هر عملیاتی در‌کنار تجهیزات، ادوات‌و ابزار خوب و سایر عوامل کوچک‌و بزرگش، نیاز به یک فرماندهی میدانی قوی هم دارد و چه بسیار اقدامات و طرح‌های بزرگ و خوبی که با یک فرماندهی نادرست و ضعیف به شکست انجامیده یا در تحقق اهدافش به‌صورت کامل موفق نبوده است. داستان اعزام ناوگروه‌75 به اقیانوس اطلس که شاید مهم‌ترین و تاریخی‌ترین عملیات عمر نیروی‌دریایی ارتش ایران باشد هم از این امر مستثنی نیست، به این معنی که 3 فرمانده ارشد این عملیات یعنی فرمانده ناوگروه‌75، فرمانده ناوبندر مکران و فرمانده ناوشکن سهند به‌عنوان 3ضلع مثلث فرماندهی میدانی عملیات، نقش مهمی در به نتیجه رسیدن آن داشته‌اند.

اگر همه پیش‌بینی‌ها و بازی جنگ و سناریو‌ها را درست چیده‌ و همه عوامل را در ساحل بسیج کرده باشید تا یک اعزام موفق و بی‌دردسر را روانه دریا کنید، باز‌هم از زمان جدا شدن ناوگروه از اسکله بندرعباس غیر از خدای متعال، این فرماندهان ناوگروه هستند که باید با همه توان و تلاش خود راه موفقیت و سلامت را در میان آب‌های خروشان دو اقیانوس هند و اطلس بیابند و این سرمایه‌های بزرگ انسانی و مادی کشور و اقتدار و اعتبار ایران را حفظ کنند و سالم ببرند و سالم بازگردانند. برای درک اهمیت این نقش و برای ارج نهادن به مجاهدت بزرگ این سه عزیز، ترجیح دادیم زمان را از دست نداده و قبل از بازگشت آن‌ها به میهن اسلامی و به صورت مکتوب گفت‌وگویی با چند سوال مشترک و غیر‌مشترک روی دریا و در روزهای آخر عزیمت‌شان به بندرعباس داشته باشیم. حاصل این سه گفت‌وگو در ادامه آمده است.

فرمانده ناوگروه‌: ماموریت بسیار مفیدی برای کشور بود
ابتدا به سراغ راس این مثلث یعنی فرمانده ناوگروه‌75 رفتیم. یکی از پیشکسوتان نیروی‌دریایی ارتش که مویی در راه خدمت به کشور سپید کرده و ما در ویژه‌نامه ‌اقتدار‌40ساله‌ نیز از سخنان‌شان استفاده کردیم. امیر دریادار‌ دوم ستاد مجتبی محمدی فرمانده ناوگروه‌75 و مشاور فرمانده نیروی‌دریایی ارتش در گفت‌وگوی مکتوب با ما، از حس خوبی گفت که بابت این ماموریت بی‌نظیر تجربه کرده و این‌که چقدر این ماموریت برای کشور سودمند بوده و خواهد بود.
دریادار محمدی از پرسنل فرماندهی و افسران ارشد خود هم راضی است و می‌گوید آنها توانستند خواسته‌های او و نیازهای یگان را برآورده کنند. فرمانده ناوگروه‌75 برخوردهای شناورهای بیگانه را برخوردهایی در چارچوب استانداردهای بین‌المللی دنیا و حرفه‌ای ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «در این سفر هم ما و هم طرف مقابل سعی کردیم تا قواعد بین‌المللی به بهترین شکل اعمال شود و خدا‌را‌شکر بدون هرگونه تنشی این ماموریت انجام شد.»
تهیه مایحتاج پرسنل در این سفر 4‌ماهه، از دیگر سوالات ما بود که امیر محمدی با خوب توصیف کردن ذخایر غذایی ناوگروه گفت که تنها برای تامین تره‌بار تازه نیاز به رفتن به بنادر مسیر داشتند. هرچند امیر محمدی سال‌هاست با ماموریت و دوری از خانواده عجین شده اما باز‌هم به گفته‌ او این دوری سخت است، حتی اگر با تلفن بتوان هر ‌از‌‌ چندگاهی تماسی برقرار کرد. از او پرسیدیم آیا فکر می‌کنید آمادگی یک ماموریت بلندمدت دیگر را داشته باشید؟ با تواضع و فروتنی نوشت: «آمادگی دارم اما انشاءالله در آینده از جوانان استفاده شود.»

