برای درک ضرورت بهره مندی از رمز پویا ( یـک بار مصرف ) در پـرداخت های اینترنتی مبتنی بر کارت، بهتر است در ابتدا به تعریف مفهوم فیشینگ و راه های سوءاستفاده کلاهبرداران از اطلاعات بانکی افراد بپردازیم.

  فیشینگ چیست؟

فیشینگ نوعی از حملات مهندسی اجتماعی است که برای سرقت داده‌های کاربر مانند رمز عبور و اطلاعات حساب بانکی و مانند آن استفاده می‌شود. این کار ممکن است با تشویق قربانی به خرید شارژ ارزان یا بازکردن یک ایمیل از طرف شخصی مهم و یا کلیک روی لینک و هدایت او به صفحه جعلی یک وب‌سایت (برای مثال درگاه‌های بانک جعلی) یا نصب بدافزار روی سیستم فرد انجام شود.

  شایع‌ترین روش‌های سرقت اطلاعات از طریق فیشینگ چیست؟

ارسال پیامک جعلی و تشویق فرد به کلیک روی یک لینک: برای مثال ممکن است مهاجم با قراردادن لینک یک وب‌سایت جعلی با موضوع تمدید واریز یارانه‌ها، افراد را به کلیک روی آن و وارد کردن اطلاعات بانکی خود تشویق کند. آگهی فروش شارژ ارزان‌قیمت در وب‌سایت‌های جعلی و هدایت فرد به درگاه‌‌های پرداخت جعلی: در این روش مهاجم می‌تواند به راحتی اطلاعات کارت بانکی و رمز دوم قربانی را دریافت و از وی کلاهبرداری کند. انجام خریدهای آنلاین از طریق لینک‌‌های پرداخت جعلی در کانال‌های تلگرامی و سایر شبکه‌های اجتماعی، ارسال ایمیل جعلی و تشویق فرد به کلیک روی یک لینک: در این روش فرد به یک وب‌سایت جعلی هدایت می شود و حتی ممکن است یک کی‌لاگر روی سیستم وی نصب شود.  نصب نرم‌افزارهای نامطمئن یا دانلود فایل‌های مخرب: در این روش ممکن است فرد نرم‌افزاری را از یک منبع نامعتبر روی تلفن‌همراه خود دانلود و نصب کند که با هدایت به درگاه‌های جعلی، منجر به سرقت اطلاعات حساب بانکی وی شود.

  روش‌های پیشگیری از حمله فیشینگ کدامند؟

اجتناب از استفاده از رمز دوم ایستا در پرداخت‌های اینترنتی و بهره‌مندی از رمز دوم پویا، یکی از بهترین و مطمئن‌ترین راه‌های جلوگیری از حمله فیشینگ است. از این‌رو به مشتریان نظام بانکی توصیه می‌شود برای جلوگیری از سوء‌استفاده‌ کلاهبرداران از طریق حمله فیشینگ، در اسرع وقت برای فعال‌سازی و دریافت رمز پویا (یک‌بار مصرف) از طریق روش‌های معتبر اعلام شده از سوی بانک‌ها اقدام کنند.

زلزله فقط یک پوشش اضافی در بیمه آتش سوزی است و نه یک بیمه مستقل. یعنی بیمه‌ای به اسم بیمه زلزله وجود ندارد و شما برای استفاده از این پوشش، باید یک بیمه آتش سوزی با پوشش زلزله خریداری کنید. البته یادتان باشد که بیمه زلزله یا همان بیمه آتش‌سوزی فقط خسارت‌های مالی را جبران می‌کند، نه جانی. برای جبران خسارت‌های جانی زلزله یک راه دیگر وجود دارد و آن هم داشتن بیمه حوادث است. حال اندکی با بیمه آتش سوزی و زلزله آشنا شویم.

