولتی چرخیده که دیگر تحلیل پذیر نیست. یک سهم که مربوط به شرکت بیسکویت ساز است با نسبت قیمت به درآمد بالاتر از 50 صف خرید می شود و روز بعد صف فروش و دوباره صف خرید! اما یک سهم دیگر با نسبت قیمت به درآمد 2 واحد (!!!) برای مدتی طولانی صف فروش می شود و هیچ شخص حقیقی و حقوقی و دولتی و خصوصی نیست که بتواند بازار را از این آشفتگی نجات دهد. کسانی که اندکی با بورس آشنا هستند، می‌دانند که نسبتِ قیمت به درآمد 2 واحد یعنی 50 درصد سود نقدی اما بورس این شکلی شده و فعلا هم قابل اصلاح نیست. چرا که نه تنها نقدینگی کوتاه مدتی در بازار جولان می‌دهد و همه منطق ها را به هم ریخته بلکه دولت و سازمان بورس هم با اقدامات صلاحدیدیِ غیرمنطقی در چند ماه اخیر، بر شدتِ تحلیل گریزی بورس بازان و تحلیل ناپذیری بورس افزوده است، اما آیا همچنان می توان برای بلندمدت بر پایه تحلیل بنیادین اقدام به خرید و فروش سهام کرد؟
ناگزیر از تحلیل هستیم!
ابتدا باید اذعان کنیم که برای گرفتن یک تصمیم عقلانی اقتصادی (در حوزه کسب و کار، خرید و سرمایه گذاری و بورس) ناگزیر از تحلیل هستیم، چرا که به هر حال بخشی از عناصر تصمیم ما مبتنی بر اتفاقاتی است که در آینده رخ خواهد داد و آینده هم در اختیار ما نیست. بنابراین با تحلیل سعی می کنیم سناریوهای آینده را تبیین کنیم و بهترین تصمیم ممکن را بگیریم. لذا اگرچه بازار سرمایه به شدت غیرمنطقی و غیرتحلیلی است اما به روش هایی می توانید سرمایه گذاری خودتان را منطقی تر و تحلیلی تر کنید؛ اول این که دوره سرمایه گذاری را بلندمدت کنید، چرا که رفتارهای هیجانی و غیرمنطقی عمدتا کوتاه مدتی هستند و تداوم ندارند. ثانیا مبانی سرمایهگذاری را رعایت کنید (حد سود و حد ضرر، افق سرمایهگذاری، تقسیم دارایی در سبد متنوع و محوریت دادن به تحلیل بنیادین).
سهام بنیادین می توان یافت؟
با این مقدمه اجازه بدهید سراغ موضوع اصلی مورد بحث این هفته برویم؛ سهام عدالت های استانی. می دانید که هم اکنون نماد شرکت های سرمایه گذاری استانی چندین استان قابل معامله شده و از قضا همگی هم صف فروش هستند! فرقی هم نمی کند که قیمت سهم 220 تومان باشد یا 75 تومان، همین که اسم سهام عدالت روی آن خورده، سهم ها صف فروش شده اند. این اوضاع عجیب و غریب شرایطی را رقم زده که نسبت قیمت به درآمد در برخی سهم ها به 2 واحد رسیده است! در شرایط معقول و منطقی بازار، اگر شرکتی با این نسبت قیمت به درآمد وجود داشته باشد و سود شناسایی شده هم قابل تکرار و شرکت از حداقل اعتبار برخوردار باشد، هیچ کس در خرید سهام تعلل نمی کند! اما این روزها برخی سهم های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت چنین حال و روزی دارند! ارزش ذاتی (NAV ابطال) این سهم ها حدود 99 تومان است و بسیاری از آن ها کمتر از این قیمت معامله می شوند.
مثال های عجیب از سرمایه گذاری استانی ها
به عنوان مثال شرکت سرمایه گذاری استانی سهام عدالت استان لرستان برای هر واحد سرمایه گذاری خود 41 تومان (دقیقا 409 ریال) سود گزارش کرده است اما هر برگه سهم این شرکت در قیمت 86 تومان صف فروش است. این یعنی سهم فقط 50 درصد سود نقدی دارد که رقم قابل توجهی است اما وسلرستا چندین روز است که بیشترین حجم صف فروش را بین کل نمادهای بورسی به خود اختصاص داده است. یعنی سهم با کمترین نسبت قیمت به درآمد، زیر ارزش ذاتی، بیشترین حجم صف فروش را دارد. البته دو شرکت سرمایه گذاری استانی آذربایجان غربی و کردستان وضعیت عجیب تری دارند و در قیمت های (به ترتیب) 74 و 75 تومان صف فروش هستند؛ یعنی حدود 25 درصد کمتر از ارزش ذاتی! استان های سیستان و گیلان هم در 79 و 76 تومان صف فروش هستند.