فرمانده مکران‌: برای‌40روز دیگر هم ذخایر داشتیم
 اما جالب این است که همزمان با اظهار امیدواری دریادار محمدی برای ادامه ماموریت‌های نداجا توسط جوانان، شاهد فرماندهی ناوبندر عظیم‌الجثه و‌120هزار تنی مکران توسط یک جوان متولد 4ماه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هستیم که به بهترین وجه توانسته ضمن هدایت این غول آهنی، پشتیبان خوبی هم برای ناوشکن سهند باشد.
با ناخدایکم ستاد علی رضاییان فرمانده ناوبندر مکران روی عرشه وسیع بزرگ‌ترین یگان شناور نیروی دریایی گفت‌وگوی مکتوب خود را انجام دادیم و او به سوالات ما پاسخ داد‌. ناخدا‌یکم رضاییان سال 1376 وارد دانشگاه علوم دریایی نوشهر شد و از سال‌1380تا‌1390 در بوشهر در یگان‌های مختلف به عنوان افسر رسته، فرمانده دوم و فرمانده خدمت کرده است. سال‌90 به بندرعباس و منطقه یکم کوچ می‌کند و آنجا فرمانده دوم ناوشکن الوند، فرمانده ناو نیروبر لاوان و فرمانده ناوشکن سبلان می‌شود و از مهر 98 تا‌کنون نیز افتخار فرماندهی جدیدترین و بزرگ‌ترین یگان شناوری ایران یعنی ناوبندر مکران را به‌دست گرفته و حالا هم که از ماموریتی بزرگ و سنگین با 44هزار کیلومتر دریانوردی و با موفقیت بازگشته است.
از او درباره حس‌و حالش‌ از انجام این اقدام که در تاریخ نیروی‌دریایی ارتش بی‌نظیر است، پرسیدیم که رضاییان پاسخ داد‌: «حضور برای اولین بار در اقیانوس اطلس و دریانوردی در کانال مانش در انگلیس، دریای شمال و دریای بالتیک واقعا افتخار‌آمیز است.» او این‌ حرکت را بسیار بزرگی دانست که نشان‌دهنده اقتدار جمهوری اسلامی ایران و عظمت و توانمندی نیروی‌دریایی ارتش در شکل‌دهی چنین ماموریت بی‌نظیری است.‌
رضاییان از پرسنل ناوبندر مکران در طول ماموریت راضیست و دلیل آن را جوان بودن این نیروها می‌داند و می‌گوید‌: «با توجه به جوان بودن یگان، جوان بودن کارکنان و عدم آموزش‌های لازم قبل از دریانوردی، کلیه کارکنان با تلاش و پشتکار فراوان، ضمن حضور در همه فعالیت‌ها و آموزش‌ها، سطح خود را ارتقا دادند که منجر به انجام موفقیت‌آمیز ماموریت شد‌.»
فرمانده ناوبندر مکران کل ماموریت خود را سرشار از اتفاقات و رویدادهای مهم می‌داند و می‌گوید‌: «حضور در اقیانوس اطلس، عبور از کانال موزامبیک، دور زدن دماغه امید نیک، حضور در کانال مانش و‌... با توجه به دریاهای خراب، ناشناخته بودن مسیر و جوان بودن کارکنان، با انجام آموزش‌های لازم و بهره‌گیری از کتب، منابع و اطلاعات در دسترس صورت گرفت.»
او از روبه‌رو شدن با یگان‌های خارجی هم خاطراتی دارد و توضیح می‌دهد: «همراه با یگان‌های مختلف اروپایی نظیر بلژیک، هلند، آلمان، دانمارک و‌.... در طول پیمایش از محدوده آب‌های آن‌ها با این یگان حرکت می‌کردیم که با حفظ فاصله و در سکوت کامل رادیویی انجام شد.»