بیمه زلزله در ایران

در کشور ایران بیمه‌نامه مستقلی به نام بیمه زلزله وجود ندارد اما پوشش زلزله از مهم ترین خطرات تکمیلی یا تبعی بیمه آتش‌سوزی است و با خرید پوشش زلزله بیمه آتش‌سوزی و پرداخت هزینه کمی می‌توان ریسک زمین لرزه را هم تحت پوشش قرار داد.با خرید پوشش زلزله خسارت مستقیم وارد شده به مکان‌ها، اعم از مسکونی و غیر مسکونی، صنعتی، همچنین لوازم و اثاثیه موجود در آن ها در مقابل زمین لرزه یا آتش‌سوزی ناشی از زلزله یا آتشفشان بیمه می‌شود. هر زلزله ای که رخ می‌دهد با توجه به شدت و گستردگی آن، می تواند خسارت‌های فاجعه آمیزی به بارآورد بنابراین به این دسته از خطرات، ‌ریسک‌های فاجعه‌آمیز می گویند. ‌ریسک‌های فاجعه‌آمیز از دسته ‌ریسک‌های عام هستند و تا چند دهه پیش به ندرت این ریسک‌ها قابل بیمه شدن بودند و از ریسک‌های بیمه‌ناپذیر ‌تلقی می‌شدند. ولی با گسترش فعالیت بیمه‌ای و پایه ریزی توسعه تئوری احتمالات و قانون اعداد بزرگ و همچنین ابتکار بیمه اتکایی و تقسیم ریسک بین بیمه‌گران، این دسته ریسک‌ها نیز به خطرات بیمه‌پذیر تبدیل شده‌اند.

مبنای محاسبه حق بیمه برای پوشش زلزله

 و عوامل موثر بر آن

عوامل متعددی در تعیین حق بیمه زلزله موثر هستند؛ از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

شهر یا منطقه جغرافیایی

با توجه به ساختار زمین شناسی و وجود گسل‌ها تمام شهرهای ایران از نظر احتمال وقوع زلزله و درجه خطر به 5 گروه تقسیم بندی شده اند:

 منطقه 1 (حداقل خطر): اصفهان،‌ اراک،‌ همدان،‌ سنندج‌ و ...

 منطقه 2 : یزد،‌ شهرکرد، ابهر،‌ سوسنگرد‌ و ...

 منطقه 3 : اهواز،‌ مشهد،‌ بوشهر،‌ فریمان‌ و ...

 منطقه 4 : شیراز، زاهدان،‌ زنجان،‌ ایلام،‌ تبریز، گرگان،‌ رشت،‌ خرم آباد،‌ ساری، کیش...

 منطقه 5 (حداکثر خطر): تهران،‌کرج،‌ قم،‌ قزوین،‌ کرمان‌ و ...

بدیهی است نرخ حق بیمه در شهرهای پرخطر بیشتر از شهرهای کم خطر است.

سازه یا نوع اسکلت

میزان استقامت و استحکام یک بنا در برابر لرزش‌های زلزله به میزان قابل توجهی بستگی به نوع اسکلت ساختمان دارد، بنابراین هر چقدر سازه محل مورد بیمه، سازه مستحکم‌تر و مقاوم‌تری باشد، حق بیمه پرداختی کمتر خواهد بود.

برای محاسبه حق بیمه پوشش زلزله سازه‌ها به پنج نوع تقسیم می‌شوند که هر یک بسته به میزان مقاومت آن سازه در برابر زلزله درصد مشخصی به حق بیمه پرداختی اضافه می‌کند:

 سازه‌های مطابق با آیین‌نامه 2800 (آیین‌نامه طراحی  ساختمان‌ها در برابر زلزله)

 سازه‌های بتن یا سوله

 سازه‌های اسکلت فلزی

 سازه‌های آجری

 سازه‌های گِلی (سنتی و قدیمی)

 میزان سرمایه و ارزش محل مورد بیمه

حق بیمه زلزله نسبتی از سرمایه بیمه‌نامه است و طبیعتا با افزایش سرمایه بیمه‌نامه حق بیمه نیز افزایش می‌یابد .سرمایه در حالت کلی شامل متراژ مورد بیمه و ارزش ساخت و بازسازی هر متر مربع از بنا در صورت بروز خسارت (شامل هزینه تأسیسات، پکیج، کابینت و کلیه وسایلی که در محل مورد بیمه وجود دارد نیز می‌شود) و همچنین در صورت تمایل بیمه‌گذار به پوشش اثاثیه، شامل قیمت لوازم محل مورد بیمه است.

ارزش لوازم و اثاثیه

میزان ارزش لوازم و اثاثیه محل مورد بیمه نقش مهمی در تعیین میزان حق بیمه دارد؛ البته این مورد بستگی به آن دارد که بیمه‌گذار تمایل داشته باشد لوازم و اثاثیه محل مورد بیمه را نیز تحت پوشش زلزله قرار دهد.

انواع اموال بیمه‌شده در بیمه ‎آتش‌ سوزی

به طور کلی اماکن و مراکزی که در بیمه آتش سوزی تحت پوشش قرار می‌گیرند به سه دسته تقسیم می‌شوند:

 واحد‌های مسکونی: محلی که صرفا به منظور سکونت از آن استفاده می‌شود، این پوشش شامل ساختمان و اثاثیه آن می‌شود.

