حساب و کتاب خانه دار شدن با مسکن ملی
متقاضیان غیر از وام چقدر دیگر بابت مسکن ملی باید بپردازند؟
نویسنده : محمد حقگو روزنامه نگار اقتصادی
مسکن ملی طرحی است که قرار است 400 هزار خانوار را خانه دار کند و برای 470 هزار خانوار نیز زمینه ساخت مسکن مشارکتی و خودمالکی را فراهم کند. تا الان هم بیش از 1.5 میلیون نفر در آن ثبت نام اولیه داشته اند که البته روند پالایش شرایط متقاضیان در حال انجام است. با این حال، متقاضیان بعد از گذراندن مرحله اول یعنی تایید صلاحیت، وارد مرحله حساس بعدی یعنی تامین منابع مالی می شوند.موضوعی که با رشد هزینه ساخت مسکن، حکم مرگ و زندگی را برای خانه دار شدن خانوارهای کم درآمد پیدا می کند. امروز و با توجه به این که نحوه اطلاع رسانی این طرح بسیار پراکنده است، برآوردی از میزان پرداختی خانوارها در قالب وام و نقدی را بررسی می کنیم.
۲ شیوه واگذاری زمین
از ابتدا که به موضوع نگاه کنیم، چگونگی واگذاری زمین اهمیت ویژه ای دارد. طبق اظهارات محمودزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت وگو با دنیای اقتصاد که در هشتم مرداد امسال منتشر شده، دو شیوه واگذاری زمین در قالب طرح مسکن ملی وجود دارد. اول واگذاری 99 ساله که مربوط به پروژه هایی است که قیمت زمین از یک سوم قیمت ساخت کمتر باشد. دوم واگذاری زمین به صورت فروش اقساطی که در آن، پس از گذشت یک دوره تنفس دوساله، زمین به قیمت کارشناسی اولیه (قیمت زمان ساخت و بدون هیچ نوع کارمزدی) در یک دوره ۸ ساله، به خریدار واگذار خواهد شد.
بر این اساس پیشبینی میشود تقریبا حدود ۴۰ تا ۴۲ متر سهم زمین برای هر واحد به ارزش حدود ۴۰ میلیون تومان به مجموع آورده متقاضیان اضافه شود که در قالب اقساط ۱۰ ساله پرداخت خواهد شد. به نظر می رسد جزئیات دقیق تری در این باره و این که بازپرداخت اقساط به چه صورت خواهد بود، هنوز منتشر نشده است.
هزینه های ساخت
از بحث زمین که بگذریم، هزینه های ساخت اهمیت پیدا می کند. موضوعی که در ماه های گذشته موجب بعضی نگرانی ها برای متقاضیان مسکن ملی شده است. طبق گزارش 14 بهمن خبرگزاری فارس، محاسبات انجام شده در خصوص یکی از پروژه های مسکن ملی نشان می دهد که هزینه ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در این طرح، بدون احتساب سود سازنده به حدود متری سه میلیون و 958 هزار تومان می رسد. در شرایطی هم که سود سازنده در این طرح با ضرایب سازمان برنامه و بودجه معادل 25 درصد هزینه نهایی محاسبه شود، هزینه هر مترمربع ساخت مسکن در این طرح به چهار میلیون و 770 هزار تومان خواهد رسید. بنابراین به طور سرانگشتی ساخت یک واحد 75 متری 357 میلیون تومان و ساخت یک واحد 85 متری 405 میلیون تومان برای متقاضیان آب می خورد. البته یک ابهام جدی در خصوص این قیمت ها وجود دارد، این که معلوم نیست با توجه به روند تورم، هزینه ساخت در ماه ها و سال آینده چقدر افزایش خواهد یافت. گزارش دنیای اقتصاد در تاریخ 16 بهمن حاکی از آن است که هم اکنون، هزینه های ساخت به حدود پنج میلیون تومان هم می رسد. بنابراین در صورتی که تفاوت هزینه ساخت واحدهای مسکن ملی با دیگر واحدهای مسکونی زیاد شود، ریسک هایی نظیر افزایش یک باره قیمت و از دست رفتن توان خرید متقاضیان وجود خواهد داشت.
جزئیات وام
طبق اطلاعات اعلام شده در این طرح، به متقاضیان واجد شرایط مسکن ملی تسهیلات 75 تا 100 میلیون تومانی، با نرخ 18 درصد، با دوره مشارکت مدنی (ساخت) حداکثر دو ساله و بازپرداخت تسهیلات در قالب فروش اقساطی به مدت حداکثر 12 سال پرداخت خواهد شد. البته بحث افزایش مبلغ وام تا ۱۵۰ میلیون تومان و کاهش نرخ سود این وام به ۱۲ درصد نیز مطرح شده که تاکنون نهایی نشده است. با وجود این، می توان محاسبه کرد که اقساط وام 100 میلیونی حدود یک میلیون و 700 هزار تومان و اقساط وام 75 میلیون تومانی حدود یک میلیون و 200 هزار تومان خواهد بود.
غیر از وام، پرداختی متقاضیان چه میزان خواهد بود؟
با توجه به مواردی که بیان شد، می توان گفت هم اکنون به هزینه تمام شده هر واحد مسکونی چیزی در حدود 40 میلیون تومان بابت هزینه زمین اضافه می شود. اگر از رقم حاصل حدود 100 میلیون تومان مبلغ وام را کم کنیم، می توان مجموع رقم آورده متقاضیان مسکن ملی را به دست آورد. رقمی که البته هزینه زمین آن امکان قسطی شدن را خواهد داشت. بر این اساس، آورده غیر وام متقاضیان برای واحدهای 75 متری چیزی در حدود 297 میلیون تومان و برای متقاضیان واحدهای 85 متری در حدود 345 میلیون تومان خواهد بود. در کنار این ها باید به اقساط 12 ساله وام که مبلغ ماهانه آن بین یک میلیون و 200 یک میلیون و 700 هزار تومان است نیز اشاره کرد.