از نکات جذاب برای مردم عادی موضوع تامین آذوقه و مایحتاج ضروری ناوگروه در میان دریاست. فرمانده ناوبندر مکران که مسئولیت اصلی‌اش پشتیبانی همه‌جانبه از ناوگروه است، توضیح می‌دهد: «طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته هیچ مشکلی در این‌خصوص وجود نداشت و کیفیت‌و کمیت وعده‌های غذایی مطلوب بود، حتی در بخش اعظم ماموریت حداقل یک وعده نان گرم در روز در یگان طبخ و به کارکنان داده می‌شد‌.»
یکی از موضوعات جالب و البته مهم نیز مسئله اقدامات رفاهی و تفریحی برای گذران اوقات فراغت در طول 4‌ماه ماموریت سخت است. رضاییان از اقدامات تیم عقید‌تی حاضر در مکران هم راضیست و اقداماتشان را موثر می‌داند و می‌گوید‌: «کلیه مراسم فرهنگی و مناسبتی و پخش فیلم در باشگاه در طول ماموریت انجام می‌شد، از طرفی با توجه به فضای وسیع‌ امکان انجام ورزش روزانه و پیاده‌روی برای کلیه کارکنان وجود داشت که منجر به افزایش روحیه نیروها شده بود‌.»
رضاییان یک فرمانده حرفه‌ای و با وجود جوان بودن با‌سابقه است اما چه اشکالی دارد که او هم دلتنگ خانواده‌اش شود. فرمانده می‌گوید: «دوری به‌هر حال سختی‌های خاص خود را دارد ولی ما به این دوری‌ها عادت کرده‌ایم، هرچند با تدابیر صورت گرفته نداجا کلیه کارکنان هر روز قادر به برقراری تماس با خانواده‌ها بودند که همین امر منجر به افزایش روحیه کارکنان و کاهش رنج این فاصله و دوری شده بود‌.»
از فرمانده مکران پرسیدیم شما برای اولین بار با این ناوربندر غول پیکر که سنگین‌ترین شناور نیروی‌دریایی است، به ماموریت رفتید. چه سختی‌هایی داشت و به نظر شما چقدر این ناوبندر برای این ماموریت مناسب بود؟ وی پاسخ داد‌: «البته اولین ماموریت بلند‌مدت با توجه به نوع شناور، قابلیت مانور متفاوت با دیگر یگان‌های نداجا، کارکنان بسیار جوان که اغلب طی یک ماه منتهی به حرکت شناور به یگان ملحق شدند، کار فرماندهی را برای سازماندهی یگان بسیار سخت کرد اما با همدلی‌و همت کارکنان در کوتاه‌ترین زمان ممکن یگان به استانداردهای لازم جهت انجام ایمن‌و موفق ماموریت دست پیدا کرد.»
در میان این گفت‌وگو او نکته جالبی هم می‌گوید. شنیده بودیم ناوبندر مکران ذخایر عظیمی دارد که نیازش از پهلوگیری در بنادر مسیر را از بین می‌برد، کما این‌که در این ماموریت هم نیازی به پهلوگیری پیدا نکرد اما جالب است بدانید که فرمانده مکران هم بعد از‌120روز دریانوردی سخت در بدترین آب‌های جهان می‌گوید که ناوبندر مکران با وجود بیش از‌40هزار کیلومتر دریانوردی قادر به ادامه ماموریت تا 40روز دیگر نیز هست و به لحاظ میزان سوخت مصرفی، میزان آب مصرفی، میزان برنج و گوشت و مرغ ذخایری دارد که این کار را شدنی می‌کنند.
در‌مورد مکران سوالی ‌مطرح بود و آن این‌که چرا مکران در رژه سن‌پترزبورگ شرکت نکرد و آیا پیش‌بینی شده بود که نمی‌تواند آنجا برود. این سوال را از فرمانده مکران پرسیدیم که او در پاسخ گفت‌: «با توجه به ابعاد یگان و محدودیت عمق منطقه، امکان شرکت ناوبندر مکران وجود نداشت. البته از قبل هم مشخص بود که ناوبندر مکران امکان حضور در مراسم را ندارد و می‌دانستیم.»