 مراکز صنعتی: شامل تمامی کارخانجات صنایع غذایی، آشامیدنی، دخانیات، نساجی، پوشاک، چرم، چوب، کاغذ، مقوا، چاپ و صحافی، شیمیایی، محصولات کانی غیرفلزی، فلزات اساسی و صنایع متفرقه می‌شود.ساختمان تأسیسات ماشین‌ آلات، مواد اولیه موجود و محتویات هر یک از مراکز یاد شده را می‌توان در مقابل خطرهای آتش‌سوزی، انفجار، صاعقه و همچنین کلیه خطرهای اضافی ذکر شده تحت پوشش بیمه قرار داد.

 مراکز غیرصنعتی: تمام مراکزی که در آن فعالیت صنعتی صورت نمی‌گیرد، مانند ساختمان‌های تجاری، اداری، رفاهی، آموزشی، خدماتی و انبارها که این پوشش شامل ساختمان، تاسیسات، ارزش دکوراسیون، اثاث اداری، موجودی کالاها و ... می‌شود.

عوامل موثر بر نرخ بیمه آتش‌ سوزی

عوامل متعددی بر ‌‌حق‌بیمه آتش ‌سوزی تأثیر می‌گذارند، از جمله:

 خطرات اضافی: همان‌‌طور که گفته شد، بیمه آتش‌ سوزی شامل خطرات اصلی و خطرات اضافی است، که برای تهیه آن‌‌ها باید هزینه جداگانه‌‌ای پرداخت کرد. بعضی از این خطرات تأثیر زیادی بر افزایش ‌‌حق‌بیمه دارند. البته نحوه تأثیرگذاری این پوشش‌‌ها بر ‌‌حق‌بیمه در شرکت‌‌های مختلف متفاوت است و در مجموع ‌‌حق‌بیمه آتش‌ سوزی به اندازه‌‌ای کم است که پرداخت آن حتی با وجود چندین برابر شدن هم میسر است.

 شرایط ‌بیمه‌نامه: حالا با توجه به توضیحاتی که در بخش‌های قبل درباره شرایط ‌بیمه‌نامه داده شد، می‌دانیم این شرایط تاثیر زیادی بر ‌‌حق‌بیمه می‌گذارد، به ‌ویژه در مقیاس صنعتی. به عنوان مثال هزینه ‌‌حق‌بیمه در شرایط جایگزینی و بازسازی بیشتر از شرایط ثابت است و آن هم به دلیل امتیازاتی است که ‌بیمه‌گر به ‌بیمه‌گذار اعطا می‌کند. یا برای مثال شرکت بیمه برای بیمه با شرایط فرست لاست تخفیفی در نظر می‌گیرد.

 تخفیفات بیمه آتش‌ سوزی: همانند تخفیف بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه تخفیف بیمه آتش‌ سوزی نیز شکل‌های مختلفی دارد. هر شرکت بیمه ممکن است تعدادی از این تخفیفات را ارائه دهد یا حتی در شرایط مختلف تخفیفات ویژه‌ای مانند موارد زیر را برای ‌بیمه‌گذاران در نظر بگیرد:

 تخفیف‌‌های مناسبتی: مانند سایر بیمه‌ها بعضی از شرکت‌‌های بیمه در روز‌های خاصی از سال مانند نوروز، دهه فجر و ... تخفیفات مناسبتی در نظر می‌گیرند.

 تخفیف‌ بیمه عمر: در برخی از شرکت‌‌های بیمه در صورت داشتن بیمه عمر همان شرکت، برای بیمه آتش‌ سوزی و بیمه بدنه تخفیف در نظر می‌گیرند.

 تخفیف حساب بلندمدت: در اکثر شرکت‌‌های بیمه، برای متقاضی خرید بیمه آتش‌ سوزی که در بانک متصل به شرکت بیمه حساب بلندمدت داشته باشد، تخفیفی در نظر گرفته می‌شود.

 تخفیف گروهی: در برخی شرایط بعضی از شرکت‌‌های بیمه برای گروهی از افراد تخفیفی در نظر می‌گیرند. مثل تخفیف‌های مربوط به افرادی که عضو نظام پزشکی یا نظام مهندسی هستند.

