محمد حقگو
نویسنده
تا به حال از حساب بانکی شما کلاهبرداری کردهاند؟! برایتان پیش آمده فردی با ترفندهای مختلف به رمز دوم کارت شما دست پیدا کند و چند ساعته پولهایتان را بالا بکشد؟! اگر شما هم زخم خورده این ماجرا هستید مطلب امروز را از دست ندهید! در صورتی هم که تا به حال جان سالم به در بردهاید برای جلوگیری از ضررهای احتمالی تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
رمز یک بار مصرف چیست؟
بانکها و موسسات اعتباری برای ارتقای سطح امنیت تراکنشهای اینترنتی، امکان دریافت رمز دوم پویا یا رمز یک بار مصرف را فراهم کردهاند. پیش از این برای خرید از درگاههای پرداخت اینترنتی از رمز دوم ثابت استفاده میشد که با ابلاغیه جدید بانک مرکزی، برای مقابله با فیشینگ و دیگر کلاهبرداریهای اینترنتی، بانکها موظف شدند رمزی را با عنوان رمز دوم پویا در اختیار مشتریان قرار دهند. این رمز غالباً در یک نرمافزار از سوی بانک ارائه میشود و هر ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه یک بار (بسته به بانک) این رمز منقضی و رمز جدیدی تولید میشود. همچنین برای افرادی هم که گوشی هوشمند ندارند، امکان دریافت رمز یک بار مصرف از طریق پیامک وجود دارد. با استفاده از این رمز، دست کلاهبرداران را در پوست گردو میگذارید.
ارائه رمز یک بار مصرف به شیوههای مختلفی انجام می شود. اوایل روی کار آمدن این رمزها عمدتاً از روش پیامکی استفاده میکردیم. به این شکل که بعد از وارد کردن رمز عبور اصلی حساب کاربری، پیامکی حاوی کد یک بار مصرف برایتان ارسال میشود که باید آن را در کادر مربوط وارد کنید. یکی از روشهای سادهتر پوش نوتیفیکیشن است که حتماً آن را در حساب کاربری گوگل خود مشاهده کردهاید. در این روش، بعد از ورود رمز اصلی، یک نوتیفیکیشن به موبایلتان ارسال میشود که فقط کافی است روی گزینه Yes بزنید تا کار به سرانجام برسد. یکی از سادهترین و ایمنترین روشهای بهرهگیری از رمز یک بار مصرف، نرمافزارهای اصالتسنج (Authenticator) یا رمز پویای نرمافزاری است. در این روش، کافی است نرمافزار مد نظر را روی موبایل خود نصب کنید. این نرمافزار در بازه زمانی معین به شما یک کد پویا میدهد که باید آن را بعد از مرحله وارد کردن رمز اصلی در کادر مربوط وارد کنید. در این روش، که ایمنی بسیار بالایی دارد، بر خلاف تصور خیلیها، به اینترنت نیاز نیست و کدها به صورت معجزهآسایی در موبایلتان نمایش داده میشوند.
نحوه دریافت رمز پویا از بانکها
رمز پویای بانک ملی
جهت فعال سازی رمز یک بار مصرف اول و دوم کارتهای بانک ملی باید نرم افزار شصت (۶۰) را از سایت بانک ملی ایران دریافت و نصب کنید.
برای فعال سازی نرمافزار شصت، به یکی از سه روش زیر اقدام کنید:
مراجعه به سامانه بام
مراجعه به دستگاههای کیوسک
مراجعه به دستگاههای خودپرداز
رمز پویای بانک مسکن
مشتریان بانک مسکن میتوانند مراحل زیر را برای فعال سازی رمز پویا پیگیری کنند:
با مراجعه به دستگاههای خودپرداز بانک مسکن بر اساس دستورالعمل فعال سازی رمز پویا بر روی دستگاههای خودپرداز بانک مسکن، رمز دوم پویای خود را فعال کنید. پس از فعال سازی رمز دوم پویا، رمز دوم ایستا غیرفعال میشود.