موضوع سهمگین بودن امواج اقیانوس اما برای مکران نباید مسئله نگران‌کننده‌ای باشد، ناخدا رضاییان هم همین نظر را دارد و می‌گوید: «قاعدتا مکران با توجه به ابعاد و وزنش مشکل خاصی برای مواجهه با امواج سهمگین اقیانوس ندارد اما با توجه به حضور ناوشکن سهند و محدودیت‌هایش، با بهره‌برداری از اطلاعات هواشناسی و پیش‌بینی وضعیت جوی مسیر، سعی شد‌ حتی الامکان از دریاهای بسیار خراب پرهیز گردد. مشکلات فنی جزیی همواره وجود دارد و جزیی از ماموریت‌هاست اما تلاش و پشتکار کارکنان فنی اجازه اخلال در روند ماموریت را به هیچ عنوان نداد.»

فرمانده ناوشکن سهند: آمادگی واکنش سریع به هرگونه حمله دشمن را داشتیم
 لذت دریانوردی با یک ناوشکن کاملا ایرانی به خودی خود جذاب و غرور‌آفرین است، حالا اگر با این ساخته دست هنرمند ایرانی به تاریخی‌ترین ماموریت نیروی‌دریایی هم بروی و به آب‌های خروشان اطلس بزنی، این لذت و غرور حتما دوچندان خواهد شد. ناخدا دوم عرشه مسعود بیگی فرمانده ناوشکن سهند از این هماوردی ساخته صنعتگران و متخصصان ایرانی با موج‌های 15متری دماغه امید نیک می‌گوید. او ابتدا حس و حالش را توصیف می‌کند و این‌که چقدر از حضور در اجرای این ماموریت بزرگ و تاریخی خوشحال است و احساس غرور و افتخار دارد. او حضور ناوگروه نیروی‌دریایی در اقیانوس اطلس و عبور از دماغه امید نیک را باعث افزایش حس خودباوری و تقویت تئوری «ما می‌توانیم» در سطح ملی می‌داند و در سطح بین‌المللی نیز معتقد است که این کار باعث افزایش امید در کشورهای دوست و ایجاد نگرانی در دشمنان کشور می‌شود. او از کارکنان و پرسنل حاضر در ناوشکن سهند هم راضی است و می‌گوید: «آن‌ها با‌ انگیزه بالا در تمامی رده‌ها انجام وظیفه کردند، چراکه انجام این ماموریت بدون حضور ایثارگونه این پرسنل غیرممکن بود.»
ناخدا بیگی تغییر مسیر ماموریت از غرب اقیانوس اطلس به رژه دریایی روسیه را مهم‌ترین اتفاق این ماموریت عنوان می‌کند و می‌افزاید: «برای این تغییر ماموریت تصمیمات عملیاتی، آموزشی‌و پشتیبانی جدیدی را اتخاذ کردیم‌.»
از فرمانده سهند خواستیم تا خاطره‌ای از برخورد با شناورهای بیگانه چه دوست و چه دشمن بگوید و او به حضورش در رژه سن‌پترزبورگ اشاره کرد و گفت‌: «هنگام پهلوگیری در بندر سن‌پترزبورگ و در برخورد با افسران و فرماندهان سایر یگان‌های شرکت‌کننده در رژه دریایی روسیه هنگامی که در مورد مسیر و مدت زمان ماموریت ناوشکن صحبت می‌شد، برای اکثر آن‌ها غیرقابل باور و همراه با شگفتی فراوان‌ بود و تعدادی از آن‌ها بومی بودن سهند را باور نداشتند.» به‌گفته ناخدا با وجود این‌که بخش عمده ماموریت ناوشکن در دریایی طوفانی و مواج انجام شد، با برنامه‌ریزی مدون، برنامه‌های فرهنگی مانند کلاس‌های قرآن، نما‌زهای جماعت روزانه و‌... برگزار گردید، همچنین عزاداری ایام محرم نیز با حضور کلیه کارکنان بسیار پرشور برگزار شد و در‌کنارش جشن‌های یگانی و مسابقات ورزشی هم داشتیم.» او نیز دوری از خانواده را حتی برای یک روز سخت توصیف کرد، هرچند تاکید کرد که با توجه به اهمیت ماموریت، این سختی را بر خود هموار و جهت ارتباط با خانواده هم از تلفن استفاده می‌کردند‌.
