نصف شدن آبکشاورزی؛ وعده ای که زود تکذیب شد!
مشاور عالی وزیر جهاد کشاورزی در شهریور ماه وعده ای داد که در همان ایام بارقه امیدی را بین دوست داران آب ایجاد کرد اما درست چند روز بعد ضمن تکذیب آن، سخن خودش را تصحیح کرد. وی ابتدا از نصف شدن سهم آب بخش کشاورزی توسط وزارت نیرو از مهر ماه همزمان با آغاز سال زراعی جدید خبر داد و گفت: در شرایط حساس کنونی باید تولید محصولات کشاورزی و تامین امنیت غذایی را با در نظر گرفتن افزایش بهرهوری آب ادامه داد. محمدحسین شریعتمدار در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: پیش از این از سوی وزارت نیرو اعلام می شد سالانه 85 تا 90 میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می شود که مسئولان این وزارتخانه اعلام کردند از سال زراعی آینده ـ مهر ماه ـ نهایتا باید روی حدود 50 میلیارد تومان آن برای تولید محصول کشاورزی حساب کنیم.
توجه به آب مجازی
مشاور عالی وزیر جهاد کشاورزی ضمن تشریح راه های کنترل مصرف آب کشاورزی تاکید کرد: یکی دیگر از راه های مهمی که در جهان به عنوان مقوله مهمی برای مقابله با بحران آب و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی مدنظر بوده آب مجازی است؛ به گونه ای که براساس این استراتژی باید منابع آبی در هر کشوری صرف تولید محصولی شود که از نظر اقتصادی درآمد بیشتری را به همراه دارد و کمبود محصولات دیگر باید از طریق واردات تامین شود.
شریعتمدار اظهار کرد: در ایران سالانه بین 18 تا 20 میلیارد مترمکعب آب از طریق واردات محصولاتی مانند گندم، برنج، دانه های روغنی، ذرت و غیره وارد می شود و به این معنی است اگر بخواهیم این محصولات را در کشور تولید کنیم باید به همین میزان آب در کشور مصرف کنیم.
تولید گندم در ایران اقتصادی نیست
وی افزود: به عنوان مثال درایران در هر هکتار از مزارع آبی سه تن گندم برداشت می شود که اصلا اقتصادی نیست چراکه با این میزان برداشت می توان گفت به ازای هر متر مکعب مصرف آب به طور متوسط 500 گرم گندم تولید می شود در حالی که میانگین تولید گندم در جهان به ازای مصرف یک متر مکعب آب 930 گرم و این میزان در مصر 1.54 کیلوگرم است. شریعتمدار اعلام کرد: بسیاری از تولیدات کشاورزی دیگر نیز با شرایط کنونی و میزان بهره وری موجود اقتصادی نیست چرا که به عنوان مثال برای تولید کیوی پنج دلار درآمد به ازای مصرف هر مترمکعب آب به دست می آید در حالی که برای بسیاری از محصولات کشاورزی این درآمد کمتر از یک دلار است که اصلا اقتصادی به نظر نمی رسد. وی ادامه داد: در این شرایط توسعه کشت برنج در مناطق جنوبی که مصرف آب بالایی دارد به هیچ وجه اقتصادی نیست؛ بنابراین با توجه به مزیت بهره وری آب تولید برنج با مصرف کمتر از 10 هزار مترمکعب در هر هکتار مانند استان های شمالی صرفه اقتصادی دارد و در بقیه مناطق یا باید کشت برنج متوقف شود.
با این حال چند روز بعد وی در گفت گو با جام جم اعلام کرد که قرار است آب بخش کشاورزی به همراه آب مصرفی در سایر بخش های شرب و صنعتی، در دراز مدت و بر اساس منابع آبی موجود تعدیل و کاهش یابد.