برای دریافت رمز دوم پویا، نسخهای از برنامه رمزنمای بانک مسکن سازگار با گوشی خود را از سایت بانک مسکن دانلود و نصب کنید.
رمز پویای بانک کشاورزی
مراحل فعال سازی رمز دوم یک بار مصرف از طریق اپلیکیشن ریما:
نصب برنامه ریما
مراجعه به دستگاههای خودپرداز بانک کشاورزی
وارد کردن رمزهای دریافتی از دستگاه خودپرداز و پیامک دریافت شده و فعال سازی برنامه برای دریافت فایل راهنمای نصب و فعال سازی، به سایت بانک کشاورزی مراجعه کنید.
رمز پویای بانک سپه
برای دریافت رمز یک بار مصرف بانک سپه مراحل زیر لازم است:
ابتدا باید اپلیکیشن رمزساز سپه را روی تلفن همراه خود نصب کنید.
سپس به منظور فعال سازی و استفاده از برنامه، به یکی از شعب بانک سپه مراجعه کنید.
رمز پویای بانک ملت
بانک ملت برای فعال سازی رمز یک بار مصرف به مشتریان خود، سامانه رمز نگار ملت را در دو نسخه اپلیکیشن و سرویس پیامک ارائه داده است.
نحوه فعال سازی اپلیکیشن رمزنگار ملت - اپلیکیشن:
دریافت نرم افزار رمز نگار ملت از سایت بانک ملت
مراجعه به دستگاه خودپرداز بانک ملت، و ورود به منوی تغییر رمز و خدمات رمز پویا، فعال سازی سامانه رمز نگار ملت- اپلیکیشن، ارسال کد فعال سازی
ثبت کد فعال سازی به برنامه و فعال سازی آن
نحوه فعال سازی و استفاده از سامانه رمز نگارملت - نسخه پیامکی:
مراجعه به دستگاه خودپرداز بانک ملت و ورود به منوی تغییر رمز و خدمات رمز پویا، فعال سازی سامانه رمز نگار ملت- نسخه پیامکی
نمایش شماره همراه و تأیید در صورت صحت شماره نمایش داده شده
ارسال پیامک فعال سازی و راهنمای سامانه از سوی بانک ملت
ارسال پیامک چهار رقم آخر کارت بانکی فعال شده به شماره 30003303 برای دریافت رمز پویا
ارسال پیامک رمز هفت رقمی یک بار مصرف از طرف بانک با سرشماره Bank Mellat روی تلفن همراه شما
رمز پویای بانک تجارت
بانک تجارت نرم افزار همراز را به منظور صدور رمز دوم یک بار مصرف ایجــاد کرده است.
مراحل ثبت درخواست و دریافت رمز یک بار مصرف:
مشتریان میتوانند با مراجعه به دستگاههای خودپرداز بانک تجارت، درخواست دریافت رمز یک بار مصرف خود را ثبت کنند که یک پیامک حاوی کد فعال سازی رمز پویا به شماره تلفن همراه آن ها ارسال می شود.
سپس از طریق سایت بانک تجارت اقدام به دریافت نرم افزار تولید رمز یک بار مصرف همراز کنند.
و در نهایت با استفاده از پیامک دریافتی در مرحله اول، اقدام به فعال سازی نرم افزار همراز خود کنند.
رمز پویای بانک صادرات
برای فعال سازی نرم افزار موبایلی ریما، مراحل زیر را دنبال کنید:
نصب برنامه رمزساز ریما با مراجعه به سایت بانک صادرات ایران
مراجعه به دستگاه خودپرداز و دریافت کد
استفاده از کد دریافتی در مرحله دوم برای فعال سازی برنامه
رمز پویای مؤسسه اعتباری ملل
مشتریان موسسه اعتباری ملل برای فعال سازی رمز دوم یک بار مصرف (رمز پویا) مراحل زیر را دنبال کنید:
ابتدا اپلیکیشن فام را از طریق سایت موسسه اعتباری ملل دانلود و نصب کنید.