پاسخ ناخدا بیگی به این سوال که آیا در طول سفر اتفاقی افتاد که از فرماندهی این ماموریت پشیمان شوید و آرزو کنید زودتر بازگردید؟ جالب و البته در شأن یک افسر ارشد ایرانی بود. گفت‌: «خیر. تمامی سختی‌های ماموریت در برابر اهمیت آن قابل چشم‌پوشی بود.»
بیگی در‌مورد عبور از کانال مانش و حوزه ناتو هم گفت که با توجه به بکر بودن مسیر برای نیروی‌دریایی ارتش ایران، جذابیت بالایی برای تمامی کارکنان داشت و حضور در مناطق شمالی اروپا و بالاترین عرض‌های جغرافیایی قابل کشتی‌رانی توسط ناوشکن سهند، باعث افزایش غرور ملی کارکنان شد. او توضیح داد که ناوشکن سهند قبل از این ماموریت دو ماموریت بلند‌مدت داشت که صد روزه و 70روزه بودند و با توجه به اطمینان به آمادگی ناوشکن و بویژه کارکنان آن نگرانی خاصی وجود نداشت.
فرمانده ناوشکن پر‌افتخار سهند به این سوال که چقدر این توان و آمادگی را داشتید که در صورت حمله یا برخورد نظامی یگان‌های دشمن پاسخ بدهید و از مکران هم دفاع کنید؟ نیز این‌گونه پاسخ داد که ناوشکن سهند با حداکثر توان رزمی خود چه در بعد نیروی انسانی و چه در بعد تجهیزاتی و با آموزش‌های قبل و حین ماموریت آمادگی واکنش سریع به هرگونه حمله دشمن را داشت و در‌مورد دفاع از حریم ناوگروه کوچک‌ترین تردیدی در ناوشکن سهند وجود نداشت‌.
پرسیدیم گفته می‌شود اقیانوس اطلس در این فصل طوفانی و سخت است. چگونه این موج‌های بلند را گذراندید؟‌ مشکل فنی برایتان پیش آمد؟ ناخدا بیگی در پاسخ گفت‌: «با توجه به این‌که اکثر ماموریت‌های قبلی ناوشکن سهند در دریای طوفانی انجام ‌شده بود، با تجربیات دریاهای مذکور و با کسب آمادگی بالا به این ماموریت عزیمت‌ و کلیه اقدامات لازم عملیاتی، فنی و پشتیبانی را پیش‌بینی کرده بودیم. در طول ماموریت نیز با توجه به شرایط جوی هر لحظه از ماموریت تصمیمات لازم را اخذ و اجرا می‌کردیم. مشکلات فنی جزیی از تمامی ماموریت‌هاست و بویژه در این ماموریت با توجه به مدت زمان و شرایط نامساعد جوی مشکلات فنی برای ناوشکن به وجود آمد اما اراده کارکنان ناوشکن بسیار بالاتر از این مشکلات بود‌.»
و سو‌ال آخر این‌که آیا فکر می‌کنید آمادگی یک ماموریت بلندمدت دیگر را داشته باشید؟ ناوشکن سهند در طول خدمت 3ساله خود ثابت کرده آمادگی اجرای هرگونه ماموریتی را دارد، پس از این ماموریت هم ناوشکن سهند بعد از بازیابی روحی‌و روانی کارکنان و آماده‌سازی‌های معمول ناوشکن، ان‌شاا... آمادگی اجرای ماموریت‌های آتی را خواهیم داشت‌.