فوت و فن داشتن چرخ خوش کوک
نویسنده : سمیه محمدنیاحنایی روزنامهنگار
از آن جایی که طبق قانون نانوشته ای، چرخ خیاطی یکی از واجبات جهیزیه است، بنابراین چرخ خیاطی تقریبا در بیشتر خانه ها یافت می شود، هر چند که ممکن است در برخی از خانه ها، در گوشه اتاق خواب خاک بخورند و اصلا استفاده ای از آن ها نشود. چرخ خیاطی جزو دسته وسایلی است که عمر مفید بالایی دارد به ویژه آن که برای کاربری خانگی از آن استفاده شود. اما همین چرخ خیاطی های سخت جان ممکن است دچار خرابی شوند و دارنده آن ها را در بد موقع ترین زمان ممکن به دردسر بیندازد. در این مقاله سعی کرده ایم ابتدا چند نکته کلیدی برای انتخاب چرخ خیاطی بیان کنیم و سپس چند فوت کوزه گری ساده اما کاربردی برای افزایش طول عمر چرخ خیاطی شرح دهیم.
از چرخ خیاطی چه می خواهید
این اولین سوالی است که باید در هنگام خرید چرخ خیاطی از خودتان بپرسید.
واقعیت این است که اگر می خواهید از چرخ خیاطی تان پول دربیاورید و در فکر تاسیس کارگاه هستید، بهتر است که سراغ چرخ های صنعتی بروید ولی اگر چرخ را فقط برای دوختن چند درز ساده و نهایت خیاطی برای خودتان لازم دارید، چرخ خیاطی های خانگی کفایت می کند.
سرعت چرخ خیاطی مهم است
سرعت چرخ خیاطی عبارت از تعداد کوک ها در دقیقه است. اگر به دنبال دوخت بیشتر در طول روز هستید از چرخ های صنعتی بخرید که تعداد کوک در دقیقه آن ها بین دو هزارتا پنج هزار در دقیقه است.
اما اگر هنوز تازه کار هستید و برای کاربری خانگی آن را می خرید، چرخ های برقی با 1000 کوک در دقیقه لازم است.
سر وصدای چرخ را بررسی کنید
درانواع صنعتی این دستگاه به دلیل وجود دینام، هنگام کار سر و صدای زیادی تولید می شود، اما در انواع خانگی و اصطلاحا ماکو گرد، از این سر و صدا خبری نیست. فارغ از این بحث برخی از چرخ ها دارای صدای بیشتر و گوش خراش تری هستند پس هنگام خرید از فروشنده بخواهید تا چرخ را راه بیندازد تا آن را از این منظر نیز بررسی کنید.
چه دوختی مد نظرتان است؟
چنان چه تنها دوخت ساده را از چرخ تان انتظار دارید لازم نیست برای خرید چرخ هایی که امکان گلدوزی و سردوز زنی هم دارند، هزینه کنید. چرا که افزوده شدن هر امکان دوخت برای چرخ خیاطی با بالا رفتن قیمت آن ارتباط مستقیمی دارد.
از چرخ مان چگونه مراقبت کنیم؟
در اول هر چیزی باید بگوییم که چرخی خوب کار می کند که نخست خوب کوک بزند، منظم کوک بزند، نخ پاره نکند و در حین کار گیر نکند! در واقع دارندگان این دستگاه هر زمان که با این مشکلات رو به رو می شوند، با اعصابی خراب دستگاه را به تعمیرگاه می برند. ما در این بخش به راهکارهایی اشاره می کنیم که چرخ تان را خوش کوک می کند.
روانکاری چرخ خیاطی
چرخ خیاطی را خاموش کنید و با دست آن را به حرکت دربیاورید. هر قسمت که متحرک است باید روانکاری شود. روانکاری همان روغن کاری است. بخش هایی که باید در هر بار روانکاری با یک قطره روغن چرب شوند عبارت از قسمت گردش قلاب، قسمت مقابل آن یعنی قرقره ، پایه مورد قرقره و نوار سوزن است. این قسمت ها به علاوه مناطق سایش اولیه در دوخت زنجیره ای باید چرب شوند. این روانکاری باید 4 ساعت قبل از استفاده از دستگاه صورت گیرد . بهترین زمان برای روانکاری چرخ خیاطی هر یک دو هفته یک بار در صورت استفاده روزانه و هر دو ماه یک بار در صورت استفاده موردی است.
از روغن مخصوص استفاده کنید
یکی از اشتباهات رایج کاربران چرخ خیاطی این است که از هر روغنی حتی روغن مایع یا زیتون برای روانکاری چرخ خیاطی استفاده می کنند. باید بدانیم که روغن های خوراکی در مجاورت هوا، حالت چسبندگی به خود می گیرد و باعث چسبیدن قطعات چرخ خیاطی و خرابی گسترده آن می شود.
انتخاب سوزن
انتخاب سوزن مناسب، از یک طرف ارتباط مستقیمی با دوخت منظم و مستحکم چرخ خیاطی دارد و از طرف دیگر موجب پاره نشدن گاه و بی گاه نخ می شود. هر چه پارچه زیر چرخ کلفتتر باشد، باید سوزن نیز کلفت تر و شماره اش بالاتر باشد . استفاده از سوزن های مخصوص برخی از پارچه ها مانند سوزن ریون دوزی به خوب بخیه زدن چرخ کمک می کند. سوزن ها نیز باید به موقع تعویض شوند چرا که بعد از مدتی استفاده کُند یا دارای انحنا می شوند.
دست به پیچ گوشتی باشید
چرخ خیاطی دستگاهی است که دارای چندین قطعه متحرک است. همیشه قبل و بعد از روانکاری با پیچ گوشتی کوچک چرخ خیاطی تمام پیچ های در دسترس تان را سفت کنید.
تمیز کاری چرخ خیاطی
چرخ ها به دلیل این که با پارچه و نخ سر و کار دارند، بیشتر مواقع پرز می گیرد. پرزها در حجم کم دردسری ایجاد نمی کنند اما اگر پرز در دستگاه زیاد شود و کاربر قبل از روغن کاری آن ها را با فرچه مخصوص تمیز نکرده باشد، باعث گیر کردن چرخ خیاطی هنگام دوخت می شود. چنان چه خواهان تمیزی عمقی تر چرخ خیاطی از پرزها هستید، بهتر است ابتدا تمام پیچ های داخلی دستگاه را سفت و با استفاده از جارو برقی اقدام به پرز زدایی از دستگاه کنید. برای اطمینان بیشتر از دور کُند جارو برقی استفاده کنید وجوراب نازکی را روی دهانه لوله جاروبرقی بکشید تا اگر قطعه ای جدا شد وارد کیسه جارو برقی نشود.
سرویس سالانه
چرخ خیاطی تان را هر یک سال یک بار به دست سرویس کار بسپارید تا ایرادهای کوچک آن را که ظرفیت تبدیل شدن به خرابی های گسترده دارد، پیدا کند. واقعیت این است که برخی از قطعات دستگاه به دلیل استهلاک باید تعویض شوند و تعلل در تعویض آن موجب هزینه های بیشتری برای دارندگان آن می شود. البته به خاطر داشته باشید که این موضوع درباره چرخ خیاطی های صنعتی بیشتر صدق می کند. هزینه سرویس بدون هزینه تعویض قطعات چیزی حدود 70 هزار تومان است.