پس از نصب اپلیکیشن فام، با در دست داشتن تلفن همراه خود به نزدیکترین دستگاه خودپرداز غیرنقد (Cashless) موسسه اعتباری ملل مراجعه کنید و از منوی خدمات رمز وارد بخش فعال سازی رمز یک بار مصرف شوید و برای فعال سازی اپلیکیشن اقدام کنید.
سودجویان فعالاند؛ مراقب باشید!
نکته حائز اهمیت در این میان، برخی سوءاستفادههایی است که به دلیل ناآگاهی کافی مردم صورت میگیرد. برخی با ارائه پیامکهایی به مشتریان نظام بانکی، با معرفی برخی سایتهای جعلی حتی با آدرسهایی مشابه بانک مرکزی یا نظایر آن، تلاش میکنند تا مردم را ترغیب به ارائه اطلاعات بانکی خود کنند و این جاست که سوءاستفادهها از این تصمیم بانک مرکزی آغاز میشود.در این میان، بانک مرکزی نیز به این موضوع واکنش نشان داده و به مردم هشدار داده است برای دریافت رمزهای پویا تنها به سایتهای بانک ها و موسسات اعتباری و نیز سایت بانک مرکزی مراجعه کنند.
در واقع نگرانی بانک مرکزی از شکلگیری هرگونه فیشینگ و وقوع کلاهبرداریهای اینترنتی در حسابهای بانکی است که مراجعه به سایت بانکها و موسسات اعتباری و همچنین سایت بانک مرکزی را به عنوان صحیحترین روش برای اطلاع از فعال سازی رمز پویا معرفی میکند.
سوالات پرتکرار مردم در خصوص رمز پویا
تفاوت های رمز دوم ثابت و پویا چیست؟
با پویاسازی رمزهای دوم کارتهای بانکی احتمال این گونه سوء استفادهها به شدت کاهش مییابد و دارندگان کارتهای بانکی میتوانند به جای استفاده از یک رمز دوم ثابت (ایستا)، در هر بار خرید اینترنتی یا پرداخت های نیازمند رمز دوم، از رمزهای متفاوتی (پویا) که بانک در اختیارشان قرار میدهد، استفاده کنند. این رمزها طول عمر محدودی (حداکثر یک دقیقه) دارند و یک بار مصرف هستند به این معنا که صرفاً برای یک تراکنش قابل استفادهاند.
چه افرادی باید برای فعال سازی رمز دوم پویای کارت های خود اقدام کنند؟
تنها مشتریانی باید برای فعال سازی رمز دوم پویای کارت های خود اقدام کنند که از کارت بانکی خود برای انجام خرید های اینترنتی یا پرداخت های نیازمند رمز دوم استفاده می کنند. بنابراین مشتریانی که کارت خود را صرفاً برای انجام خریدهای فروشگاهی یا استفاده از خدمات خودپردازها به کار می گیرند، نیازی به فعال سازی رمز دوم پویا ندارند.
آیا فعال سازی رمز دوم پویا برای دارندگان کارت های بانکی هزینه ای دارد؟
فعال سازی رمز دوم پویا هیچ گونه هزینهای برای مشتریان در برندارد.
پس از فعال سازی، دارندگان کارت به چه روش هایی رمز دوم پویای خود را دریافت خواهند کرد؟
بانکها و مؤسسات اعتباری متناسب با نیازمندیهای مشتریان خود، سازوکارهای متنوعی برای ارائه رمز دوم پویا فراهم کردهاند. دارندگان گوشیهای هوشمند میتوانند از برنامک های تولید رمز روی گوشیهای تلفن همراه خود استفاده کنند.
آخرین مهلت استفاده از رمزهای دوم ثابت چه زمانی است؟
از ابتدای دی ماه سال ۱۳۹۸ (فردا)، رمز های دوم ثابت از کارت های بانکی حذف خواهد شد و از این تاریخ به بعد خرید های اینترنتی و پرداخت های نیازمند رمز دوم، با استفاده از رمز دوم ثابت امکان پذیر نخواهد بود.