بیمه سرقت چه شرایطی دارد؟

سرقت هم یک پوشش اضافی در بیمه آتش سوزی است و نمی‌توان آن را به صورت جداگانه تهیه کرد. این پوشش به «سرقت با شکست حرز» شناخته می‌شود و به این معنی است که سرقت رخ داده باید با از بین رفتن یک مانع مثل شکست در یا پنجره باشد، تا بیمه خسارت آن را پرداخت کند.

البته در کل این پوشش با شرایط خاصی صادر می شود. مثلا کارشناس بیمه باید حتما از منزل بازدید کند و منزل شما باید دوربین مداربسته داشته باشد.

شاخص کل بورس تهران در ابتدای هفته گذشته، توانست برای اولین بار وارد ابرکانال 400 هزار واحد شود اما نتوانست به مسیر رشد در این کانال ادامه دهد و در محدوده 410 هزار واحد نوسان کرد. اما شاخص کل هم وزن علاوه بر جهش ابتدای هفته، در ادامه هفته هم به مسیر صعودی خود ادامه داد. در نهایت شاخص کل کمتر از 3 درصد و شاخص کل هم وزن بیش از 8 درصد رشد کرد. به این ترتیب باز هم، مثل بسیاری از روزهای امسال، شاهد روند متفاوت در شرکت های بزرگ و کوچک بازار بودیم. در این میان آن چه مهم است این که طی هفته قبل، باقی مانده گزارش های 9 ماهه هم به بازار مخابره شد و البته بسیاری از آن ها هم بد بود! در اکثر گروه ها شاهد افت سود پاییز نسبت به تابستان بودیم و در برخی گروه ها مثل پالایشی ها و برخی پتروشیمی ها این افت سود بسیار چشمگیر هم بود. با این حال، شاخص کل ریزش نکرد. در ادامه درباره دو علت مهم این موضوع، تعیین کنندگی پول حقیقی، مقایسه قیمت با سود گزارش شده در برخی نمادها و تاثیر روند ایجادشده بر آینده بازار در نمادهای کوچک و بزرگ را شرح می دهیم.

صف های فروشی که خیلی زود جمع شد

شاخص کل در اولین روز بهمن و بعد از ارسال آخرین گزارش های 9 ماهه در 30 دی ماه، ریزش 3800 واحدی را تجربه کرد. اکثر شرکت های پالایشی، مطابق انتظار و به خاطر کاهش شدید نفت کوره در پاییز امسال، سودی بسیار کمتر از تابستان گزارش کردند. مثلا شپنا که در چهار فصل اخیر همواره بالای 32 تومان سود محقق کرده بود، در پاییز امسال حدود 8 تومان به ازای هر سهم سود ساخت؛ یعنی 75 درصد افت. همان طور که هفته قبل گفتیم، متاثر از افت شدید نرخ نفت کوره، انتظار برای افت سنگین پالایشی ها وجود داشت اما نه این قدر بد. پتروشیمی های بزرگ هم گزارش های بدی داشتند. مثلا شفن کمتر از 50 درصد فصول قبلی سود ساخت. علت اصلی این موضوع هم افت نرخ متانول ارزیابی می شود. البته بین پالایشی های بزرگ برخی گزارش های خوب هم داشتند و در مجموع بهتر از پالایشی ها بودند. بین فولادی ها نیز فقط 3 نماد ارفع، فخاس و کاوه گزارش های قابل قبولی داشتند و بقیه ضعیف ظاهر شدند. ذوب آهن و فولاد خوزستان و هرمز و فجر کمتر از 50 درصد فصل قبل سود ساختند. فولاد مبارکه هم که معمولا عملکرد همواری دارد، کمتر از انتظار ظاهر شد. حتی روانکاران هم که با توجه به ریزش قیمت نفت کوره، موردتوجه بودند و انتظارات زیادی را شکل داده بودند، گزارش خوبی ندادند.

رفتار جالب بازار با گزارش های بد

این گزارش های بد، از نظر بازار دور نماند و موجب افت قیمت ها و گاه تشکیل صف های فروش شد. اما این صف ها خیلی زود جمع شد. مثلا پالایش نفت اصفهان (شپنا) که یکی از بدترین گزارش ها را داشت، روز چهارشنبه بعد از فقط یک روز افت شدید، مثبت شد. اما علت این موضوع چه بود. دو مسئله مهم وجود دارد که در تعیین جهت آینده بازار هم مهم است:

1-عملکرد پاییز پایدار نیست: این تحلیل به این دلیل ایجادشده است که نرخ های جهانی، بعد از ساختن یک کف در پاییز اکنون در یک مسیر صعودی است. نرخ نفت کوره از محدوده 30 دلار تا 50 افزایش یافته است. بیلت از زیر 400 دلار در هر تن تا 410 و بالاتر رسیده است. نرخ متانول هم بعد از افت تا 210 اکنون به محدوده 260 بازگشته است. همه این ها باعث می شود چشم انداز برای بهبود عملکردها در زمستان، مثبت باشد. به ویژه که موضوع توافق تجاری هم به بازارهای جهانی کمک کرده است.

