خرج آهسته تر کن!
نویسنده : فاطمه سوزنچی کاشانی روزنامهنگار
همانطور که مسواک زدن یک عادت خوب است و به سلامت شما کمک میکند، خرج کردن کمتر از درآمد و پسانداز کردن بقیه و سپس سرمایهگذاری کردن نیز یک عادت خوب است و موجب سلامت مالی شما می شود. اگر فکر میکنید که با یاد گرفتن فوت و فنهای خرید میتوانید بر همه مشکلات مالی خانواده فائق آیید، باید به شما بگوییم که سخت در اشتباه هستید. شما تاکنون یاد گرفتهاید مقتصدانه خرید کنید، اما برای این که هزینههایتان مقتصدانه شود باید افزون بر خرید، مصرفتان نیز مقتصدانه شود. در مقاله امروز مخارج مختلف زندگی و ترفندهایی برای کاهش مخارج را معرفی می کنیم:
مخارج مربوط به خوراک: افراد یا خلاقیت دارند یا پول. کسانی که میخواهند از خلاقیتشان استفاده نکنند، حتماً باید پولدار باشند. چون روشهای غیر خلاقانه برای خورد و خوراک حسابی جیبتان را خالی میکند. اما اگر خلاقیتتان را خرج کنید دیگر لازم نیست پولتان را خرج کنید. بیشتر ما فکر میکنیم برای این که از خوردن لذت ببریم باید خوردنیهای خوشمزه را بخریم. اما یادتان باشد خوراکیهایی که خودتان در منزل درست میکنید هم خوشمزهترند هم سالمتر و هم خلاقانهتر. خوردن مقتصدانه یعنی خوردن خوردنیهایی که خودتان درست کردهاید.
مخارج مربوط به پوشاک: هر چیزی مانند لباس برای هدفی درست شده است و اگر در غیر از جهت هدف خود استفاده شود باعث ضرر و زیان می شود. لباس اول این که برای پوشاندن انسان است و دوم این که برای زیبایی؛ پس سعی کنید لباسهای راحت و زیبا تهیه کنید و به دنبال مد نباشید. از طرف دیگر هر لباسی تا جایی که این دو هدف را برآورده سازد قابل استفاده است، هرچند دست دوم باشد.
مخارج مربوط به بهداشت و سلامت: قبل از این که بخواهید هزینههای سرسامآور درمان و درد و رنج ناشی از بیماریها را متحمل شوید، با ایجاد تغییراتی ساده و گاهی لذتبخش در برنامه غذایی و انجام چند نرمش کوتاه در مقابل تلویزیون از بیماریها پیشگیری کنید. باز هم تأکید میکنیم که به جای این که مایحتاجتان را از بیرون بخرید آنها را در خانه درست کنید.
مخارج مربوط به تفریحات: هدف از تفریح و مسافرت رفتن این است که لذت ببریم و خستگی به در و حال و هوایی عوض کنیم. خیلیها فکر میکنند هدف از تفریح رفتن پول خرج کردن است. شاید هم فکر میکنند بدون پول خرج کردن نمیشود لذت برد. برای همین هم مسافرت و تفریح رفتن برایشان یک دغدغه همیشگی است نه یک لذت به یاد ماندنی. یک شاخص برای این که بفهمید از تفریحتان لذت میبرید این است که «بدون هیچگونه نگرانی» ذوق و شوق رسیدن زمان تفریحتان را داشته باشید. اگر احساس کردید که در کنار این ذوق و شوق قدری نگرانی مالی نیز وجود دارد، شیوه تفریح رفتنتان مقتصدانه نیست. به جای این که قید تفریح رفتن را بزنید، شیوه آن را عوض کنید.
برق و گازتان را درست مصرف کنید: بیشترین میزان مصرف انرژی در خانه مربوط به وسایل برقی و گرمایشی – سرمایشی است. برای مدیریت مصرف در این خصوص:
وسایلی را خریداری کنید که کارایی بالایی داشته باشند.
زمان استفاده از این وسایل در ساعات اوج مصرف نباشد.
درزها و سوراخهای منزل را بپوشانید.
اولین راه برای خنک نگه داشتن منزل در تابستان این است که اجازه ندهید هوای گرم داخل خانه شود. در گام بعدی سعی کنید هوای داخلی خانه را به جریان بیندازید. استفاده از وسایل سرمایشی نظیر کولر آخرین راهحلتان باشد.
مایه حیاتتان را به ثمن بخس نفروشید: خیلی وقتها ما آب را درست مصرف نمیکنیم چون ارزش آن را نمیدانیم. اگر به جای لولهکشی، آب را درون بطری می ریختند و هر روز صبح در منازل توزیع میکردند نیز به همین شیوه آب را مصرف میکردیم؟ فرض کنید از فردا آب را به جای شیر آب باید با بطری مصرف کنید. در این صورت چه تغییراتی در مصرف خود ایجاد میکنید؟
شهر ما خانه ما: خیلی وقتها میتوان برخی چیزها را به جای این که بخریم با همین وسایل زاید درون خانه درست کنیم. بیخود نیست که به زباله طلای سیاه میگویند. چرا که برخی با صرفهجویی در زباله به اقتصاد خانه و شهرشان کمک میکنند و برخی نیز با استفاده از آن درآمدزایی میکنند.
هزینههای متفرقه زندگی: شاید با خودتان بگویید مگر شستن خودرو چقدر در هزینههای زندگی نقش دارد که صرفهجویی حاصل از آن بخواهد دردی را دوا بکند. اگر بیشتر فکر کنید مثالهای زیادی از این قبیل خواهید یافت. صرفهجویی در برخی از این امور ممکن است تنها هزار تومان به نفعتان باشد اما بد نیست این را بدانید کسی که در کارهای کوچک مقتصدانه رفتار میکند در کارهای بزرگ هم مقتصدانه رفتار میکند و کسی که در امور کوچک مقتصدانه رفتار نکند، در هیچ امری مقتصدانه رفتار نمیکند.
منبع: کتاب اقتصاد خانوار در اسلام
تألیف: دکتر محمد نعمتی، رضا تنهای مقدم و امین مرادی باصیری