شاهکار بورس در حذف شفافیت
بورس در اقدامی قابل انتظار(!) به تازگی مقدار NAV ابطال سهم های استانی را از سایت مدیریت فناوری حذف کرده است تا در ادامه روند پیشین به حجم سردرگمی و رفتارهای غیرمنطقی در بازار بیفزاید. بنابراین موارد گفته شده در خصوص ارزش واقعی و ذاتی (NAV) واحدهای سرمایه گذاری شرکت های استانی تخمینی و با توجه به وضعیت شرکت های سرمایه پذیر است. این اقدامات عجیب در حالی است که انتظار میرفت دولت مستقیما وضعیت آشفته شرکت های سرمایه گذاری را که منافع میلیون ها نفر (حدود 29 میلیون سهامدار غیرمستقیم) را درگیر کرده است، سر و سامان دهد تا اولا مردم مجبور به فروش دارایی زیر قیمت نباشند و ثانیا اگر به هر دلیلی خواستند دارایی خود را زیر قیمت بفروشند، حداقل خریداری وجود داشته باشد. حداقل وظیفه بازارگردانی و دستورالعمل های رفع گره های معاملاتی همین است اما فعلا تلاش بورس در سوی معکوس است و دولت هم که عکس های یادگاری را با بورس گرفته به حجم انتقادات در این خصوص بی توجه است. کافی است وارد یکی از صفحات سهامداری این سهم ها شوید تا عمق بهت و عصبانیت مردم را در این خصوص ببینید.
سرمایه گذاری استانی بخریم؟
با این تفاسیر آیا سهام سرمایه گذاری استانی قابل خرید است؟ وضعیت مناسب بنیادین و زیرقیمت بودن بسیاری از نمادها چشم انداز مثبت ایجاد می کند؟ پاسخ منفی نیست اما صریحا مثبت هم نیست. توضیح این که در کوتاه مدت و با شرایط فعلی بورس و نگاه منفی ایجاد شده به شرکت های استانی، بعید است بتوان از این شرکت ها بازدهی گرفت. مخصوصا آن که نه تنها از بازدهی خبری نیست بلکه شرط بنیادین ترِ سرمایه گذاری یعنی نقدشوندگی هم در این سهم ها وجود ندارد، لذا برای افرادی که نگاه کوتاه مدت دارند این سهم ها به هیچ وجه توصیه نمی شود، حتی اگر قیمت ها نصف مقدار فعلی هم باشد، وقتی شما سهم را بخرید و تا سررسید افق سرمایه گذاری شما (حد زمان) خریداری برای آن وجود نداشته باشد، هیچ توجیهی برای خرید وجود ندارد، اما در بلندمدت شرایط می تواند متفاوت باشد.
می دانیم که پرتفوی شرکت های استانی مجموعه ای از سهم های نسبتا باثبات و بنیادین بازار مثل فولاد مبارکه، بانکی ها، ملی مس و... هستند. این سهم ها در بورس اگرچه صعودی نیستند اما چشم انداز افت جدی هم ندارند. حداقل تا وقتی که دلار بالای 20 هزار تومان است این شرکت ها حمایت بنیادین قوی خواهند داشت. لذا سهام عدالتی ها بنیاد قوی دارند. اگر بخرید و بتوانید تا روزی که اوضاع بازار بهتر و منطقی تر شود صبر کنید، خرید آن ها توصیه می شود. معلوم نیست چه زمانی سهم ها به قیمت های منطقی برگردند و نقدشونده شوند اما تجربه نشان داده است که روندها و پدیده های غیرمنطقی، حبابی و خلاف منطق هیچ وقت پایدار نیستند و زمانی منقضی می شوند. شاید یک سال یا بیشتر هم طول بکشد. مثلا اگر سهام 75 تومانی بخرید و بعد از تقسیم سود 20 تومانی تا 100 تومان رشد کند، طی یک سال 60 درصد بازدهی خواهد داد که رقم کمی نیست اما ریسک های کوتاه مدت را باید بپذیرید و صبور باشید. انتخاب بستگی به شخصیت و میزان ریسک پذیری، افق سرمایه گذاری و تحلیل شما از آینده دارد. به هر حال هم اکنون همه سهامداران سهام عدالت استانی کسانی هستند که آن را یک دارایی بادآورده می دانند و خیلی درگیر ارزش ذاتی و بنیاد و... نیستند. به همین دلیل هر روز در صف فروش مینشینند تا بخشی از دارایی خود را نقد کنند. مخصوصا این که از افت قیمت ها در دوره اخیر ترسیده اند. اما روزی که سهامداران این شرکت ها متوازن شوند و افراد حرفه ای و صندوق ها هم وارد آن شوند، قطعا اوضاع متفاوت خواهد بود. اگرچه وظیفه دولت است که از عامه مردم حمایت و فرایند آزادسازی را اصلاح کند اما فعلا دولت توجهی به این موضوع ندارد.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