2-جریان نقدینگی حقیقی: برخی با توجه به خرید خالص حقیقی ها در برخی نمادهای بزرگ در روزهای منفی بازار، می گویند همان روندی که در شرکت های کوچک موجب رشد افسارگسیخته قیمت ها شد، اکنون در نمادهای بزرگ وارد شده و موجب حمایت از بازار و تعادل قیمت ها شده است. لذا همان طور که شرکت های کوچک بدون سودسازی قابل توجه رشد می کنند شرکت های بزرگ هم با وجود افت سود، حمایت می شوند و دچار ریزش نمی شوند.

چند مثال از عملکرد 9 ماهه شرکت های کوچک

عوامل فوق موجب تعادل شاخص کل و شرکت های بزرگ شد. اما هم وزن با توجه به ادامه رشد برخی نمادهای کوچک، همچنان صعودی بود. مثلا از گروه غذایی، غشان (پگاه خراسان) یک سود معمولی 15 تومانی در پاییز ساخت. سود سالانه در یک حالت خوش بینانه می تواند به 60 تومان برسد. اگر قاعده قیمت گذاری مثل شرکت های بزرگ و بر مبنای نسبت قیمت به درآمد 6 باشد، قیمت این سهم باید حدود 350 تومان باشد. اما هم اکنون قیمت 2600 تومان است! و حتی بعد از گزارش 9 ماهه هم روند قیمت سهم مثبت بود! از گروه دارویی هم روزدارو (دروز) برای مثال خوب است. سود سهم در پاییز نسبت به تابستان 65 درصد سقوط کرد. کل سود سهم طی امسال به زحمت می تواند به 20 تومان برسد اما قیمت به هزار تومان رسیده است. حتی روز چهارشنبه سهم صف خرید هم شد! یافتن موارد مشابه در بسیاری دیگر از گروه ها و سهم های کوچک بازار کار بسیار راحتی است.

کوچک ها را بفروشیم؟

البته واضح است که بازار مدت هاست نه بر اساس سودسازی بلکه بر اساس ارزش دارایی شرکت ها و امکان تجدید ارزیابی دارایی ها نمادها (به ویژه نمادهای کوچک) را ارزش گذاری می کند. با این حال، اثر نقدینگی سرشار موجود در بازار هم زیاد است و از آغاز موج صعودی بازار سرمایه از 15 اسفند سال گذشته تاکنون، هیچ گاه منفی ها و کاهش قیمت ها پایدار نبوده و هربار با یورش نقدینگی جدید، روند صعودی غالب شده است. در این شرایط پیش بینی سخت است. اما آن چه واضح است این که "ریسک هیچ کاری نکردن" بالا نیست! یعنی اگر از این سهم های کوچک دارید و سود خوبی گرفته اید و روند هم همچنان صعودی است می توانید همچنان نظاره گر باشید. این رویکرد را می توان تا زمانی که نشانه های جدی مبنی بر تغییر روند نقدینگی ملاحظه نشده، حفظ کرد. ممکن است اجرایی شدن دستورالعمل فروش استقراضی و دوطرفه شدن بازار، آغاز مسیر معکوس باشد. اما هنوز معلوم نیست که این دستورالعمل کی نهایی و کی اجرایی شود.

گزارش هفته بعد

تا زمانی که وضعیت بازار این گونه است و صرفا جریان پول و تزریق نقدینگی روند بازار و قیمت ها را مشخص می کند، تحلیل گروه ها و وضعیت سود و زیان، محلی از اعراب ندارد. بلکه باید تلاش شود، با رعایت اصول سرمایه گذاری با روند بازار همراهی شود. هفته بعد هم، ضمن تشریح کلیت روند بازار، درباره دوطرفه شدن بازار که در حال بحث و بررسی است و گفته می شود طی ماه های آینده نهایی می شود، بحث خواهیم کرد؛ هم درباره ماهیت آن و هم آثارش بر کلیت بازار.